Войти на сайт
2 Мая  2024 года

 

  • Ёксюзню къалачы уллу кёрюнюр.
  • Эли джокъну – кёлю джокъ.
  • Джашда акъыл джокъ, къартда къарыу джокъ.
  • Мухар, кеси тойса да, кёзю тоймаз.
  • Сёз садакъдан кючлюдю.
  • Къызны минг тилер, бир алыр.
  • Тёзген – тёш ашар!
  • Кюн кёрмеген, кюн кёрсе, кюндюз чыракъ джандырыр.
  • Окъдан джара эртде-кеч болса да бителир, сёз джара, ёмюрге къалыр.
  • Эшекни не къадар тюйсенг да, ат болмаз.
  • Уруну арты – къуру.
  • Джюрек кёзден алгъа кёрюр.
  • Тилсиз миллет джокъ болур.
  • Бал – татлы, балдан да бала – татлы.
  • Джангыз терек къынгыр ёсер.
  • Аман эсирсе, юйюн ояр.
  • Кёб ашасанг, татыуу чыкъмаз, кёб сёлешсенг, магъанасы чыкъмаз.
  • Сескекли кесин билдирир.
  • Тулпарлыкъ, билекден тюл – джюрекден.
  • Тил джюрекге джол ишлейди.
  • Ауузу бла къуш тута айланады.
  • Иги сёз – джаннга азыкъ, аман сёз башха – къазыкъ.
  • Аман хансны – урлугъу кёб.
  • Юйюнгден чыкъдынг – кюнюнгден чыкъдынг.
  • Ат да турмайды бир териде.
  • Адеб базарда сатылмаз.
  • Къатын къылыкъсыз, эр тынчлыкъсыз.
  • Керилген да, ургъан кибикди.
  • Билмегенинги, билгеннге сор.
  • Эл тойса, тоймагъан, эл къойса, къоймагъан.
  • Тамчы таш тешер.
  • Гыдай эчки суугъа къараб, мюйюзле кёрмесе, джашма алкъын, дегенди.
  • Aдам боллукъ, сыфатындан белгили.
  • Тас болгъан бычакъны сабы – алтын.
  • Хар зат кесини орнуна иги.
  • Аман къатын сабий табса, бий болур…
  • Рысхысына кёре, джаш ёсер, къышлыгъына кёре, мал ёсер.
  • Чалманны аллы къалай башланса, арты да алай барады.
  • Хар адамгъа кеси миннген тау кибик.
  • Тойгъанлыкъ къойгъа джарашады.
  • Иги болса, тамадама – махтау, аман болса, меннге – айыб.
  • Эски джаугъа ышанма.
  • Ишленмеклик адамлыкъды.
  • Ана къойну – балагъа джандет.
  • Бичгенде ашыкъма, тикгенде ашыкъ.
  • Ашаса, ашамаса да, бёрюню ауузу – къан.
  • Ачыу алгъа келсе, акъыл артха къалады.
  • Итли къонакъ джарашмаз.
  • Алтыда кюлмеген, алтмышда кюлмез.
  • Чомарт къолда мал къалмаз.

 

   RSS
ГЕНРИХ ГЕЙНЕ. Ёлмезланы Мурадин кёчюргенди., "Кийик шималда бир нарат сюеледи..."
 
* * *

Мен умут эте чыгъама,
Жаным, кюн сайын тангнга.
Къыйналама ингирде уа,
Тюбеялмайын cанга.

Тансыкълыкъ къысып, кече да
Жокъ жукъум, оюм нюрсюз.
Умутларымда, армауча,
Айланама мен кюндюз.

Страницы: Пред. 1 2
Ответы
 
* * *

Этегинг азчыкъ жетсе да,
Жайылып къанатларым,
Ызынгдан къысха тюшелле
Кёлленнген умутларым.

Сен бурсанг а, къадасанг а
Кёзюнгю кёклюклерин,
Амалсыз болады, бала,
Тапмай жюрегим жерин.
 
* * *

Бир хан жашап болгъанды,
Бир къарт эди, бир тар.
Адам къарап тоймазча
Ханбийчеси да бар.

Болгъанды бир улан да,
Жыры тахдан багъа.
Жумуш этип тургъанды
Улан ханышагъа.

Бу жыр былай айтады:
Уллу эди гъашик.
Хан аланы тутханды,
Ачыкъ къалып эшик.
 
* * *

Мелеуше гюлтен[1] иеме,
Агъачха саркъа эрттен.
Туманлы ингирликде уа –
Дайым байрымгюл гюлтен.

Не айтырыгъым келеди
Бу гюлле бла санга?
Сен кюндюз мени алдама,
Ингирде уа кел манга.























[1] Гюлтен - букет
 
* * *

Мудах къагъыт келгенди,
Алай жаным а хош.
Къояса энди. Сора
Бош къаргъанаса, бош.

Къагъыт узунуракъды,
Окъуп арырча кёз.
Угъай деген, о бала,

Къоратмайд анча сёз.
Изменено: elbars - 26.01.2022 21:49:47
 
* * *

Умут терегим чагъады,
Къуруйду заманында.
Чагъады, къуруйду сора.
Алайды жашау мында.

Аны эртте да билеме.
Алда жалан да – жара.
Бу акъылман жюрегим а
Кюледи, къаны бара.
 
* * *

Жукъугъа батхан жерни
Уятып къоймазча бош,
Алтынбут жулдузчукъла
Айланалла дайым шош.

Сагъайгъанды жай агъач.
Да чапракъ эсе – къулакъ!
Тёш жукълайды, аумасы,
Къолча, созулуп узукъ

Бу таууш а неди?! Ол
Къозгъады жюрегими.
Булубулнуму ауазы
Эди, не – сюйгеними?
 
* * *

Кюз арты. Къырау къагъады,
Ёзеннге туман тартып.
Шыхырдай, чапракъ агъады,
Агъачха сууукъ татып.

Кийимли мудах жёгеди.
Не келгенди кёлюне?
Ол чапракъларын тёгеди,
Жилягъанча кёрюне.

Жюрекде ёлюм, боран да.
Алай, жан тенгим, анда
Сыфатынг жашнап турады,
Ол жегёча деппанда.
 
***

Билдим: мени сюесе,
Муратыма жетдим.
Алай, айтханынгда уа,
Къоркъан окъун этдим.

Жырлай эдим, мен, къушча,
Чыгъа эдим бийик.
Жиляй эдим, тенгиз а
Жана, ашхам кибик.

Да жюрегим да – кюнча!
Жарыкъ, уллу, керти.
Сюймекликге, суугъача,
Жана, батып кетди.
 
***

Жаным, ариуну артал да
Ийнандырмайды сёзю.
Жокъду намысны, сенича,
Дум къара эки кёзю.

Мен сюеме да! О къойчу,
Жаным, ётюрюклени.
Тынгыла да, ангыларса
Жюрегинг бла мени.
 
***

Алтын жулдузлада туууп,
Эннгенди ол кёкден.
Къуру да кёзчюгюн жумуп
Уппа этеме мен.

Юйде ойнай, булжуй кетсек,
Кеседи сёзюмю:
«Мени уппа эте, сен нек
Жумаса кёзюмю?»

Кесим да билмейме тюзюн.
Уппа эте дагъы
Аны эки жулдуз кёзюн
Жумама биягъы.
 
***

Сен къайда болсанг, андама
Мен да. Бала, терс къарама.
Сен тюртесе да, бютюн да
Сюйгенден-сюе барама.

Къозууунг бир хычыуунду.
Кёзбаугъамы тюйюмчексе?
Къой мени деп ахсынаса.
Сора сюерге керексе!
 
***

Тамбланы сакълайма хаман,
Бюгюнню этип харам.
Этдиргенди, этдиргенди
Бир умут татлы къарам.

Тилибиз алай жарлыды,
Къарыусузду ол нечик.
Эрнингден учуп кетеди
Сёз – сейир гёбелекчик.

Кёз къарам а къыйырсызды,
Жарыгъы болмаз мутхуз.
Кёлюнгде андан жанады
Аллай бир насып жулдуз.
 
***

Ай болду сюймекликге,
Мен а уппачыкъ да этмей.
Къургъакъсып эринлерим,
Кюсемеклигим да кетмей.

Бир жууукъ эди насып,
Къаласын кесим ойдумму?
Кюнча эринчиклерин
Мен ычхындырып къойдумму?
 
***

Сюйюм жарыкъ бере тиеклери,[1]
Жулдуз чыкъды кече чарсдан бери,
Жангы жашау тежей манга кёкден, -
Алдама сен.

Тартхан кибик тенгиз сууу айгъа,
Жаным санга тартады – субайгъа.
Эки кёзюнгдю жашаусуз этген, -
Алдама сен.




[1] Тиек - луч
 
***

«Сыйлы бийче, ол кимди?!» – деп сорама.
«Ол къызмы?» «Хау!». «Танытайым». «Угъай!
Угъай, аныча ариугъа къалай
Базгъын? Ансыз да, кёр, шаша турама».

Керти ариуладан къоркъгъан этеме,
Кёре келген эсем да тапланы.
Жангы буйрукъ ауазларын эштеме
Умутланы, татлы азапланы.

Кёрсем тартынмай къатына барырча,
Ах, жумушармы къарамы, сёзю?
Ачы къадарымы жулдузларыча,
Бийлеп къойгъанды ол эки кёзю.
 
***

Жашлыгъым! Ол узаяды,
Жол къоя кишиликге.
Къол тартынмай узалады
Энди къыз ёшюнлюкге.

Эм алгъа къозуп башлай да,
Кёп ариу болгъанды шош.
Озгъурлукъ, кёзбау хорлайды,
Уялыу жалгъанды, бош.

Зауукълукъ сынарча энди
Сезимим, къастым да аз.
Термилиу, кюйюу ёлгенди,
Жаш кёлсюзлюгюм да – тас.
 
***

Бу жаз байрамында мен кимме,
Мен нек келгенме? Нёгерге?
Кесимме, биягъы кесимме,
Тансыкълыгъым бла бирге.


Да жокъду бир жарыкъ сезим да,
Къууанмайды кёлюм мында.
Умутларым, эки кёзюм да
Узакъ британ жагъасында.

Гюлле жыя, тенгиз жарыма.
Нёхюм а не хазна келир.
Мууал болур гюлтен, жаным а
Ангкъыт1 сууукъладан ёлюр.




1 Ангкъыт – къыш чилле
Изменено: elbars - 11.02.2022 22:47:17
 
***


Уллу эди шам сюймеклик арада.
Саякъ эди къыз, гудучу эди жаш.

Тутса гудуну насыбы уруда,
Кюле эди къыз – субайсан къаракъаш.

Саякъ къошакълы эди, жаш а эуюл.
Кече ёлдюле сюймеклик узундан.
Тутуп баргъанда уа базар бегеуюл,
Кюле эди къыз гудуну ызындан.

«Келсенг эди, деп айтдырды биреуден
Тутмакъ жаш, санга термилеме да мен,
Инжийме, кюнюм да барады бата»…
Кюле эди къыз, башчыгъын ойната.

Тангнга гудуну асамакъгъа асдыла,
Итге да санмай, къабыр къаздыла.
Чагъыр да иче, кече суу бойнунда,
Кюле эди къыз, башханы къойнунда.
Изменено: elbars - 12.02.2022 19:48:50
 
***

«Сыйлы бийче, ол кимди?!» – деп сорама.
«Ол къызмы?» «Хау!». «Танытайым». «Угъай!
Угъай, аныча ариугъа къалай
Базгъын? Ансыз да, кёр, шаша турама».

Керти ариуладан къоркъгъан этеме,
Кёре келген эсем да тапланы.
Жангы буйрукъ ауазларын эштеме
Умутланы, татлы азапланы.

Кёрсем тартынмай къатына барырча,
Ах, жумушармы къарамы, сёзю?
Ачы къадарымы жулдузларыча,
Бийлеп къойгъанды ол эки кёзю.
 
***

Жашлыгъым! Ол узаяды,
Жол къоя кишиликге.
Къол тартынмай узалады
Энди къыз ёшюнлюкге.

Эм алгъа къозуп башлай да,
Кёп ариу болгъанды шош.
Озгъурлукъ, кёзбау хорлайды,
Уялыу жалгъанды, бош.

Зауукълукъ сынарча энди
Сезимим, къастым да аз.
Термилиу, кюйюу ёлгенди,
Жаш кёлсюзлюгюм да – тас.
 
***

Бу жаз байрамында мен кимме,
Мен нек келгенме? Нёгерге?
Кесимме, биягъы кесимме
Тансыкълыгъым бла бирге.

Да жокъду бир жарыкъ сезим да,
Къууанмайды кёлюм мында.
Умутларым, эки кёзюм да
Узакъ британ жагъасында.

Гюлле жыя, тенгиз жарыма.
Нёхюм а не хазна келир.
Мууал болур гюлтен, жаным а
Ангкъыт[1] сууукъладан ёлюр.





[1] Ангкъыт – къыш чилле
 
***

Уллу эди шам сюймеклик арада.
Саякъ эди къыз, гудучу эди жаш.

Тутса гудуну насыбы уруда,
Кюле эди къыз – субайсан къаракъаш.

Саякъ къошакълы эди, жаш а эуюл.
Кече ёлдюле сюймеклик узундан.
Тутуп баргъанда уа базар бегеуюл,
Кюле эди къыз гудуну ызындан.

«Келсенг эди, – деп айтдырды биреуден
Тутмакъ жаш, – санга термилеме да мен,
Инжийме, кюнюм да барады бата»…
Кюле эди къыз, башчыгъын ойната.

Тангнга гудуну асамакъгъа асдыла,
Итге да санмай, къабыр къаздыла.
Чагъыр да иче, кече суу бойнунда,
Кюле эди къыз, башханы къойнунда.
 
***

Сур, ауур кече келеди
Кюн къакъдырмай юсюне.
Арыгъанбыз, энди неди
Той да, нёх[1] оюн да - не!

Чал къартлыкъ бизге жууукъду.
Унутханбыз биз жазны.
Жюреклерибиз сууукъду.
Жылынырбыз не хазна…




[1] Нёх - тос къыз; любовница
 
***

Азап чекдир, аяма чырт да.
Эт не келсе да эсинге.
Сюйсенг а кюл, ачы ачыт да,
Алай сакълатама кесинги!

Тынчлыкъ берип, сагъат жукълатма,
Сюйсенг ууат, сюйсенг а – сой!
Алай мени бошха сакълатма,
Андан эсе ёлтюр да къой.

Сени сакълап кюнюм кетеди,
Аман бла чыгъа тангнга.
Шашып къалсам а, обур? Неди,
О не, бу этгенинг манга?

Тёзюмсюзлюк жилян эмгенча,
Эме, кетмез ауруу тапдым.
Аякъ тауушунгу эштгенча,
Туруп эшиклеге чапдым.

Да келмединг. Ичим кюеди,
Сууукъду кесиме тёшек.
Ингил гюлюнг нечик кюледи
Санга, о къарт, сылхыр эшек.


Гейнеден ахыр кёчюрме
Страницы: Пред. 1 2
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам