Расширенный поиск
27 Апреля  2024 года
Логин: Регистрация
Пароль: Забыли пароль?
  • Бет бетге къараса, бет да джерге къарар.
  • Ишленмеклик адамлыкъды.
  • Къатын къылыкъсыз, эр тынчлыкъсыз.
  • Бети – къучакълар, джюреги – бычакълар.
  • Юйлю уругъа ит чабмаз.
  • Бек ашыкъгъан меннге джетсин, дегенди аракъы.
  • Кёл ашады да, кеси ашады.
  • Тёгюлген тюгел джыйылмайды.
  • Аманнга алтын чыдамаз.
  • Къазанны башы ачыкъ болса, итге уят керекди.
  • Кюн кёрмеген, кюн кёрсе, кюндюз чыракъ джандырыр.
  • Ургъан суудан башынгы сакъла.
  • Ашхы сёз таш тешер.
  • Биреуге кёлтюрген таягъынг, кесинги башынга урур.
  • Кийимни бир кюнню аясанг, минг кюннге джарар.
  • Бети бедерден, намыс сакълама.
  • Ач, тоймам, дейди, тойгъан, ач болмам, дейди.
  • Байлыкъ адамны сокъур этер.
  • Джуртун къоругъан озар.
  • Уллу айтханны этмеген – уллаймаз.
  • Халкъгъа джарагъан, джарлы къалмаз.
  • Ишге юренсин къоллары, халкъ бла болсун джоллары.
  • Къолу уллу – асыу, аягъы уллу – джарсыу.
  • Адебни адебсизден юрен.
  • Тойгъанлыкъ къойгъа джарашады.
  • Къарт бла баш аша, джаш бла аякъ аша.
  • Билимсиз иш бармаз.
  • Аш хазыр болса, иш харам болур.
  • Айран ичген – къутулду, джугъусун джалагъан – тутулду.
  • Джарлыны тону джаз битер.
  • Акъылсызны джууукъгъа алма, акъыллыны кенгнге салма.
  • Эллинг бла джау болсанг да, юйюнг бла джау болма.
  • Баланы адам этген анады.
  • Сабий кёргенин унутмаз.
  • Айтхан – тынч, этген – къыйын.
  • Къарнынг тойгъунчу аша да, белинг талгъынчы ишле.
  • Ач бёрюге мекям джокъ.
  • Кесинге джетмегенни, кёб сёлешме.
  • Эшекни не къадар тюйсенг да, ат болмаз.
  • Дженгил джетерикме деб, узун джолну къоюб, къысхасын барма.
  • Ауузу бла къуш тута айланады.
  • Джерни букъусу кёкге къонмаз.
  • Ана къойну – балагъа джандет.
  • Чакъырылгъанны аты, чакъырылмагъанны багъасы болур.
  • Ойнай-ойнай кёз чыгъар.
  • Ачылгъан эт джабылыр, кёрген кёз унутмаз.
  • Накъырда – кертини келечиси.
  • Аджал соруб келмез, келсе, къайтыб кетмез.
  • Адеб этмеген, адеб кёрмез.
  • Мураты болгъанны джюрек тебюую башхады.
Страницы: 1 2 След.
ОМАР ХАЙЯМ НА КАРАЧАЕВО-БАЛКАРСКОМ, в переводе М. Ольмезова
 
ОМАР ХАЙЯМ
РУБАЙЯТ



УЗАКЪ ЁМЮРЛЕДЕН КЕЛГЕН АУАЗ

Омар Хайям (1048–1131 жж.) бек айтхылыкъ, закий шаркъ шайырладан бири – Иранны Нишапур шахарында туугъанды...
Акъылман-философ, эсепчи-математик, жулдузчу-астроном – ол бу хаух дуниягъа кёз къарамын бош, анстан айтхан кибик, назму бла да айтып болгъанды... Алай поэзияда, аныча аз айтып, аныча кёп ангылатхан поэт а алыкъа дуниягъа туумагъанды деригинг келеди...
Аны хар назмусу – тенгиз теренлигин, кёк бийиклигин, дуния кенглигин да сыйындыргъан рубайятладыла...
Мен Хайямны хар энчи рубайятын бизни жомакъларыбызда айтылгъан бирер алтын кюбюрчекге ушатама... Окъугъанынг сайын, аллай бир кюбюрчекни ачхан кибик боласа. Тейри эшиги ачылгъан кибик, аллай бир сыйыннгысыз къудурет байлыгъы болгъан сейир дуния ачылып, узакъ ёмюрледен бир сейир жарыкъ бетинге уруп, учуп келип, жюрегинге бир жулдуз тюшюп къалгъанча боласа... Аланы окъугъан сайын – бир дуниябыз эки келмезлигин, алай ол патчахха, жесирге да хаух болгъанын бютюнда бек сезип, сагъыш этесе.
Быллай акъылман поэтни ана тилибизге кёчюрмеклик – керти фахмусуз, жюрек илхамсыз къолдан келлик иш тюйюл эди... Алай, бу огъурлу ишни хар не жаны бла да тынгылы этер ючюн, хыйласыз фахму бла шумсуз илхам окъуна азлыкъ этедиле. Былайда, сен ана тилинге кёчюрюр мурат этген поэтни суратлау чыгъармаларын, аны поэзиясын, назму хатын, жюрек къууанчын, жарсыуун да билген бла къалмай, тил-маданият, дин-адабият, тарих жаны бла да билиминг болургъа керекди... Нек дегенде ол иш, алыкъа кесинг да иги билмеген бир узакъ дунияда, жолоучулукъда айланнган кибикди, окъуучуну да ызынгдан тагъып, жолсуз жолланы баргъан кибик – къыйын иш... Алай ол ишни не къыйынлыкъны да унутдургъан, адамгъа ниет тазалыкъ, жюрек ырахатлыкъ, мангылай жарыкълыкъ да берген уллу огъурлулугъу да барды... Аны себепли, Къули Къайсындан башлап, бюгюн-бюгече да ишлеп тургъан бир къауум поэтибиз ол ауур да, сыйлы да жюкню дайым жюреклеринде жюрюттендиле...
Елмезланы Мурадин да аладан бирлериди. Ол кёчюрюп, биз айт­хылыкъ испанлы поэт Антонио Мачадону, жулдуз жарыгъы кибик, сейир назму тизгинлерин, японлу поэт Исикава Такубокуну:

«Не болса да – болсун!
Энди башхалыгъы жокъду! –
Дедим да –
Кесим элгендим
Сёзюмден...» –

дегенча, алай жашырын келген назму кюйлерин, Омар Хайямны тахлыкъ рубайятларын да окъугъанбыз... Ала бизге, испан, япон, иран табийгъатларыны бирер чакълары жазылгъан жюрек сырларыча, ариу кёрюннгендиле. Туугъан жерге сюймекликлери, хар инсанны жюрек жарсыуун ангылап, ёз жанларын къурманнга кё­тюрюрге хазырлыкълары ючюн болур алай, эштада... Аланы суратлау сырлары окъуу­чуну «ийсагъан, жерде жашагъан халкъланы ачыусуз, кёл-къалдысыз да болуп, къаугъасыз – мамыр дуниягъа чыкъгъан кюнлерин энтта да бир кёрюр эди» дер чекге жетдирип тохтайдыла. Аны бла да къалмай Омар Хайямны Мурадин ана тилибизге ётдюрген хар бир назму аяты адамны таза да хыйласыз поэзияны тагы шауданына къайтарады... Ол а, диннге къайтхан кибик, аллай бир сейир да, огъурлу да ишди...
Таза да керти поэзия (дунияда бек уллу поэтледен бири айтып кетгеннге кёре) жангыз адамны ауазыды – сюймеклик азап чекдирип, кёзге кёрюнмеген бир сейир кюч, ёрге алып, ёлюп кетер жерини башында айландыргьан ауаз!.. Бу аламат сёз Омар Хайямны юсюнден айтылгъан кибик эди... аны ёз назмулары айтханлай, кеси дуниядан кетип, топуракъ болуп, ол топуракъдан желим ийлеп, къошун биширгенле, ол къошун бла чагъыр ичгенле да кетгенли, минг­нге жууукъ жыл озгъандан сора!
«Таукелге нюр жауар» деп тауда сёз жюрюйдю... Таукел этип, бу рубайятланы ана тилибизге кёчюрмеклик – ол узакъ ёмюрледен Омар Хайямны ауазын алып къайтхан кибик эди... Буруннгулу акъылман поэтни тау тилде алай ариу сёлешдиргени себепли, таза да керти поэзияны сюйгенле бары да Мурадиннге ыспас этерик сунама. Ол – ол узакъ жолдан къуру къайтмагъанын рубайятла кеслери игирек айтырыкъларына уа мени ишегим жокъ эди.

Бу жарлыны эски къошуну эртде
Ёзюр эди, бек залим эди жерде.
Мени омакъ пиалам а ариуну
Акъ ёшюню тюйюлмю эди бирде!..

Бабаланы Ибрахим
 
* * *

Бу дуньяны магъанасы – кесибиз,
Акъыл, эс да багъанасы – кесибиз.
Бу жер жюзю багъалы жюзюк эсе,
Сыйлы ташы – ол налмасы – кесибиз.

* * *

Былхымсызды, бетсизди адам улу,
Уятсызды къадарны кёзбау къулу,
Сюйгеним да саякъ къызды. Болса да,
Аллах, ёзге гюняхларымдан жулу.

* * *

Ариу къызчыкъ къобуз сокъсун, ойнасын,
Ышаргъаны жюреклени байласын.
Тарт, акъылман, тарт! Къууансын жюрегинг,
Зар муфтий а таш окъуна чайнасын.
 
* * *

«Не келтирир тамблабыз а бизге?» –
Деп жиляйбыз, тыкъсыйбыз. Кёзюбюзге
Жукъу кирмей, жал барсакъ да Аллахха,
Эс бурмайды арталда сёзюбюзге.

* * *

Тарт да, къууан жайны кюн дууасына!
Тарт да, къууан бу къудрет дуньясына!
Ёмюр – къысха. Ажал – жыртхыч къанатлы –
Терк жетдирир, жарлы сен, уясына.

* * *

Оспар жюрек сау дуньяны жегерге
Кюрешеди, махтау излей нёгерге.
Сур ажал а, хазыр садагъын тартып,
Ашыгъады, уруп, къанын тёгерге.
 
* * *

Акъылынг бу дуньяны тюрлендирмез,
Жашау сени милдеу кибик да кёрмез.
Чагъыр къуйсанг, къуймасанг да – унутма:
Озгъан кюнюнг, къайтып, юйюнге кирмез.

* * *

Ичмегенни – ичер ниети да жокъ,
Хаман ичип тургъанны уа – бети жокъ.
Шах да ичер, акъылман да, жарлы да,
Жазыкъны уа ичги ичер ётю жокъ.

* * *

О жюрегим, эслеп ич жюзюм суудан:
Ненча палах тууады чагъыр уудан?
Чагъыр – дарман, ичгичилик – аурууду.
Ич, алай а къоркъ ол аман ауруудан.
 

***
Ариуланы, акъыллыланы да кёк
Жерге сугъар, болушмай дууа, тилек.
Биз жашауну сынагъынчы татыуун,
Жаныбызны суууруп алады. Нек?
* * *

Кёп изледим Джамшит тутхан аякъны:
Жол тауусду мен таяннган таякъны.
Акъылман а: – Жюрегингде эди ол,
Бош къыдырдынг,– деди,– тауну, аулакъны.

* * *

Тус къалагъа къаргъа къонуп турады,
Ковус ханны баш сюегин бурады:
«Къайдады халкъ?! Къайда ол сур тартыула?!» –
Деген кибик къычырыкъдан къырады.
Изменено: elbars - 06.07.2014 14:09:41
 
* * *

Терек бахчагъа кирейик экибиз,
Татлы чагъырдан кёрейик экибиз.
Ненча сюйген жюрекни сыйлы Аллах
Къошун этди, аладан ичерча биз.

* * *

Жашау озар, такъыйкъача кёрюнмез.
Аяулу бол, ол жангыдан берилмез.
Заман, къалай ашырсанг, алай озар.
Тюзетирге артда къолунгдан келмез.

* * *

Ичгичиге кюч кёрюнмесин сёзюнг,
Шербет суула иче эсенг да ёзюнг.
Хау, ичгичи тюйюлсе сен, алай а,
Харам хакъдан бир да тоймады кёзюнг.
 
* * *

Умут терек, бал кёгетлеринг къайда?..
Кюз кече жол къыдыргъандан жокъ файда.
Жашауунгу тутмакъ юйю, кёрча – тар,
Ёмюрлюкге жол табармамы? Къайдам...

* * *

Ол менсиннген кёкбаш гырайтла, серле,
Ол диммола акъыл таууш этерле.
Тенгсинмезле. Атынг айтылгъанлай а,
Баш урургъа ашыгъышып жетерле.

* * *

Чыннты эрге: «Махтанчакъды ол!» – дерле.
Шыйыхха да: «Жалынчакъды ол!» – дерле.
Танымасанг иги эди кишини,
Кесинги да танымасала бирле.
 
* * *

Кёп сёлешме, сакъ бол ичги сёзюнге,
Харам тенгинг тартып алыр кёзюнгю.
Сен кесинг да алай хоча тюйюлсе,
Тап тюшгенлей, эсгертирле ёзюнге.

* * *

Мен базарда къошунчулагъа ётдюм,
Ишлерине сейир-тамаша этдим.
Бир къошуннга былай сорду хоншусу:
– Сатхан ким да, алгъан ким? Уста да ким?..

* * *

Озуп кетер бу жашау кериуаны.
Чагъыр тартдыр, чагъырчыла уланы.
«Жаханимми, жаннетми?» – деп турма да,
Насыплы бол! – Аллах биледи аны.
 
* * *

Сен жаланнгач тюйюл эсенг,– табу эт,
Ёксюзча, ач тюйюл эсенг,– табу эт.
Ёзге зат а керекмейди бошха да,
Бу жашауду – байлыкъ десенг,– табу эт.

* * *

Табу этип,баш урабыз Къураннга.
Алай, ачып, аз къараучубуз анга.
Чын аякъны оюу назмусун а биз
Бир жюз кере окъуп чыгъабыз тангнга.

* * *

Биз жекбашда ариу ашла кёребиз
Оспар жашда накъаут ташла кёребиз.
Жер жюзюнде бек ариу тюрк кёзлени
Дайым къулда, къарауашда кёребиз.
 
* * *

Билалдымы бу жашау сырын киши?
Зыраф болду кёп акъылманны иши.
«Бу хакъды»,– деп биз билген – къабыр тёбе,
Кёз кёрген а – кёзбау къадарны тюшю.

* * *

Къадарына сюйдюрлюк: «Тёзейим!» – дер,
Адамлагъа сюйдюрлюк – кёзбау этер.
Хыйла, кёзбау жолла тутуп кюрешдим,
Жашаудан а бир да кёрмедим хатер.

* * *

Ай медет а! Бу кёк бизни кёрмейди,
Не бек инжилсек да, бир эс бёлмейди.
Аллах юлюш этмейди халалындан,
Ибилис да харамындан бермейди.

 
 
* * *

Ол шах этди, ит этип да сынсытды,
Юсюмдегин, соханданча, сыдырды.
Алай, жиляп, мен жал бармадым кёкге –
Ол бир тынар: мени азмы сындырды?!.

* * *

Неди кюмюш?! Неди алтын?! Ойлайыкъ.
Жаныбызгъа башха байлыкъ сайлайыкъ.
Юсюбюзню кючден жабып чыкъсакъ да,
Патчахлача, биз ёхтемле болайыкъ.

* * *

Биз жарлыла, аманлыкъ тыйып тикге,
Жол тапмайбыз дуньяда игиликге.
Кёг’ а? Ол а – сангырау. Тилегибиз
Бир жетмейди тунтуюп тургъан кёкге.
 
* * *

Кюнле, жылла кетедмле. Жол – узакъ.
Ушармы да былай тынчайып турсакъ?
Жашау кеси – дуньяны зауукълугъу,
Жарармы да аны къутсуз ашырсакъ?!

* * *

Бурулады кюйсюз дуньяны чархы.
Къолунгдабыз, Аллах,– алам Патчахы.
Гюняхлыма! Мени Сенсе жаратхан,
Сора, айтчы, кимни кёпдю гюняхы?

* * *

Кёп окъудум. Жокъду билимге багъа.
Сохталарым айтылдыла дуньягъа.
Андан а не – топуракъдан жаратхан
Саз топуракъ этер эсе биягъы?
Изменено: elbars - 14.07.2014 21:31:43
 
* * *

Къыйын жашау, мени терен ойлатдынг,
Юсюмде сен темир къазыкъ ойнатдынг.
Не ол, не бу дуньядан билгеним жокъ.
Акъ башымы бош, керексиз къайнатдым.

* * *

Бошду жашау бу сейир жюзюм суусуз,
Бошду жашау бу сыбызгъы тартыусуз.
Кёргенинг бир къара сом да тутмайды:
Жарыкъ тойсуз жашау – мутхуз, татыусуз!

* * *

Уллу Чындан чагъыр аякъ багъалы,
Хур къызчыкъдан ариу саякъ багъалы,
Къарт акъылман айта тургъан фикирден
Тама тургъан чагъырда кёп магъана.
 
* * *

Чагъыр чапдыр! Ёзге зат тилемейме.
Къыз да чакъыр! Ёзге зат тилемейме.
Уллу Аллах артда кечим берирми?
Тынгылайды. Мен да: «О, кеч!» – демейме.

* * *

Тенгим, чагъыр – жашау шауданыды, тарт!
Сюймеклик да, жашлыкъ да аныды, тарт!
Тартса, къарт да жаш болады. Чагъырдан
Иги тартсанг, дунья да – жангыды, тарт!

* * *

Саякъ къыздан, чагъыр аякъдан ёзге,
Не керекди бу сур дуньяда бизге?!
Бош турмайыкъ! Шаудан суучукъ, кёресе,
Жутулады, саркъа барып, юзмезге.
 

* * *

Жел сюргенча, кери кетди жашауум,
Туман кибик, эрип кетди жашауум.
Жарсыйма мен, кюн кёрмеген эсем да:
Чаба-жорта, берип кетди жашауум.

* * *

Аягъыбыз басхан жерде топуракъ –
Ариуланы бетлериди, чокъуракъ
Чачларыды. Кёзлери, эринлери,
Ёшюнлери – жашил кырдык, чапыракъ.

* * *

Чагъыр къошун – жашау шауданы жерде.
Кеф болгъунчу ичдим бюгюн ингирде.
Къуру къошун, тилеп, манга сёлешди:
– Адам эдим... Ушакъ нёгер бол бирде.
 
* * *

Бир ариуса, ай жарыгъы ургъанлай,
Дуу жанама, сен эсинги бургъанлай.
Уллу Аллах! Суусап къысып, ёлеме,
Кёз аллымда шаудан бёрке тургъанлай.

* * *

Келди эсек, бош болабыз жалынчакъ:
Бизге бу хаух дуньяда ёлюм да – хакъ.
Кёл кенгдирсин къайтмаздан кетгениме
Кесин мында ёмюрлюк суннган алтакъ.

* * *

Мен межгитге сыйратдан къутулургъа
Келмедим, не Аллахха баш урургъа.
Бир жол къымгъан намазлыгъым тозгъанды,
Керек эди жангысын сыпыртыргъа.
 
* * *

Кёз къамата бу жай кёкню чууагъы,
Жибиген гюл – туура жулдуз чырагъы.
Ол гюлчюкге шыбырдайды булбулчукъ:
– Кел, тартайыкъ от чагъырдан биягъы!

* * *

Адамлыкъ да, итлик да – кесибизден,
Ахыр сагъат кетмейди эсибизден.
Бар палахны кёкден кёрюп турабыз,
Кёк кеси уа кёп да харипди бизден.

* * *

Сакъ сюймеклик жесир этип алдымы?
Жюрегинги жаннган отха салдымы?
Алай анга бола турма кёлкъалды:
Сюймекликден ёзге насып къалдымы?
 
* * *

Уллу Аллах, ётмегинги къызгъанма.
Жалындырма, кёп итге къол созгъанма,
Чагъырынгы харам этме. Ичирип
Жашат мени: къайгъыладан азгъанма.

* * *

Сур жашаудан тюнгюлюп, кючсюнме сен.
Зауукъ жаша. Факъырча кечинме сен.
Нек аяйса дунья мюлкюн кесингден?!
Ёмюр – къысха. Жашаргъа кечикме сен.

* * *

Дунья – тенгиз, чайкъалады, талмайды.
Сыр жаухаргъа киши да жеталмайды.
Хайыр излеп, сёлешеди къайсы да,
Хакъ кертисин кесамат эталмайды.
 
/
Изменено: elbars - 20.08.2014 20:19:19
 
* * *

Чыгъыр аякъ, мен антылынгма ёмюрге,
Нюр жаяды гъашыкъ чагъыры жерге.
Къызбайгъа уа жокъду аны хайыры:
Ол жарайды жалан да чынтты эрге.

* * *

Бу сур къадар кимге бугъоу салмады:
Солуу берип, кёлюн а бир алмады.
Мен къадардан кёп юйрендим жашаргъа,
Кёп кюрешдим, уста уа болалмадым.

* * *

Ол жашайды, къуллугъуна къууана,
Бу – жаннетли боллугъуна къууана,
Киши къарап кёрмеген ажал а – жер
Къабырладан толлугъуна къууана.
 
* * *

Жокъ Аллахны къадарын билар амал,
Чагъыр да тарт, къолунга Къуран да ал.
Сабыр олтур. Сен сахнаны къыйырын
Кёре эсенг, шуёхум, къууан да къал.

* * *

Эки бугъа... Бири жерни элтеди,
Бирси кёкню сейир ариу этеди.
Сыйлы кёкню тюбюнде уа, къарачы,
Аллах къаллай бир эшекни кютеди.

* * *

Терен акъыл бизге жарсыу береди.
Телилени жашау ариу кёреди.
Къадар манга жумушар деп, ичеме,
Телилиг’ а ичгенлеге – тёреди.
 
* * *

О залим кёк! Нек жояргъа къалгъанса?
Махмутну да, Джамшитни да алгъанса.
Биз харипле не этейик ичмей, айт? –
Сен бизни да къара чёпге салгъанса.

* * *

Жюрек сырым ачыкъ болсун. Эрттеден
Айталмайын тура эдим санга мен:
Сени сюе, къара жерге кирирме,
Сюйгенлей да чыгъарма бирде кёрден!

* * *

Къуйчу! Жарсыу жюрегими къысады:
Жашау бизге терен уру къазды.
Насып тюшю – такъыйкъады, бош турма.
Бош олтурма! Жашлыкъ жолу къысхады.
 
* * *

Мен ичмесем – жарлы, жазыкъ болама,
Бу жашаудан эригеме, талама.
Жетгенди да къартлыкъ кюнюм – къоркъууум,
Чагъыр аякъ кётюралмай къалама.

* * *

Жангыдан мен жаш болдум. Чагъыр чапдыр,
Кёз къаматхан ариучукъну да чакъыр.
Къадар, ачы къапдырыргъа ашыкъма,
Жашау кеси – ётден да ачы чагъыр.

* * *

Чагъыр бла мен – черек бла терек,
От сууун къызгъанмайды манга черек.
Аллах кеси сюйюп жаратды былай,
Къоюп къойсам, жаны къыйналлыкъды бек.
 
* * *

Къызла ийнай, от чагъырдан къызардынг,
Сен межгитге, харабатха да бардынг.
Кете туруп къарадынг да ызынга,
Жукъ да кёрмей, сен шош, мудах ышардынг.

* * *

Жукъ да тюйюл ариу жашагъаныбыз.
Жукъ да тюйюл татлы ашагъаныбыз.
Тау, тенгиз да, жел, жауун да жукъ тюйюл.
Жукъ да тюйюл юйге ташыгъаныбаз.

* * *

Сур къадарны ангыларча акъылым
Жокъду мени, акъ эсе да сакъалым.
Къудуретин Аллах кеси биледи...
Умут эте, билалмай, кёп сакъладым.
 
/
Изменено: elbars - 06.08.2014 13:01:30
 
 
* * *

«Чагъыр – харам. Саулукъгъа да – заранды».
Муну бизге айтхан – сыйлы Къуранды.
Сюе эсенг жанынгы тазаларгъа,
Чагъыр иче, назму айтсанг – дарманды.

* * *

Сен жанынга кёп гюнях алдынг, алай
Тобагъа уа къайтмадынг. Къалдынг алай.
Бауурланып барсанг да къабырынга,
Жер алыргъа унамаз сени, угъай!

* * *

Къарны ючюн чибин тюшер адыргъа.
Нек тураса баш уруп ол къадыргъа?
Къанга тюбюн ашама да, къанынгы
Ичип жаша, бой а берме къадаргъа!
Изменено: elbars - 10.08.2014 20:15:40
 
* * *

Тютюн этген от жылытмаз санынгы.
Неди гъашыкъ, ойнатмаса къанынгы?
Гъашыкъ – адам ёчюлталмаз ёртенди,
Сотур болмаз жарысыды жанынгы.

* * *

Билимимден, кёрдюм, жокъду магъана.
Тарт, хур къызны къойнунда кюе, жана.
Жазыуунгу ахыр бети ачыды,–
Ариу жаша, сыйлы чагъырдан къана...

* * *

Къарт алаша кибик, сюрюше баргъан
Жашау, кимди ол белингде ышаргъан?
Кёк деп, жер деп жукъгъа да ийнанмайды,
Сора къайдан кюч табады жашаргъа?
 
* * *

Жай – дуньяны сейир ариу къууанчы,
Булбулну да гюлле бла жубанчы.
Кюз а? Ол а – жулдузла тынгылауу,
Ариуну да жерге жайылгъан чачы.

* * *

Умутунг – бош! Терек болмаз таякъдан.
Андан эсе чагъыр тогъу аякъдан.
Жюзюм къызы – чагъыр тобады бизге,
Тоба къыз а кюссеулюдю саякъдан.

* * *

Хур къызчыкъны алай ариу кюлгени
Жюрегимде чакъдырады гюллени.
Ичеме мен, ичерик да болурма,
Ахыратха элтгинчи ажал мени.
 

* * *

Жюрегими туталмасам къолумда,
Къайры кетер, кимге тюбер жолунда?
Къайсы тели, къайсы мулжах да, тартса,
Кесин Джамшит этип тохтайды мында.

* * *

Бу ден айтыр ахшы тенгим къалмады.
От чагъырдан башха тенгим къалмады.
Онг къолуму къошун сапдан айырмам;
Энди санга къошхан тенгим къалмады.

* * *

Къартлыкъ бизге, къаргъыш кибик, жетеди.
Да не этгин? Бетинг-къутунг кетеди.
Къуйчу чагъыр! Олду жангыз шуёхум,
Ол къартайгъан жюрекни жаш этеди.
 
О сыйлы кёк! Мулжахха чамартса сен.
Ашы-сууу эркинда, кеси – эсен.
Ахшы адам ёлмей-къалмай жашайды,–
Тюкюреме тюзлюгюнге энтта мен!

* * *

Эй къутсуз кёк! Сен – палахла къууму,
Чачма бери, бизге ачы ууунгу:
Сериуюнню жаханим от этесе,
Къуу этесе мени ичер суууму.

* * *

Китап ачдым. Туурадан къарап тургъан
Къарт а айтды: – Дурус болмаз жашыргъан:
Насып олду – ариу къызны къойнунда,
Жылча, узун кечелени ашыргъан.
* * *

Къуйчу чагъыр! Жолубуз узакъ бармаз,
Сюймеклигинг, саулугъунг да къутхармаз.
Тели болма: алтын, кюмюш тюйюлсе,–
Басдырсала, киши, къазып, чыгъармаз!

* * *

О залим кёк! Арыгъанбыз кючюнгден.
Жашаумуду ёле-къала кечиннген?!
О, мухар жер! Тёгюлген болса къарнынг,
Аз хазнамы чыгъар эди ичингден?!

* * *

Жети кёкден тийген айны жарыгъы,
Бирде менден, билеме, бошарыгъын.
Башхамыды, ёлюп кетсем, этими
Оба къуртла, не бёрю ашарыгъы?
Страницы: 1 2 След.
Читают тему (гостей: 1)

Форум  Мобильный | Стационарный