Войти на сайт
2 Мая  2024 года

 

  • Мураты болгъанны джюрек тебюую башхады.
  • Къарны аманнга къазан такъдырма, къолу аманнга от джакъдырма.
  • Къарнынг къанлынга кийирир.
  • Душманны тышы – акъ, ичи – къара.
  • Байны оноуу, джарлыгъа джарамаз.
  • Адеб джокъда, намыс джокъ.
  • Билим насыб берир, билим джолну керир.
  • Джолда аягъынга сакъ бол, ушакъда тилинге сакъ бол.
  • Сёз къанатсыз учар.
  • Экеу тутушса, биреу джыгъылыр.
  • Байлыкъ адамны сокъур этер.
  • Келинин тута билмеген, къул этер, къызын тута билмеген, тул этер.
  • Кийимни бир кюнню аясанг, минг кюннге джарар.
  • Тёгюлген тюгел джыйылмайды.
  • Айыбны суу бла джууалмазса.
  • Джолунга кёре – джюрюшюнг, джагъанга кёре – юлюшюнг.
  • Нафысынгы айтханын этме, намысынгы айтханын эт.
  • Ана къолу ачытмаз.
  • Хатерли къул болур.
  • Тас болгъан бычакъны сабы – алтын.
  • Эки итни арасына сюек атма, эки адамны арасында сёз чыгъарма.
  • Зар адам ашынгы ашар, кесинги сатар.
  • Тынгылагъан тынгы бузар.
  • Абынмазлыкъ аякъ джокъ, джангылмазлыкъ джаякъ джокъ.
  • Билимден уллу байлыкъ джокъду.
  • Чакъырылмагъан къонакъ – орунсуз.
  • Халкъны джырын джырласанг, халкъ санга эжиу этер.
  • Ёлген эшек бёрюден къоркъмайды.
  • Къызны минг тилер, бир алыр.
  • Аз сёлеш, кёб ишле.
  • Кенгеш болса, уруш болмаз.
  • Джаз бир кюнню джатсанг, къыш талай кюнню абынырса.
  • Аш иеси бла татлыды.
  • Чабакъгъа акъыл, табагъа тюшсе келеди.
  • Окъдан джара эртде-кеч болса да бителир, сёз джара, ёмюрге къалыр.
  • Тиширыусуз юй – отсуз от джагъа.
  • Аш берме да, къаш бер.
  • Гугурук къычырмаса да, тангны атары къалмаз.
  • Болджал ишни бёрю ашар.
  • Дуния аламаты сен эсенг да, игиме деб айтма.
  • Джуртун къоругъан озар.
  • Арба аугъандан сора, джол кёргюзтюучю кёб болур.
  • Кесинге джетмегенни, кёб сёлешме.
  • «Ёгюз, джаргъа джууукъ барма, меннге джюк боллукъса», - дегенди эшек.
  • Тилде сюек болмаса да, сюек сындырыр.
  • Ашхылыкъ джерде джатмайды, аманлыкъ суугъа батмайды.
  • Адам боллукъ, атламындан белгили болур.
  • Намыс сатылыб алынмайды.
  • Джиби бир къат джетмей эди да, эки къат тарта эди.
  • Ач бёрюге мекям джокъ.

 

   RSS
ГЕНРИХ ГЕЙНЕ. Ёлмезланы Мурадин кёчюргенди., "Кийик шималда бир нарат сюеледи..."
 
* * *

Мен умут эте чыгъама,
Жаным, кюн сайын тангнга.
Къыйналама ингирде уа,
Тюбеялмайын cанга.

Тансыкълыкъ къысып, кече да
Жокъ жукъум, оюм нюрсюз.
Умутларымда, армауча,
Айланама мен кюндюз.

Страницы: Пред. 1 2
Ответы
 
* * *

Этегинг азчыкъ жетсе да,
Жайылып къанатларым,
Ызынгдан къысха тюшелле
Кёлленнген умутларым.

Сен бурсанг а, къадасанг а
Кёзюнгю кёклюклерин,
Амалсыз болады, бала,
Тапмай жюрегим жерин.
 
* * *

Бир хан жашап болгъанды,
Бир къарт эди, бир тар.
Адам къарап тоймазча
Ханбийчеси да бар.

Болгъанды бир улан да,
Жыры тахдан багъа.
Жумуш этип тургъанды
Улан ханышагъа.

Бу жыр былай айтады:
Уллу эди гъашик.
Хан аланы тутханды,
Ачыкъ къалып эшик.
 
* * *

Мелеуше гюлтен[1] иеме,
Агъачха саркъа эрттен.
Туманлы ингирликде уа –
Дайым байрымгюл гюлтен.

Не айтырыгъым келеди
Бу гюлле бла санга?
Сен кюндюз мени алдама,
Ингирде уа кел манга.























[1] Гюлтен - букет
 
* * *

Мудах къагъыт келгенди,
Алай жаным а хош.
Къояса энди. Сора
Бош къаргъанаса, бош.

Къагъыт узунуракъды,
Окъуп арырча кёз.
Угъай деген, о бала,

Къоратмайд анча сёз.
Изменено: elbars - 26.01.2022 21:49:47
 
* * *

Умут терегим чагъады,
Къуруйду заманында.
Чагъады, къуруйду сора.
Алайды жашау мында.

Аны эртте да билеме.
Алда жалан да – жара.
Бу акъылман жюрегим а
Кюледи, къаны бара.
 
* * *

Жукъугъа батхан жерни
Уятып къоймазча бош,
Алтынбут жулдузчукъла
Айланалла дайым шош.

Сагъайгъанды жай агъач.
Да чапракъ эсе – къулакъ!
Тёш жукълайды, аумасы,
Къолча, созулуп узукъ

Бу таууш а неди?! Ол
Къозгъады жюрегими.
Булубулнуму ауазы
Эди, не – сюйгеними?
 
* * *

Кюз арты. Къырау къагъады,
Ёзеннге туман тартып.
Шыхырдай, чапракъ агъады,
Агъачха сууукъ татып.

Кийимли мудах жёгеди.
Не келгенди кёлюне?
Ол чапракъларын тёгеди,
Жилягъанча кёрюне.

Жюрекде ёлюм, боран да.
Алай, жан тенгим, анда
Сыфатынг жашнап турады,
Ол жегёча деппанда.
 
***

Билдим: мени сюесе,
Муратыма жетдим.
Алай, айтханынгда уа,
Къоркъан окъун этдим.

Жырлай эдим, мен, къушча,
Чыгъа эдим бийик.
Жиляй эдим, тенгиз а
Жана, ашхам кибик.

Да жюрегим да – кюнча!
Жарыкъ, уллу, керти.
Сюймекликге, суугъача,
Жана, батып кетди.
 
***

Жаным, ариуну артал да
Ийнандырмайды сёзю.
Жокъду намысны, сенича,
Дум къара эки кёзю.

Мен сюеме да! О къойчу,
Жаным, ётюрюклени.
Тынгыла да, ангыларса
Жюрегинг бла мени.
 
***

Алтын жулдузлада туууп,
Эннгенди ол кёкден.
Къуру да кёзчюгюн жумуп
Уппа этеме мен.

Юйде ойнай, булжуй кетсек,
Кеседи сёзюмю:
«Мени уппа эте, сен нек
Жумаса кёзюмю?»

Кесим да билмейме тюзюн.
Уппа эте дагъы
Аны эки жулдуз кёзюн
Жумама биягъы.
 
***

Сен къайда болсанг, андама
Мен да. Бала, терс къарама.
Сен тюртесе да, бютюн да
Сюйгенден-сюе барама.

Къозууунг бир хычыуунду.
Кёзбаугъамы тюйюмчексе?
Къой мени деп ахсынаса.
Сора сюерге керексе!
 
***

Тамбланы сакълайма хаман,
Бюгюнню этип харам.
Этдиргенди, этдиргенди
Бир умут татлы къарам.

Тилибиз алай жарлыды,
Къарыусузду ол нечик.
Эрнингден учуп кетеди
Сёз – сейир гёбелекчик.

Кёз къарам а къыйырсызды,
Жарыгъы болмаз мутхуз.
Кёлюнгде андан жанады
Аллай бир насып жулдуз.
 
***

Ай болду сюймекликге,
Мен а уппачыкъ да этмей.
Къургъакъсып эринлерим,
Кюсемеклигим да кетмей.

Бир жууукъ эди насып,
Къаласын кесим ойдумму?
Кюнча эринчиклерин
Мен ычхындырып къойдумму?
 
***

Сюйюм жарыкъ бере тиеклери,[1]
Жулдуз чыкъды кече чарсдан бери,
Жангы жашау тежей манга кёкден, -
Алдама сен.

Тартхан кибик тенгиз сууу айгъа,
Жаным санга тартады – субайгъа.
Эки кёзюнгдю жашаусуз этген, -
Алдама сен.




[1] Тиек - луч
 
***

«Сыйлы бийче, ол кимди?!» – деп сорама.
«Ол къызмы?» «Хау!». «Танытайым». «Угъай!
Угъай, аныча ариугъа къалай
Базгъын? Ансыз да, кёр, шаша турама».

Керти ариуладан къоркъгъан этеме,
Кёре келген эсем да тапланы.
Жангы буйрукъ ауазларын эштеме
Умутланы, татлы азапланы.

Кёрсем тартынмай къатына барырча,
Ах, жумушармы къарамы, сёзю?
Ачы къадарымы жулдузларыча,
Бийлеп къойгъанды ол эки кёзю.
 
***

Жашлыгъым! Ол узаяды,
Жол къоя кишиликге.
Къол тартынмай узалады
Энди къыз ёшюнлюкге.

Эм алгъа къозуп башлай да,
Кёп ариу болгъанды шош.
Озгъурлукъ, кёзбау хорлайды,
Уялыу жалгъанды, бош.

Зауукълукъ сынарча энди
Сезимим, къастым да аз.
Термилиу, кюйюу ёлгенди,
Жаш кёлсюзлюгюм да – тас.
 
***

Бу жаз байрамында мен кимме,
Мен нек келгенме? Нёгерге?
Кесимме, биягъы кесимме,
Тансыкълыгъым бла бирге.


Да жокъду бир жарыкъ сезим да,
Къууанмайды кёлюм мында.
Умутларым, эки кёзюм да
Узакъ британ жагъасында.

Гюлле жыя, тенгиз жарыма.
Нёхюм а не хазна келир.
Мууал болур гюлтен, жаным а
Ангкъыт1 сууукъладан ёлюр.




1 Ангкъыт – къыш чилле
Изменено: elbars - 11.02.2022 22:47:17
 
***


Уллу эди шам сюймеклик арада.
Саякъ эди къыз, гудучу эди жаш.

Тутса гудуну насыбы уруда,
Кюле эди къыз – субайсан къаракъаш.

Саякъ къошакълы эди, жаш а эуюл.
Кече ёлдюле сюймеклик узундан.
Тутуп баргъанда уа базар бегеуюл,
Кюле эди къыз гудуну ызындан.

«Келсенг эди, деп айтдырды биреуден
Тутмакъ жаш, санга термилеме да мен,
Инжийме, кюнюм да барады бата»…
Кюле эди къыз, башчыгъын ойната.

Тангнга гудуну асамакъгъа асдыла,
Итге да санмай, къабыр къаздыла.
Чагъыр да иче, кече суу бойнунда,
Кюле эди къыз, башханы къойнунда.
Изменено: elbars - 12.02.2022 19:48:50
 
***

«Сыйлы бийче, ол кимди?!» – деп сорама.
«Ол къызмы?» «Хау!». «Танытайым». «Угъай!
Угъай, аныча ариугъа къалай
Базгъын? Ансыз да, кёр, шаша турама».

Керти ариуладан къоркъгъан этеме,
Кёре келген эсем да тапланы.
Жангы буйрукъ ауазларын эштеме
Умутланы, татлы азапланы.

Кёрсем тартынмай къатына барырча,
Ах, жумушармы къарамы, сёзю?
Ачы къадарымы жулдузларыча,
Бийлеп къойгъанды ол эки кёзю.
 
***

Жашлыгъым! Ол узаяды,
Жол къоя кишиликге.
Къол тартынмай узалады
Энди къыз ёшюнлюкге.

Эм алгъа къозуп башлай да,
Кёп ариу болгъанды шош.
Озгъурлукъ, кёзбау хорлайды,
Уялыу жалгъанды, бош.

Зауукълукъ сынарча энди
Сезимим, къастым да аз.
Термилиу, кюйюу ёлгенди,
Жаш кёлсюзлюгюм да – тас.
 
***

Бу жаз байрамында мен кимме,
Мен нек келгенме? Нёгерге?
Кесимме, биягъы кесимме
Тансыкълыгъым бла бирге.

Да жокъду бир жарыкъ сезим да,
Къууанмайды кёлюм мында.
Умутларым, эки кёзюм да
Узакъ британ жагъасында.

Гюлле жыя, тенгиз жарыма.
Нёхюм а не хазна келир.
Мууал болур гюлтен, жаным а
Ангкъыт[1] сууукъладан ёлюр.





[1] Ангкъыт – къыш чилле
 
***

Уллу эди шам сюймеклик арада.
Саякъ эди къыз, гудучу эди жаш.

Тутса гудуну насыбы уруда,
Кюле эди къыз – субайсан къаракъаш.

Саякъ къошакълы эди, жаш а эуюл.
Кече ёлдюле сюймеклик узундан.
Тутуп баргъанда уа базар бегеуюл,
Кюле эди къыз гудуну ызындан.

«Келсенг эди, – деп айтдырды биреуден
Тутмакъ жаш, – санга термилеме да мен,
Инжийме, кюнюм да барады бата»…
Кюле эди къыз, башчыгъын ойната.

Тангнга гудуну асамакъгъа асдыла,
Итге да санмай, къабыр къаздыла.
Чагъыр да иче, кече суу бойнунда,
Кюле эди къыз, башханы къойнунда.
 
***

Сур, ауур кече келеди
Кюн къакъдырмай юсюне.
Арыгъанбыз, энди неди
Той да, нёх[1] оюн да - не!

Чал къартлыкъ бизге жууукъду.
Унутханбыз биз жазны.
Жюреклерибиз сууукъду.
Жылынырбыз не хазна…




[1] Нёх - тос къыз; любовница
 
***

Азап чекдир, аяма чырт да.
Эт не келсе да эсинге.
Сюйсенг а кюл, ачы ачыт да,
Алай сакълатама кесинги!

Тынчлыкъ берип, сагъат жукълатма,
Сюйсенг ууат, сюйсенг а – сой!
Алай мени бошха сакълатма,
Андан эсе ёлтюр да къой.

Сени сакълап кюнюм кетеди,
Аман бла чыгъа тангнга.
Шашып къалсам а, обур? Неди,
О не, бу этгенинг манга?

Тёзюмсюзлюк жилян эмгенча,
Эме, кетмез ауруу тапдым.
Аякъ тауушунгу эштгенча,
Туруп эшиклеге чапдым.

Да келмединг. Ичим кюеди,
Сууукъду кесиме тёшек.
Ингил гюлюнг нечик кюледи
Санга, о къарт, сылхыр эшек.


Гейнеден ахыр кёчюрме
Страницы: Пред. 1 2
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам