Расширенный поиск
29 Апреля 2024 года
Логин: Регистрация
Пароль: Забыли пароль?
Навигация
Словарь
  • Ач отунчуну ачыуу – бурнунда.
  • Аман адам элни бир-бирине джау этер.
  • Аджашханны ызындагъы кёреди, джангылгъанны джанындагъы биледи.
  • Эки итни арасына сюек атма, эки адамны арасында сёз чыгъарма.
  • Башы джабылгъан челекге, кир тюшмез.
  • Кесинге джетмегенни, кёб сёлешме.
  • Къыйынлы джети элге оноу этер.
  • Махтаннган къыз, тойда джукълар.
  • Ат басханны джер билед.
  • Уллу къазанда бишген эт, чий къалмаз.
  • Мал кёб болса, джууукъ кёб болур.
  • Босагъагъа джууукъ орун болса, ашыгъыб тёрге озма.
  • Тил бла келеди джыр да.
  • Ана къолу ачытмаз.
  • Ариу сёз – джаннга азыкъ, аман сёз – башха къазыкъ.
  • Кёлю джокъну – джолу джокъ.
  • Бетинги сатма, малынгы сат.
  • Аман киши кеси юйюнде – къонакъ.
  • Джашлыкъ этмеген, башлыкъ этмез.
  • Акъылсызны джууукъгъа алма, акъыллыны кенгнге салма.
  • Аман хансны – урлугъу кёб.
  • Къан бла кирген, джан бла чыгъар.
  • Минг тенг да азды, бир джау да кёбдю.
  • Айранны сюйген, ийнек тутар.
  • Адам къаллай бир ишленмесе, аллай бир кесин уллу кёреди.
  • Къуру гыбыт бек дыгъырдар.
  • Тенги кёбню джау алмаз, акъылы кёбню дау алмаз.
  • Алтыда кюлмеген, алтмышда кюлмез.
  • Огъурлуну сёзю – суу, огъурсузну сёзю – уу.
  • Ётюрюкден тюбю джокъ, кёлтюрюрге джиби джокъ.
  • Экиндини кеч къылсанг, чабыб джетер ашхам.
  • Кёз – сюйген джерде, къол – ауругъан джерде.
  • Джарлыны тону джаз битер.
  • Артына баргъанны, къатына барма.
  • Садакъачыны джаны – къапчыгъында.
  • Дууулдаса – бал чибин, къонса – къара чибин.
  • Адамны аты башхача, акъылы да башхады.
  • Танг атмайма десе да, кюн къоярыкъ тюйюлдю.
  • Билген билмегенни юретген адетди.
  • Чарсда алчыны эл кёреди.
  • Чакъырылмагъан къонакъ – орунсуз.
  • Тау башында, тау болмаз, джангыз терек, бау болмаз.
  • Сютню башын джалагъан къутулур, тюбюн ичген тутулур.
  • Айраннга суу къош, телиге джол бош.
  • Къар – келтирди, суу – элтди.
  • Шапа кёб болса, аш татымсыз болур.
  • Зар адамны насыбы болмаз.
  • Адамны джюреги нени кёрюрге сюйсе, кёзю да аны кёрюрге ёч болады.
  • Айырылмаз джууугъунга, унутмаз сёзню айтма.
  • Иги сеники эсе да, сюйген кесимикин этеме.

Форум

Форум / Бёлюмле :: Тематические разделы / Ана тилде :: Ana tilde
Страницы: 1 2 3 4 5 ... 11 След.
Къарачай-Малкъар адетле
 
#1
Джаратама0
13.11.2009 18:50:19 Translit
Джашау бир тюрлю болгъанды, миллетде кесини тилинден къачхан -кёбден-кёб болуб барады орус тил биринчи оруннга чыгъыб
Кесини тилин сюймегенни уа ким сюерикди,деб келеди мени кёлюме.Тилин унутхан а аны биргесине ата-бабаладан келген адетин, намысын да тас эте барады...ол а биз миллетлени башха миллетлени ичинде къачан да бек ёрге,мийикге тутдургъанды,не къыйынлыкъ кёрселе да, унутмагъандыла,сыйларын джерге атмагъандыла...

Мен отуз юч соруу табханма кесибизни къарачай-малкъар адетлени юсюнден. Бу соруула кимигизге къыйын , кимигизге да бек тынч кёрюннюкдюле ...Быланы эсде тутсакъ, бир джерде да абынмазбыз,Аллах буюрса. Толу джууабла бир беригиз бу соруулагъа ...

1.Тамада кирсе не этерге керекди?
2.Тиширыуну кёрсенг не этерге керекди?
3.Джауорун, башджарты кимге салынады?
4.Тёрде ким олтурады?
5.Ашаргъа олтурсанг къалай ашаргъа керекди?
6.Ашаб бошасанг кесинг туруб кетерге боламыды?
7.Къонакъда кеч къалыргъа джараймыды?
8.Столну отрасында табакъдан къалай ашайдыла?
9.Къойдан ненча юлюш чыгъады?
10.Тиширыугъа къайсы сюек салынады?
11.Къайсы сюекни юлюшге салмайдыла?
12.Адамгъа суусаб берсенг не этесе?
13.Тамадаланы ушакъларына чакъырылмай къошулургъа джараймыды?
14.Столгъа ашаргъа олтурсанг къолларынгы къалай салыргъа керекди?
15.Сюйюмчю айтханнга не этедиле?
16.Абдез алгъаннга суу къуюламыды?
17.Абдез сууну къайры тёгедиле?
18.Джау джиб къачан тагъылады?
19.Итлик чач,итлик келеек деб неге айтадыла?
20.Тиш джырна къачан этиледи?
21.Къонакъгъа къалай къарайдыла?
22.Келинни ау джаулугъун,къол джаулукъларын ким алады?
23.Тил тутхан,аууз ачдыргъан не зат аделедиле?
24.Келин къайын атасы бла къайын анасыны атларын айтамыды?
25.Джолда тиширыу къайсы джанында барады?
26.Къартланы аллары бла ётерге джараймыды?
27.Ким алгъа саламлашады?
28.Эркиши мыйыкъ къачан къояды?
29.Адамны затын къайтарсанг не айтаса?
30.Тойгъа къызла-джашла къалай джюрюгендиле?
31.Бузоучу деб кимге айтхандыла?
32.Джарым чалкъычы деб уа?
33.Толу чалкъычы джаш къачан болгъанды?

...сакълайма эм акъыллыланы )
 
 
 
#2
Джаратама0
13.11.2009 19:09:48 Translit
Faida
Списокгъа подряд, не да хар ким билгенин айырыб джазыб тебресе, къатыш боллукъду... Раз тема твоя, я посоветовал бы, выделить один вопрос и получить на него ответы, и т.д.
 
 
 
#3
Джаратама0
13.11.2009 19:18:01 Translit
Alan_09
кёрейик...
А былайда боллукъду да... ким къайсы соруугъа джууаб бере эсе, ол сорууну ? (номерин) салыб ... джууабын алай джазса
...меннге баш кюннге керекдиле джууаблары , андан сора теманы кетерирге да боллукъду
 
 
 
#4
Джаратама0
13.11.2009 19:22:43 Translit
Faida
Аперим сенге, бир магъанасы болгъан тема да бир кёрюндю.
Бу соруулагъа джуаб билмеген джаш тёлюбюз бар эсе бек уллу джарсыуду ол. Баш кюнгнге дери тамадала чыдамай джазыб къоймасала.
 
 
 
#5
Джаратама0
13.11.2009 20:01:15 Translit
сеирлик
 
 
 
#6
Джаратама0
13.11.2009 20:15:33 Translit
Ramzik
неди сейирлик?
къайсын иги билесе сорууладан?
 
 
 
#7
Джаратама0
13.11.2009 20:16:16 Translit
Ханума
сау болугъуз, сакълайма
 
 
 
#8
Джаратама0
13.11.2009 20:49:30 Translit
1.Тамада кирсе не этерге керекди?
Ёрге туруб къымсыз, салам беририн сакълайса...

2.Тиширыуну кёрсенг не этерге керекди?
Ёрге туруб, ашхылыкъ бересе...

3.Джауорун, башджарты кимге салынады?
Тамадагъа...

4.Тёрде ким олтурады?
Тамада...

5.Ашаргъа олтурсанг къалай ашаргъа керекди?
Тамада башлагъандан сора... сабыр бла...шхууургъа мыллык атмай...

6.Ашаб бошасанг кесинг туруб кетерге боламыды?
Тамада тепсиден турмай туругъа болмайды...не да...эркинлик алыргъа керекди...

7.Къонакъда кеч къалыргъа джараймыды?
Къонакъгъа баргъан эсенг... сыйынг бла кетерге керексе...мардасын къачырмай...

8.Столну ортасында табакъдан къалай ашайдыла?
Тамада юлюш береди...

9.Къойдан ненча юлюш чыгъады?
24

10.Тиширыугъа къайсы сюек салынады?
Ногъана бла ашыкъ илик...

11.Къайсы сюекни юлюшге салмайдыла?
Боюн омурау...

12.Адамгъа суусаб берсенг не этесе?
Ичиб бошарын сакълаб...аякъны къолундан аласа...

13.Тамадаланы ушакъларына чакъырылмай къошулургъа джараймыды?
Джарамайды... тамада сез бермегенлей... соруу сормагъанлай... ушакъларына къатышхан... ишленмеген адам болгъанынгы белгили этеди...
п.с. гитчелени уллуланы ушакъларына тынгыларгъа...эркинликлери джокъ эди...

14.Столгъа ашаргъа олтурсанг къолларынгы къалай салыргъа керекди?
Къарачайда... стол деб стол болмагъанды...тепсиле болгъандыла... къолларынг тепсиге тиймей эди...мен билиб...

15.Сюйюмчю айтханнга не этедиле?
Саугъа берилирге керекди...

16.Абдез алгъаннга суу къуюламыды?
Къуюлмайды...

17.Абдез сууну къайры тёгедиле?
Мен билиб...адам аякъ басмаз джерге тегедиле...

18.Джау джиб къачан тагъылады?
Стым той...сабан той... эмда аны кибик къууанчлада...

19.Итлик чач,итлик келеек деб неге айтадыла?
Сабийни туугъанындан сора... джюлюнгнген биринчи чачына айтыла болурму...

20.Тиш джырна къачан этиледи?
Сабийни биринчи тиши керюнсе...

21.Къонакъгъа къалай къарайдыла?
Терге алыб.. сыйлагъан этедиле(в самом широком смысле этого слова)...
алай а... сорууну толусу бла ангыламагъама...

22.Келинни ау джаулугъун,къол джаулукъларын ким алады?
джашны джанындан...тамада тиширыуланы бири... ау алады... аны да энди юйленирик джашны бойнуна атады...)))алай деб эшитгенме...алай а...бюгюн кюнде... къызны тегерегине тепсеб... джашны къарнашлары эмда негерлери...ау алгъанны да кергенме...

23.Тил тутхан,аууз ачдыргъан не зат аделедиле?
Джангы келин джашны юйюне киргенден сора... къайынлары бла селешмейди...анга "тил тутхан" дейдиле... селешиб башлар ючюн мал кесиб, келиннге саугъа этиледи...анга да "аууз ачхан" дейдиле...

24.Келин къайын атасы бла къайын анасыны атларын айтамыды?
Къайын атасы, анасы, къалгъан къайынлары эмда эрини аты джашырылгъан этеди...дагъыда... къайынларым...къайыным деб селешген айыбха саналгъанды...

25.Джолда тиширыу къайсы джанында барады?
Ананг бла эгечинг... онг джанында... юй бийченг сол джанындан... кюндюзгю кюн бир атлам артха къалыб... кечеги де... бир-эки атлам аллынгда...

26.Къартланы аллары бла ётерге джараймыды?
Къартланы аллары бла ётерге джарамайды... алагъа сый бериб тохтаб, къартла ётгенден сора...джолунга алай барыргъа керекди...
дагъыда.. тиширыула эркишини аллы бла ётмейдиле...

27.Ким алгъа саламлашады?
Тамада... эркишиле болсала...
Эркиши бла тиширыу болгъан сагъатда... эркиши биринчи ашхылыкъ береди...тиширыу ашхылыкъны алгъан этеди... чабыб барыб...эркиши бла саламлашхан адет джокъду...

28.Эркиши мыйыкъ къачан къояды?
Чам болур деб тура эдим...ансы мен эштгеннге кере...)))юйдегиленирге излегенин билдиреди...джаш алай бла...))))
может показатель совершеннолетия...

29.Адамны затын къайтарсанг не айтаса?
Сау бол...къууанчда хайырлан...

30.Тойгъа къызла-джашла къалай джюрюгендиле?
Тойгъа къызла кеслери бармагъандыла, аланы чакъыргъан юйден къызла бла джашла барыб алгъандыла...алай а, къарнаш бла келсе кеси да келе болуреди...

31.Бузоучу деб кимге айтхандыла?
сабий болур...бир 10-12 джылыдан гитче...бузоу кютерге къарыуу джетген...))

32.Джарым чалкъычы деб уа?
15 джылындан гитче...алай а... чалкъыны туталгъан...ол американецле тинейджер дегенледен...))"чалкъыны белине джетген" магъанада болургъа болур...

33.Толу чалкъычы джаш къачан болгъанды?
15-16 джылдан тамада джаш...
 
 
 
#9
Джаратама0
13.11.2009 20:50:36 Translit
терс джазгъаным бар эсе... тюзелтигиз...
джетдирмегеним бар эсе... къошугъуз...

халатларымы къууаныб тюзелтирикме...
 
 
 
#10
Джаратама0
13.11.2009 20:59:31 Translit
аааа

Аллах насыблы этсин, сау болугъуз!
Бу сагъат юйде да бир кёргюзтейим!!!
...сейирсинирге джукъгъа джарамайды дейдиле... алай болса да бек къууандырдыгъыз!
 
 
 
#
Джаратама0
  Translit
 
 
 
#11
Джаратама0
13.11.2009 21:03:59 Translit
биринчи эмда экинчи соруу бла байламлы... къошарым...

эркишиле джыйылгъан джерге тиширыу...
тиширыула джыйылгъан джерге эркиши... кириб баргъан адет болмагъанды...
 
 
 
#12
Джаратама0
13.11.2009 21:04:56 Translit
Faida, барыбызгъада Аллах саулукъ берсин...алай а... сор да.. джазгъанларымда... терс джазгъанларым да болурла... анга кере...аланы да...къоратырыбыз...))
 
 
 
#13
Джаратама0
13.11.2009 23:01:10 Translit
...къошакъла сизни джууабларыгъызгъа ... ))
?2 кюн-ашхы бересе
?5 узакъда болгъан ушхуургъа кесинг узалмайса, ол кимге джуугъуракъ эсе-анга айтаса, бир сауутда болса, биреуню аллына узалмай,уллу къапмай, аузунг толу болса-сёлешмейсе, чайнаб бошагъынчы,
?7 мардасындан чыкъмай ,дейдиле ))
?8 этни -тамада, этден къалгъанны-шапа, хар-ким ол табакъдан кесини аллында сауутуна салады ашарыкъны
?10...тешикли джансюек
?12... сабы болгъан сауут болса- сабын анга айландырыб узатаса
?14 ...къуру буунларынг тиеди, чынангы столгъа салгъа быртда айыб болгъанды
?18 эркиши сабийни бешикге салсанг да- къурманлыкълада
?19 итлик кёлек- биринчи кийген кёлекчиги сабийчикни
?21 джунчутмазча аны, къонакъ юйдеме деб сагъыш этмезча ол
?22 ...тепсеб алгъанлары джаулукъланы- ол къумукъ адетди дейдиле
п.с. но у нас с этой традицией сейчас БУМ
?23 ала уллуну сыйлагъан адетледиле
?29 хайырын кёр

Сау болугъуз!!! Къыйнадым эсе да , сууаблыкъ алдыгъыз!!! ))
 
 
 
#14
Джаратама0
13.11.2009 23:28:30 Translit
Faida
бек керек сорууладыла)))бизни жаш телю угъай)) былай жашагъанлада хазна билмейдиле))
Къойну сойгъандан сора юлюшле эте бек аз адам биледи бусагъатда
 
 
 
#15
Джаратама0
13.11.2009 23:47:03 Translit
Faida
10. Ашыкъ илик, тешикли джан сюйек, ногъана (биринчи юч ийеги).

Юсюф болгъан джерде кишиге сёз джетмей къалады сора
 
 
 
#16
Джаратама0
13.11.2009 23:51:05 Translit
аааа
Ногъана бла ашыкъ илик...

ангыламагъан адамгъа уа къалай ангылатыргъа боллукъду бу сюеклени по простому?
 
 
 
#17
Джаратама0
13.11.2009 23:53:40 Translit
бездушный кролик
Аышкъ илик бутда болады, ногъананы юсюнден джазгъанма)))
 
 
 
#18
Джаратама0
13.11.2009 23:58:10 Translit
Тышырыугъа энтда джаякъ салынады))))
 
 
 
#19
Джаратама0
13.11.2009 23:59:56 Translit
Ханума
аркъачыкъ или лопатка ашаргъа уа жарамаймыды тишируугъа?))))
Лопатка къалайды бизни тилде?
неди джаякъ?
 
 
 
#20
Джаратама0
14.11.2009 00:03:39 Translit
бездушный кролик
ашаргъа хар неда джарайды, биз сюеклени сыйлысын айыра турабызда, эркиши тургъанлай сенге джетсе уа ашарса)))))))))))
 
 
 
#21
Джаратама0
14.11.2009 00:04:30 Translit
Лопатканга джау орун къалакъ дейдиле - эм сыйлы сюек))))))))
 
 
 
#22
Джаратама0
14.11.2009 00:07:30 Translit
бездушный кролик
джаякъ??? къойну башын юч джарты этедиле да, баш джанына баш джартыла дейдиле, нижняя челюсть(къарачайча айтыргъа терпениям джетмейди)- джаякъ))))))
 
 
 
#23
Джаратама0
14.11.2009 00:18:55 Translit
Ханума
манга бир жол къайда эседа лопатканы бергендиле да)))))))къарындашым а келе келип бу сюек а санга нек жетгенди дегендида))мен а нек жарамагъанын билмей къалгъан эдим))
Сен а къайдан билесе быланы атлары бла?))))))))
 
 
 
#24
Джаратама0
14.11.2009 00:27:40 Translit
бездушный кролик
мени аллай уста атам бареди, къой союу конкурслада биринчи орунла алыб тургъан, сора джаши гитчееди да, мен анга помощник болаем))))) Энди унутуб барама, ансын 14-15 джылымда юлюшледе, ич этгенде любой тышырыугъа ал бермеем))))))))))))) бирбир эркишилигеда алаин алай этерге керекди деб юретиб къояем)))))) Свадьбалада къыз джёнгерледен главный приемщик менем))))))))))))))))) энди сабийлеге не юретирими билмейме, керек боллукъмуду ол алагъада билмейме)))))))))
 
 
 
#25
Джаратама0
14.11.2009 01:30:34 Translit
Ханума, а тышыругъа тешикли болмагъан джаны джан сюекни салынмаймыды?))) тешикли джаны сыйлыракъды деб билеме, дагъыда обир джанын да сала болурек деб турама))
 
 
 
#
Джаратама0
  Translit
 
 
 
#26
Джаратама0
14.11.2009 02:09:37 Translit
18.Джау джиб къачан тагъылады?
Джаш тууса... )))
аааа
Faida
Аперим сизге... )))
 
 
 
#27
Джаратама0
14.11.2009 02:19:42 Translit
Ханума
Аперим))Мени уа къуру къойну сойгъан заманда аякъларын тутаргъа чакъырыучу эди атам)и энта жерме къысыучу чегилени ариулагъан заманда къыйырын манга тутдуруучу эди))

Хакимге бу сорууланы сорамада хазна билмейди))
Эркиши мыйыкъ къачан къояды?
деп сорама да ))ол уа жаш тууса эр кишиге дейди)))))))))))))
терс айтаса кертиси ма блайды юйдегиленирге излегенин билдиреди деймеда))))))))))тамбла бир мыйыкъ къойуп башлайым менда дейди)))))))))))
 
 
 
#28
Джаратама0
14.11.2009 03:05:50 Translit
Faida
Дискуссиясы бир кесек кебюрек боллукъ болур деб тура эдим, тюзюн айтыргъа. Ханума джазгъанлай, тамадала чыдамай джазыб къоймасала. Аны бла предлогал, разобрать каждый вопрос по отдельности.

Еска благъа однозначно айтмагъанына, можно уточнить?

31. Бузоучу деб кимге айтхандыла?
сабий болур...бир 10-12 джылыдан гитче...бузоу кютерге къарыуу джетген...))

32. Джарым чалкъычы деб уа?
15 джылындан гитче...алай а... чалкъыны туталгъан..."чалкъыны белине джетген" магъанада болургъа болур...

33.Толу чалкъычы джаш къачан болгъанды?
15-16 джылдан тамада джаш...
Чалкъыгъа чыгъыб келген бла байланыбмыды, огъесе как возрастной показатель?
 
 
 
#29
Джаратама0
14.11.2009 14:18:51 Translit
Alan_09
да,как возрастной показатель
Джазыгъыз сизда , кесигиз не деб тургъаныгъызгъа бу соруулагъа




Энтда, назмула, джырла,нарт сёзле адеб,намысны юсюнден...
Билгенле бар эсегиз, бир джазыгъыз, огъесе къайда табаргъа боллугъун бир айтыгъыз ...
 
 
 
#30
Джаратама0
14.11.2009 14:20:13 Translit
Qarcha
Сау болугъуз)

Ханума
энтда сакълайма къошакъларыгъызны
 
 
 
Страницы: 1 2 3 4 5 ... 11 След.
Читают тему (гостей: 1)

Форум  Мобильный | Стационарный