- Юйлю уругъа ит чабмаз.
- Къарт болгъан джерде, берекет болур, сабий болгъан джерде, оюн болур.
- Сёлеш деб шай берген, тохта деб, сом берген.
- Бети къызарыучу адамны, джюреги харам болмаз.
- Ариу сёзде ауруу джокъ.
- Билген билмегенни юретген адетди.
- Къызгъанчдан ычхыныр, мухардан ычхынмаз.
- Окъдан джара эртде-кеч болса да бителир, сёз джара, ёмюрге къалыр.
- Ауругъаннга – кийик саулукъ, джетген къызгъа – чилле джаулукъ.
- Адамгъа аман кюн соруб келмейди.
- Хансыз джомакъ болмаз.
- Сакъалы текени да бар, мыйыгъы киштикни да бар.
- Джарлы тюеге минсе да, ит къабар.
- Сакъламагъан затынга джолукъсанг, не бек къууанаса, не бек ачыйса.
- Ишленмеген джаш – джюгенсиз ат, ишленмеген къыз – тузсуз хант.
- Ата – билек, ана – джюрек!
- Джарашыу сюйген – джалынчакъ.
- Биреуню къыйынлыгъы бла кесинге джол ишлеме.
- Сакъ юйюне сау барыр.
- Къарын къуру болса, джюрек уру болур.
- Ана къолу ачытмаз.
- Джыйырма къойну юч джыйырма эбзе кюте эди.
- Хазыр ашха – терен къашыкъ.
- Аман киши кеси юйюнде – къонакъ.
- Адеб базарда сатылмаз.
- Тил – миллетни джаны.
- Ач отунчуну ачыуу – бурнунда.
- Тёрде – темир таякълы, къаяда – чыпчыкъ аякълы.
- Иги джашны ышаны – аз сёлешиб, кёб тынгылар.
- Чабар ат – джетген къыз.
- Бал ашаргъа сюе эсенг, чибин ургъаннга тёз.
- Халкъгъа джарагъан, джарлы къалмаз.
- Сангырау къулакъ эл бузар.
- Акъдан къара болмаз.
- Адеб джокъда, намыс джокъ.
- Ашхы атаны – джашы ашхы, ашхы ананы – къызы ашхы.
- Къаллай салам берсенг, аллай джууаб алырса.
- Айтхан сёзюне табылгъан.
- Кёб джашагъан – кёб билир.
- Джюз элде джюз ёгюзюм болгъандан эсе, джюз джууугъум болсун.
- Билим къая тешер.
- Ётюрюкден тюбю джокъ, кёлтюрюрге джиби джокъ.
- Элде адам къалмаса, ит тахтагъа минер.
- Акъыл сабырлыкъ берир.
- Адебсиз адам – джюгенсиз ат.
- Эринчекге кюн узун.
- Урама да – ёледи, сатама да – келеди.
- Джолунга кёре – джюрюшюнг, джагъанга кёре – юлюшюнг.
- Нёгерсизни джолу узун.
- Мал тутхан – май джалар.
Бир кюннге - бир джангы сез, Каждый день по одному новому слову из карачаево-балкарского языка
20.02.2020 15:28:43
Сиз билгенден, Эльбрусоидни сайтында кеб керекли зат джыйылыбды. Аланы ичинде сёзлюк - словарь. Сюйсенг къарачай-малкъар тилде джаз да, орусча переводуна къара, сюйсенг орусча джаз да, къарачай-малкъар тилде переводуна къара.
Кюн сайын бир сезню магъанасын толу билиб барсанг, джылына не азында 300 сез къошарыкъма билгениме. Бир кюннге - бир сёз.
Я самая классная на форуме))))))))))))))
|
|
|
|
20.02.2020 15:32:01
Я самая классная на форуме))))))))))))))
|
|||
|
|
20.02.2020 20:18:01
Абызырагъан - это прийти в замешательство, растеряться. Абызырагъан может быть и приятным. Например, когда неожиданно делают очень нужный и хороший подарок, человек может растеряться от радости.
А потерять надежду - это Тюнгюлген.
Лучше орел в небе, чем попугай под каблуком!
|
|
|
|
21.02.2020 18:07:24
Пример:
"Алан къралыбыз къалай чачылгъанын алимле, тюз адамла да – барыбыз да билебиз. Аланияны эм алгъа Чингисхан абызыратханды, тюб этген а – Тимур болгъанды 1396-1397 джыллада. Ол заманда халкъны таулада бир хуртдагысы сау къалгъанды, къалгъаны къырылгъанды эмда джесир халда тышына сюрюлгенди. Артда аякъланыб, эс джыйыб, къарыу алыб, Адурхай, Будиян, Науруз, Трам дегенча къауумлагъа башчылыкъ этиб, Къарча Ата джуртха алай къайытханды. Ёзге, Джуртубузну тюзлерин къабарты зат дегенча, башха къауумла кючлеб тургъанларын кёргенди. Уруб, Минги Тауну этегине ётюб, алайда халкъны сау къалгъан кесегине къошулуб, джангыдан кърал болуб, джашай башлагъандыла. Тау кърал Къарачай 15-чи ёмюрде къуралгъанды. 1828 джыл Орус, къазауат этиб кесине къошхунчу, 400 джылны узагъына (1428-1828 джылла), Къарачай энчи кърал болуб тургъанды: кесине кишини джибермегенди, кишиге джасакъ тёлемегенди.. Бу биринчиси Экинчиси да: Къарачай, Малкъар деб эки халкъ джокъду, эки тил джокъду – биз тюрк тамырдан чыкъгъан бир халкъбыз: динибиз, тилибиз, Джуртубуз, тарихибиз, адетибиз-тёребиз да бирди. Бизни экиге бёлгенле, бёлюнюб турурубузну излегенле да – джауладыла эмда алагъа сатылгъан амантишледиле. Малкъарны бюгюн джерсиз-джуртсуз эте тура эселе, Къарачайны джерсиз-джуртсуз эте турадыла. Аны ангылар ючюн кёб акъыл керек тюлдю". (Билал Лайпанов. Избранные сочинения. Мне кажется, что "абызырагъан" предполагает нечто страдательное, убыточное, джарсыгъан, джарсытхан магъанада. Хотя, карачаево-балкарский язык славен многозначностью слов (словами - амонимами). Надо посмотреть толковый словарь карачаево-балкарский. Может, кто-нибудь из языковедов, литераторов подскажет.
Я самая классная на форуме))))))))))))))
|
|
|
|
21.02.2020 18:09:33
Къууанчны да, тойну да сюйген халкъым,
Ишни да, байрамны да сюйген халкъым! Бюгюн уруш жаныйды барыбызны, Кюйдюреме дейди тойларыбызны. Жерим, санга къууана, ёсгенме мен,
Бюгюн а бушууунга кюеме мен… Жарсыу, сен кюч бер манга къыйынлыкъда, Бушуу, сен тыянчагъым бол палахда! Уруш жели сууутхан от жагъала,
Къайгъыдан абызырагъан анала, Юйретигиз бизни киши болургъа, Къыйынлыкъда адамлайын къалыргъа! Кайсын Кулиев
Я самая классная на форуме))))))))))))))
|
|
|
|
22.02.2020 03:52:12
Сёзге къошулгъаным ючюн, кечмеклик тилейме. Огъай. Абызырагъан - приятным не может быть. В самом слове "абызырагъан" - есть негатив. "Например, когда неожиданно делают очень нужный и хороший подарок, человек может растеряться от радости." В этом случае - "джунчургъа" боллукъду, но не "
абызыраргъа ". Сёз ючюн, къызны сюйреселе - ол абызырамай амал джокъду. Къачырсала уа (келишиб) - джунчургъа боллукъду.
"Никогда не теряй надежду" - "бир заманда да тюнгюлме, ёмюрде да тюнгюлме, чырт да тюнгюлме."
"А потерять надежду - это Тюнгюлген ." Верно. Тюз айтасыз. |
|||
|
|
22.02.2020 06:57:36
Лучше орел в небе, чем попугай под каблуком!
|
|||
|
|
26.02.2020 01:40:59
Всем Салам алейкум! Можно к вам на огонек?) Скрипка не объезательно))
Сэстенка, сау бол за полезную тему, можно сюда добавить данную ссылку, работы здесь непочатый край. УНУТУЛА БАРГЪАН СЁЗЛЕРИБИЗ (ТЁППЕЛАНЫ АЛИМ БЛА ЖУРТУБАЙЛАНЫ МАХТИ ЖАРАШДЫРГЪАН СЁЗЛЮК) |
|
|
|
28.02.2020 04:59:13
Я самая классная на форуме))))))))))))))
|
|||
|
|
28.02.2020 15:15:03
Ачуугъа, къаллай байлыгъыбыз тас бола барады. |
|||
|
|
11.03.2020 20:05:47
АДЫЛ
Адыл - справедливый, беспристрастный/ керексизге джакъ басмаучу, тюз. Адыллы Адыллыкъ Адыллылыкъ Адылсыз Адылсызлыкъ Карачаево-балкарско-русский словарда бу сез джокъду. Русско-карачаево-балкарский словарда "справедливый" деген сезню ана тилде переводу блай бериледи:
Мен бу сезню Къарачай-малкъар тилни ангылатма сезлюгюнден алдым. Анда юлгюге берилген айтымла: Эй, сен адыл иеси! Сени джолунг, насыбынг хар къайда да болсун! "Малкъар халкъ джомакъла" Сынагъандан тынч тюйюлдю, Аны эшитген инсаннга, Керти адыл кез бла къарап болалса анга. Отарланы С., Назмула бла поэмала.
Я самая классная на форуме))))))))))))))
|
|||
|
|
11.03.2020 22:49:50
Я самая классная на форуме))))))))))))))
|
||||
|
|
|||
Читают тему (гостей: 1)