Войти на сайт
26 Апреля  2024 года

 

  • Кенгеш болса, уруш болмаз.
  • Ханы къызы буюгъа-буюгъа киштик болду.
  • Къонагъынгы артмагъын алма да, алгъышын ал.
  • Онгсузну – джакъла, тенгликни – сакъла.
  • Мени джылытмагъан кюн, меннге тиймесин!
  • Ачлыкъда тары гырджын халыуадан татлы.
  • Ишлерге уял да, ашаргъа табма.
  • Рысхысына кёре, джаш ёсер, къышлыгъына кёре, мал ёсер.
  • Абынмазлыкъ аякъ джокъ, джангылмазлыкъ джаякъ джокъ.
  • Эки къатын алгъанны къулагъы тынгнгаймаз.
  • Нарт сёз – тилни бети.
  • Джаз бир кюнню джатсанг, къыш талай кюнню абынырса.
  • Тура эдим джата, къайдан чыкъды хата?
  • Тау башында, тау болмаз, джангыз терек, бау болмаз.
  • Джылыгъа джылан илешир.
  • Уллу къашыкъ эрин джыртар.
  • Билимден уллу байлыкъ джокъду.
  • Эки ойлашыб, бир сёлешген.
  • Билмейме деген – бир сёз
  • Джети тилни билген джети кишиди.
  • Ойнай-ойнай кёз чыгъар.
  • Адамны артындан къара сабан сюрме.
  • Игилик игилик бла сингдирилиучю затды.
  • Къартны бурнун сюрт да, оноугъа тут.
  • Сютню башын джалагъан къутулур, тюбюн ичген тутулур.
  • Эринчекни аурууу – кёб.
  • Намыс болмагъан джерде, насыб болмаз.
  • Садакъачыны джаны – къапчыгъында.
  • Аманнга игилик этсенг, юйюнге сау бармазса.
  • Билимли ёлмез, билимсиз кёрмез.
  • Джол бла сёзню къыйыры джокъ.
  • Тил – кесген бычакъ, сёз – атылгъан окъ.
  • Аш хазыр болса, иш харам болур.
  • Байлыкъдан саулукъ ашхыды.
  • Кирсизни – саны таза, халалны – къаны таза.
  • Чабар ат – джетген къыз.
  • Хатерли къул болур.
  • Гугурук къычырмаса да, тангны атары къалмаз.
  • Айыбны суу бла джууалмазса.
  • Кёб ашасанг, татыуу чыкъмаз, кёб сёлешсенг, магъанасы чыкъмаз.
  • Хар адамгъа кеси миннген тау кибик.
  • Арба аугъандан сора, джол кёргюзтюучю кёб болур.
  • Эки элинги тыйсанг, джети элде махталырса.
  • Аллахха ийнаннган кишини, Аллах онгдурур ишин.
  • Ариу сёз – къылычдан джити.
  • Алим болгъандан эсе, адам болгъан къыйынды.
  • Чабакъгъа акъыл, табагъа тюшсе келеди.
  • Игиге айтсанг – билир, аманнга айтсанг – кюлюр.
  • Къаллай салам берсенг, аллай джууаб алырса.
  • Къошда джокъгъа – юлюш джокъ.

 

Страницы: 1
RSS
Русско-карачаево-балкарско-англо-латинский медицинский сл-рь
 
В Карачаевске появился многоязычный медицинский словарь, изданный в Москве, где кроме перевода с русского на английский, немецкий и латинский есть перевод и на карачаево-балкарский.
 
НА этот словарь есть ссылка http://khapaev2005.narod.ru/index.html Авторы выделили жирным шрифтом, но не везде этимологические параллели между различными языками. Интересное сходство с латинским и английским языком - Например келепен (проказа) - elephantiasis, сан (тело) - soma, къырыу - curettage (выскабливание), atavism - ата-бабадан келген, балхам-balsam, струп - сотур (къотур), инчик джик - ankle joint (голеностопный сустав), сингир - sinew- Sehne (сухожилие), токъ - thick-dick (толстый), джара -injury(рана) и еще много других. Некоторые были для меня неожиданными, например когда увидел, что "сумасшедший" по-латински alienatus или delirus (есть и другие синонимы), а по-карачаевски "алыннган" или "тели", то подумал. что надо писать статью или диссертацию на эту тему.
 
:smt014 Еще дополню из указанного словаря (проф. Хапаев Б.А. и Айбазова С.Р.): Джик (сустав) - joint (англ.); Тархун (эстрагон) - tarragon(англ.), Dragon (нем.), Artemisia dracunculus(лат.); Джаякъ (щека) - cheek (англ.); джаякъ сюек (челюсть) - jaw (англ.); Къулакъ сасыу (шум в ушах) - sussurus aurium (лат.) - Ohren sausen (нем.); сезиу (ощущение) - aestesia (лат.); Тёбечик, дуппурчукъ (бугорок) - tuberculum (лат.); Тыш (футляр) - theca (лат.) Джюген(чик)(уздечка) - Zugel(chen)(нем.); Титиреу (дрожь) - Zittern (нем.); Эр(муж) - erus (лат.), Къатын (жена)-Gattin (нем.) Силегей (слюна) - saliva (лат, англ.) Сокър (слепой) - caecus (лат.) Къабукъ (скорлупа) - cappa (англ.), Kappe (нем.) Пулгура (пудра, порошок) - pulvis (лат, англ.) Чайнау (жевание) -chewing (англ.) Асма - asthma Керек (инструмент) - Gerеt (нем) Бюгюлген (изгиб) - Bogen (нем) Бителиу(зарастание) - obliteration (лат.) Тиш (зуб) - tooth (множеств. tith) Къатыб къалыу - cataplexy Кичиу (зуд) - ithing (англ) Ачы (едкий) - atzend (нем), acid (кислота) Ашау (еда) - Essen (нем), esus (лат). Къарампил (гвоздика) - caryophyllum (лат) Тартыу (вытяжение) - tractio (лат)
 
На http://khapaev2005.narod.ru имеется указатель карачаево-балкарских медицинских терминов
 
Я слышал, что большая работа по созданию медицинской терминологии проводится в Нальчике (в КБГУ на мед. факультете). Где можно узнать об этом подробнее. И еще - занимаются ли этим в Карачаево-Черкесии, например в КЧГУ, где есть факультет иностранных языков или в КЧГТА, где открыли мед.факультет
Страницы: 1
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам