Войти на сайт
27 Июля  2024 года

 

  • Акъыллы эркиши атын махтар, акъылсыз эркиши къатынын махтар.
  • Кёбден умут этиб, аздан къуру къалма.
  • Тёзген – тёш ашар!
  • Кечеси – аяз, кюню – къыш, джарлы къаргъагъа бир аш тюш!
  • Арба аугъандан сора, джол кёргюзтюучю кёб болур.
  • Гыдай эчки суугъа къараб, мюйюзле кёрмесе, джашма алкъын, дегенди.
  • Окъ къызбайны джокълайды.
  • Мен да «сен», дейме, сен да «кесим», дейсе.
  • Джетген къыз джерли эшекни танымаз.
  • Къызын тута билмеген, тул этер, джашын тута билмеген, къул этер.
  • Тойгъанлыкъ къойгъа джарашады.
  • Бал чибинни ургъаны – ачы, балы – татлы.
  • Ёлген эшек бёрюден къоркъмайды.
  • Кёз – сюйген джерде, къол – ауругъан джерде.
  • Чабакъсыз кёлге къармакъ салгъанлыкъгъа, чабакъ тутмазса.
  • Тёзгеннге, джабылгъан эшик ачылыр.
  • Тойгъа барсанг, тоюб бар, эски тонунгу къоюб бар.
  • Магъанасыз сёз – тауушсуз сыбызгъы.
  • Адеб базарда сатылмаз.
  • Иги – алгъыш этер, аман – къаргъыш этер.
  • Биреуге аманлыкъ этиб, кесинге игилик табмазса.
  • Айныгъанлы алты кюн, тогъайгъанлы тогъуз кюн.
  • Уллу сёзде уят джокъ.
  • Джашынгы кесинг юретмесенг, джашау юретир.
  • Хаухну атма, ёнгкючню сатма.
  • Мени джылытмагъан кюн, меннге тиймесин!
  • Бир абыннган – минг сюрюнюр.
  • Адамны аманы адамны бети бла ойнар.
  • Тюзлюк шохлукъну бегитир.
  • Сёз садакъдан кючлюдю.
  • Ачыу алгъа келсе, акъыл артха къалады.
  • Джангызны оту джарыкъ джанмаз!
  • Чакъырылмагъан къонакъ къачан кетерин сормаз.
  • Джарашыу сюйген – джалынчакъ.
  • Къарнынг ауруса, ауузунгу тый
  • Эринчекге кюн узун.
  • Акъыл сабырлыкъ берир.
  • Джигер – джаннга къыйынлыкъ.
  • Ёгюзню мюйюзлери ауурлукъ этмейдиле.
  • Кюл тюбюндеги от кёрюнмейди.
  • Акъдан къара болмаз.
  • Къайтырыкъ эшигинги, къаты уруб чыкъма.
  • Атадан ёксюз – бир ёксюз, анадан ёксюз – эки ёксюз.
  • Юйюнг бла джау болгъандан эсе, элинг бла джау бол.
  • Адамны джюреги нени кёрюрге сюйсе, кёзю да аны кёрюрге ёч болады.
  • Тамырсыз терекге таянма – джыгъылырса.
  • Мухардан ач ычхынмаз.
  • Джан саулукъ бермей, сан саулукъ бермезсе.
  • Телиге от эт десенг, юйюнге от салыр.
  • Къан бла кирген, джан бла чыгъар.

 

Страницы: 1
RSS
Русско-карачаево-балкарско-англо-латинский медицинский сл-рь
 
В Карачаевске появился многоязычный медицинский словарь, изданный в Москве, где кроме перевода с русского на английский, немецкий и латинский есть перевод и на карачаево-балкарский.
 
НА этот словарь есть ссылка http://khapaev2005.narod.ru/index.html Авторы выделили жирным шрифтом, но не везде этимологические параллели между различными языками. Интересное сходство с латинским и английским языком - Например келепен (проказа) - elephantiasis, сан (тело) - soma, къырыу - curettage (выскабливание), atavism - ата-бабадан келген, балхам-balsam, струп - сотур (къотур), инчик джик - ankle joint (голеностопный сустав), сингир - sinew- Sehne (сухожилие), токъ - thick-dick (толстый), джара -injury(рана) и еще много других. Некоторые были для меня неожиданными, например когда увидел, что "сумасшедший" по-латински alienatus или delirus (есть и другие синонимы), а по-карачаевски "алыннган" или "тели", то подумал. что надо писать статью или диссертацию на эту тему.
 
:smt014 Еще дополню из указанного словаря (проф. Хапаев Б.А. и Айбазова С.Р.): Джик (сустав) - joint (англ.); Тархун (эстрагон) - tarragon(англ.), Dragon (нем.), Artemisia dracunculus(лат.); Джаякъ (щека) - cheek (англ.); джаякъ сюек (челюсть) - jaw (англ.); Къулакъ сасыу (шум в ушах) - sussurus aurium (лат.) - Ohren sausen (нем.); сезиу (ощущение) - aestesia (лат.); Тёбечик, дуппурчукъ (бугорок) - tuberculum (лат.); Тыш (футляр) - theca (лат.) Джюген(чик)(уздечка) - Zugel(chen)(нем.); Титиреу (дрожь) - Zittern (нем.); Эр(муж) - erus (лат.), Къатын (жена)-Gattin (нем.) Силегей (слюна) - saliva (лат, англ.) Сокър (слепой) - caecus (лат.) Къабукъ (скорлупа) - cappa (англ.), Kappe (нем.) Пулгура (пудра, порошок) - pulvis (лат, англ.) Чайнау (жевание) -chewing (англ.) Асма - asthma Керек (инструмент) - Gerеt (нем) Бюгюлген (изгиб) - Bogen (нем) Бителиу(зарастание) - obliteration (лат.) Тиш (зуб) - tooth (множеств. tith) Къатыб къалыу - cataplexy Кичиу (зуд) - ithing (англ) Ачы (едкий) - atzend (нем), acid (кислота) Ашау (еда) - Essen (нем), esus (лат). Къарампил (гвоздика) - caryophyllum (лат) Тартыу (вытяжение) - tractio (лат)
 
На http://khapaev2005.narod.ru имеется указатель карачаево-балкарских медицинских терминов
 
Я слышал, что большая работа по созданию медицинской терминологии проводится в Нальчике (в КБГУ на мед. факультете). Где можно узнать об этом подробнее. И еще - занимаются ли этим в Карачаево-Черкесии, например в КЧГУ, где есть факультет иностранных языков или в КЧГТА, где открыли мед.факультет
Страницы: 1
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам