Translit
Алла Бойченко: «Биринчи энчи концертими мында этерге сюеме»
07.12.2017
0
3421
Жаш тёлюбюзню кёбюсю бюгюнлюкде ара шахарда жараў этеди, бийик жетишимлеге жетеди. Интернетни хайыры бла Москвада, башха уллу шахарлада бардырылгъан концертледе тамаша ёню бла кёплени сейирсиндирген, кесини сюйдюрген жырчыны, актрисаны Алла Бойченкону да кёпле таныйдыла.
Ол къаўум заманны сахнагъа «Камиля» деген ат бла чыгъып тургъанды. Эстрада вокалдан сора да, джазны да аламат айтады. Аны репертуарында къарачай-малкъар тилде бизни адетлерибизге, культурабызгъа жораланнган жырлары да асламдыла. Аланы санында «Мариям», «Атлы барады», «Карачай и Балкария», тюрк тилде «Emanet» эм башхала. Алгъаракълада ол республикагъа келип, Бызынгыда «Мариям» деген жырына видеоклип жаздыргъанды. Бюгюн а бизни ушакъ нёгерибизди.
- Алла, окъуўчуларыбызгъа кесинги юсюнгден айтсыенг. Къайданса? Музыка бла не замандан бери кюрешесе?
- Бюгюнлюкде юйюрюбюз бла Москвада жашайбыз. Алай эгечим, мен да мында туўгъанбыз. Анам таўлуду – Хурталаны Мариям, атам Бойченко Сергей. Экиси да музыка бла кюрешген адамладыла. Ташкентни театр институтун бошагъандыла. Танышхан да анда этген эдиле. Андан сора атам ГИТИС-ни да таўусхан эди. Экиси да бирге операда кёп жылланы жырлап тургъандыла.
Атам биз да ол ызы бла барсакъ сюйгенди. Алай сабий заманыбызда экибизни да жырлатып кёрюп, ариў ёнлеригиз жокъду деп къойгъан эди. Андан сора мен да школ заманымда кесими жыр усталыкъда сынап кёрмегенме. Эгечим Юлия ўа музыка жаны бла кюрешген да этмегенди. Бюгюнлюкде халкъла аралы байламлыкъ илмуланы кандидатыды, политология, дипломатия бла кюрешеди.
Мен а актриса болургъа итинип, ГИТИС-ге хазырланнганымда, жырлай билгеними да ангылайма. Алай бла биринчи кереден окъуна жетишимли экзаменле берип, театр бла эстраданы актрисасы деген белюмге киреме.
Жырчыланы сабийлери аллай жашаўгъа гитчеликден юйренип, сахнада кеслерин юйлериндеча сунадыла дейдиле. Аллай абадан болгъунчу аллай жумуш бла хазна кюрешмегениме, биринчи заманда сахнагъа чыгъаргъа къоркъа эдим. Алай атам кёллендирип тургъанына ол абызырагъаным кетген эди.
- Сен талай заманны сахнагъа Камиля деген ат бла чыгъып тургъанса. Не бла байламлыды ол?
- Манга Камиля деп нёгерлерим онюч жылымдан бери айтадыла. Ол а кёбюсюнде ара шахарда ачылгъан къарачай-малкъар жаш тёлюню айныўуна себеплик этген «Эльбрусоид» фонд бла байламлыды. Аллай биригиў болгъанын эшитгенимде, миллетибизни жаш тёлюсюн игирек таныргъа сюйюп, форумунда Камиля деген ат бла олтуруп башлайма. Талай замандан а ара шахарда фондну келечилери бла иги танышып тепсерге жюрюп башлагъан эдим. Жыр искусствода да биринчи атламларымы аны хайыры бла этип башлагъанма. Эльбрусоидни хайыры бла кёп тюрлю байрамлагъа да къатышып тургъанма. Алай байрамла, жыл сайын бардырылгъан «землячество» болса да, кесими атым бла чыкъсам кёпле таўлула бла не байламлыгъым барды деп сора эдиле. Аны ючюн Камиля деген атны жюрютюрге тюз кёрген эдим. Бюгюнлюкде ўа кесими атым бла чыгъып, бу сфереда усталыгъымы не жаны бла айтытып ишлерге сюеме.
Жыйырма бир жылым болгъанда ўа фондха ишлерге чакъыргъан эдиле. Аллай онг бергенлерине уллу ыразылыгъымы айтыргъа сюеме. Талай заманны анда ишлеп, къарачай-малкъарны адетлери, культурасы, адамлары бла да игирек танышхан эдим. Аны себепли Эльбрусоид манга къачан да бир уллу, жарыкъ юйюрюмчады. Не заманда да барып, къарындашларымы, эгечлерими кёрюрге онгум болады.
- Белгилисича атанг оруслу, ананг а таўлуду. Ол эки миллет а бир биринден адетлери, культуралары бла да узакъдыла. Санга къайсысы жуўугъуракъды аладан?
- Жашагъан да Москвада этип, оруслу деп саналгъанлыкъгъа да, анамы жанына бек тартылама. Кесими таўлугъа санайма. Анча заманны ара шахарда жашагъанлыкъгъа, жюрегим бери тартханлай турады. Жуўукъларым мында аслам болгъаны себепли ўа терк-терк келгенлей турама.
Аллай сюймеклик адамны жюрегинде айныйды. Не заманда да таўлу тиширыўну сыфаты, къылыгъы манга эм ариў юлгю болгъанды. Тиширыўну уяла билгени, кесин таў адетлеге кёре жюрютгенин да тюз сунама. Ара шахарда болгъанлыкъгъа да ол чекледен чыкъмайма. Адам къайда болса да ариў адетине, тёресине къаты болургъа керекди.
- Сен Москвада сабий чыгъармачылыкъ студияны художестволу руководители да болуп ишлейсе.
- Кертисин айтханда, ол ишге эм алгъа кесими артист усталыгъым айнымай къалса, мындан ары жашаўуму не бла байларгъа боллукъду деген оюм бла баргъанма. Алай кесим сабийлени юйретген студия да ачханда ўа ол бек керекли зат болгъанын ангылагъанма. Нек дегенде, бу жаны бла усталыкъ гитчелеге, абаданлагъа да керекди. Артистизмге юйренсе адам тюрлю-тюрлю жыйылыўлада эркин сёлешеди, абызырамайды. Бюгюнлюкде биринчи класслагъа, таматалагъа да дерсле бергенлей турама. Окъуўчуларынг ол юйретгенинги алып, аны бла хайырлана билгенлерин кёрсем а, андан да бек кёлленеме.
- Сени зрительлеринг кёпдюле. Бир бирле не къадар кюрешселе да хазна тынгылаўчуланы жыяламайдыла. Бирле ўа саўлай стадионла жыйядыла. Ол не бла байламлы болур?
- Аны ангыларгъа, билирге да тынч тюйюлдю. Нек дегенле бир бирлени аўазлары ёмюрге бир кере тюбейди. Алай аны къараўчу жаратамыды, огъесе угъай ангыларгъа бек къыйынды. Сени аўазынг бир энчи болгъанын бир бирле ангыламай да къоядыла. Алай жырлары, макъамы ариў болуп, жюрегинден айта билсе ўа, тынгылаўчуланы кесине сюйдюрюп къояды.
- Сен миллет бла европпалы макъамланы бир бири бла келишдирип, халкъ жырлагъа салып чыгъараса. Алай къураргъа къалай оюм этгенсе?
- Алгъаракълада «Мариям» деген ат бла альбом чыгъаргъанма. Анга ўа алты композиция киргенди. Аладан ючюсю орус тилде, ючюсю ўа макъамлары тюрлендирилген къарачай-малкъар халкъ жырладыла.
Мен сабий заманынмда бери афро-американлы макъамлагъа тынгылап ёсгенме. Аны себепли аллай музыкагъа бюгюнлюкде да бек тартылама. Жырларымда да ол энчилик эсленмей къалмайды.
Ол макъамланы ўа биргеме окъугъан Москва театрны солисткасы Александра Акманова жазады. Къарачай-малкъар тилни билмегенликге макъамланы ўа аламат келишдиреди. Манга таўча иги билирге болушхан, жангы жырла да жазгъан а, фахмулу жаш поэтибиз Джаппуланы Юсюпдю. Ала бла хаус, соло, диско, джаз стильлеге кёре жарашдыргъан таўча композицияларыбыз да бардыла. Андан сора да ингилиз, тюрк, эбзе тилледе да жырларым кёпдюле.
- Сени Венгрияда бардырылгъан «Курутлай» деген фестивальгъа чакъыргъан эдиле. Ол не бла эсингде къалгъанды?
- Ол фестиваль хар эки жылдан бир кере болады. Кеси да битеў тюрк миллетлени бирикдиреди. Ол мени эсимде къаллыкъ жумуш болгъанды. Биринчиден анда барыбызгъа да жарыкъ тюбеп, Венгрияны тюрк миллетле бла къаллай байламлыгъы болгъаныны юсюнде, тарыхдан сейир болумла билдиргендиле. Андан сора тюрк миллетлени озгъан ёмюрледе кийген кийимлери, атла бла этген чаришлери бла шагъырейлендирендиле. Анда хар тюрк миллет да кесини жыр усталыгъын кёргюзте эди. Мен да къарачай-малкъарны халкъ жырлары бла танышдырыргъа баргъан эдим. Ол фестиваль чыгъармачылыкъ бла кюрешген адамлагъа культура жаны бла ёсерге иги себеплик этеди.
- Тюрлю-тюрлю фестивальлагъа, конкурслагъа ўа къатышамыса?
- Мен тюрлю- тюрлю проектлеге къошулургъа, жангы затлагъа юйренирге сюйгенликге, конкурсланы артыкъ жаратмайма. Нек дегенде, хар адам да, фахмусу да кесича энчидиле. Аланы тенглешдирип, мунукъу игирек, аныкъы аманыракъ дегенни да ангыламайма, тюзге да санамайма. Алай, адам не заманда да тутхан ишинде усталыгъын ёсдюрюрге итингенлей турургъа керек сунама. Аны ючюн конкурслагъа чакъырсала хазна бармаўчума. Бир жетишимге жетип махтаў излеп, кеслерин башхаладан бийик кёргенлени да ангыламайма.
- Мындан ары ўа къаллай умутларынг бардыла?
- Бюгюнлюкде сабийлени театр искусствогъа юйретгеним себепли, Нальчикде да аллай бир къаўум дерсле бардырып, сабийлени ол усталыкъгъа итиниўлюклерине къараргъа сюеме. Талай замандан а онгум болуп, мында да студия ачып юйретирге умутлума. Андан сора да биринчи сольный концертими мында этерге хазырлана турама.
Ушакъны Темуккуланы Аминат бардыргъанды
Комментариев нет