Translit
Революцияны юсюнден оюмларын айтдыла
04.07.2017
0
1909
Тюнене Гуманитар тинтиўлени институтунда Октябрь революцияны 100-жыллыгъына жораланнган регион конференция болгъанды. Анга, кеси алимлерибизден сора да, РСО-Аланияны келечилери да къатышхандыла. Битеў да 20 чакълы докладчы кеслерини оюмларын туўра этгендиле.
Конференцияны къурагъанладан бири институтну Жаш алимлерини советини председатели Наталья Вариводады. Ол чертгенича, бюгюнлюкде революцияны юсюнден оюмла кёпдюле. Бу тюбешиўню баш магъанасы да адамлагъа аны кемчиликлерини, иги жанларыны да юслеринден сёлешип, кеси кёз къарамларын къоруўларгъа онг бериўдю.
Жыйылыўну институтну директоруну илму иш жаны бла орунбасары Махийланы Людмила ачханды. Ол, 1917 жылны революциясы кёп тюрсюнлю болгъанын белгилеп, докладчыла жыйылгъанлагъа сейир оюмларын туўра этерле деп сакълагъанын билдиргенди.
Большевиклени Шимал Кавказда миллет политикаларына жораланнган доклад бла ўа жыйылгъанланы алларында институтну жангы тарых секторуну баш илму къуллукъчусу Тетуўланы Алим сёлешгенди. Ол 1917-1937 жыллада миллет сейир, миллет энчилик дегенча ангыламла революцияны сейирлеринде «жутулуп» къалгъанларын белгилегенди.
- Болсада Россейни къурамына кирген аз санлы миллетле социал-экономика жаны бла алгъа атлам этгенлерин унутургъа жарамаз. Алай большевиклени бла меньшевиклени бир тилли болалмагъанлары терроргъа жол ачханды. Зорлукъ а не заманда да игилик келтирмейди, - дегенди Тетуў улу.
Суратны тюбюнде жазылгъаны: «Народы Кавказа!
Царские генералы, помещики и капиталисты огнем и мечом душили нашу свободу
и продавали вашу страну иноземным банкирам.
Красная Армия Советской России победила ваших врагов;
она принесла вам освобождение от кабалы и богачей.
Да здравствует Советский Кавказ!»
Дагъыда аны оюмуна кёре, бюгюнлюкде да, ючюнчю дуния урушну къоркъуўу туўра болгъанда, къырал таматала аны жолун кесер ючюн бир тилли болургъа, барысына да тап келлик оноў этерге керекдиле.
Андан сора да, Алим Инзрелович революциягъа дери адамла къара танымай жашагъанларын да чертгенди. Сёз ючюн, ол билдиргеннге кёре, таўлу халкъны арасында билимлилени саны бир процентге да жетмей эди, къабартылылада да ол кёрюмдю бир процентден аз аслам эди. Ызы бла пединститут да ачылгъан эди. Алай бла КъМАССР саўлай къырал бла бирге модернизацияны ызына тохтайды.
Конференция бу теманы юсю бла миллетлени жашаўлары, алчы адамларыбызны къадарлары къалай бла къуралгъанларын ачыкъларгъа онг бергенди.
Таппасханланы Аминат,
Комментариев нет