"АКЪТАМАКЪ"

ЛИТЕРАТУРНО- ПОЭТИЧЕСКОЕ КАФЕ

(виртуальное)


" Назму деген накъырда тюлдю,
Джюрекге эшик ачады"

Джырчы Сымайыл.

Хош келигиз ,багъалы джазыучу джаш тёлю!

Форумда назму, хапар джаза билгенле, тилейбиз, былайда салыгъыз джазгъаныгъызны.

Джазыучуларыбыз, поэтлерибиз сизге болушурукъдула,окъуучула сюйюб окъурукъбуз,сизни бла ушакъ эте ,тил-тин байлыгъыбызны ёсдюрлюкбиз.

Сабыр, мен а тюнене Байчора улун да кёрдюм

Цитата
Къара чачлы пишет: Сабыр, мен а тюнене Байчора улун да кёрдюм

Сосланнымы, профессорну?

Цитата
Sabr пишет: Сосланнымы, профессорну?

Огъай, башхагъа айтады. Ол бусагъатда къууанчлагъа джюрюрча тюлдю.

Цитата
Returner пишет: Огъай, башхагъа айтады. Ол бусагъатда къууанчлагъа джюрюрча тюлдю.

Узакъдама да кёб затны эшитмей къалама - Сосланнга не болгъанды?

Цитата
Sabr пишет: Цитата Returner пишет: Огъай, башхагъа айтады. Ол бусагъатда къууанчлагъа джюрюрча тюлдю. Узакъдама да кёб затны эшитмей къалама - Сосланнга не болгъанды?

Кесине - джукъ да, Аллахха шукур. Джашы ауушхан эди кёб болмай.

Иги этдинг билдиргенинги. Кетгенлеге да, къалгъанлагъа да Аллах болушсун. Телефонун табала эсем, кесине бир сёлешейим.

Цитата
Sabr пишет: Иги этдинг билдиргенинги. Кетгенлеге да, къалгъанлагъа да Аллах болушсун. Телефонун табала эсем, кесине бир сёлешейим.

Аллах разы болсун. Телефону керек эсе энчи джазайым.

Джаз, марджа. Ансы кимге сорайым дей тура эдим

Ол Джырчы Исмайыл атлы ёчге тийишли болгъанны айтама)))
Ауушханны Аллах жаннетли этсин!!

Цитата
Къара чачлы пишет: Ол Джырчы Исмайыл атлы ёчге тийишли болгъанны айтама))) Ауушханны Аллах жаннетли этсин!!

Аллах разы болсун!

Аллах джандетли этсин.......

Цитата
Makiavelli пишет: Аллах джандетли этсин.......

Аллах разы болсун...

Bilal LAYPAN


ДЖАРЛЫМЫДЫ ТИЛИБИЗ БИЗНИ?

Ангыламайла бир-бирле Сёзню.
«Джарлыды,- дейле, - тилибиз бизни».
Тилибиз тюл, кесигизсиз джарлы -
Излемейсиз билирге аны.

Къайсы тилди бизни тилден бай?
Бизни тилде да барды джулдуз бла Ай,
къарайла андан Кёк да, Алам да,
къалюбала, ахырзаман да.

Чайкъалады анда кёл да, тенгиз да,
джюзелле анда чабакъла, балыкъла да,
джюзелле анда кемеле, къайыкъла да...
Бир халкъдан, бир тилден тёбен тюлбюз биз да.

Кимникиден къарыусузду Акъ сёзюбюз бизни?
Кимникиден онгсузду нарт сёзюбюз бизни?

Нарт таурухларыбыз, хапарларыбыз,
тарих джырларыбыз, ийнарларыбыз -
бир халкъныкъыдан тюлдюле кем.
Окъугъаным сайын аланы мен,
джети къат Кёкге джетеди башым.

Нарт ата-бабаладан
къаллай байлыкъ джетгенди бизге,
къаллай Тил, Джурт джетгенди бизге,
къаллай адет-тёре джетгенди бизге.

Тарихибиз, Тилибиз, Джуртубуз -
биз ыйлыгъырча тюлдюле джарлы.
Бола келгенбиз — ит тюл — джанлы...
Энтда джукъланыб къалмаз Отубуз.

Ангыламайла бир-бирле Сёзню.
«Джарлыды,- дейле, - тилибиз бизни».
Тилибиз тюл, кесигизсиз джарлы -
Излемегенле билирге аны.

Тарихибиз, Тилибиз, Джуртубуз да бай.
Аланы сакълаялсакъ — барлыкъбыз джашай.
Аладанды бизни ангыбыз, эсибиз да.
Адамбыз, Халкъбыз ала бла биз да.

Ислам динибизге, тюрк тилибизге,
Кавказ джуртубузгъа, нарт тарихибизге
тыйыншлы эт, Аллах бизни.
Башха тилегим джокъду мени.

Bilal LAYPAN


СЁЗНЮ-ТИЛНИ ЮСЮНДЕН

Бардыла ойнагъанла сёз бла.
Сёз бла ойнаргъа джарамайды -
фахмусуз къауум аны ангыламайды.

СЁЗден къарайды ЁЗ.
СЁЗде джашыныбды ЁЗ.
СЁЗде джашайды ЁЗ.

Минг-минг джылны кюрешгенди халкъ
къурар ючюн, сакълар ючюн Тилин-Сёзюн.
Энди биз ёлтюрсек аны,
ёлтюргенча болмазмы ата-бабаны,
келлик тёлюню ёлтюргенча болмазмы,
атыбыз къаргъышда айтылмазмы?

Тас этген Тилин-Сёзюн,
тас этеди кесин-ёзюн.
Ёз тилине болмагъан сакъ -
боллукъ тюлдю не Адам, не Халкъ.

Сакъ болмасакъ СЁЗге-ЁЗге -
къара кюн келликди бизге.

БОРАН

Боран келеди боранлай
Этген ишин бошламайд.
Мюйюшлени къардан толтура
Ышыкъ джерлени сайлайды.

Суукъ аязны къакъдыра
Орамланы сыйпайды.
Къарда болгъан ызланы
Барын джетиб джабады.

Чабыб баргъан атлыны
Бетин сылайды тансыкълай.
Тезюмлю ол санланы
Суукъ тарайды къалтырата.

Боранны бу сейирлиги
Джюрегиме бушуу салады.
Юйюме келиб джанында
Сейир, сейир сызгъырады.

СЁЗЛЕНИ ИЕСИ: ТОКЪЛАНЫ АЛИБЕК АБУ-БЕКИРНИ ДЖАШЫ.

Къарт-Джурт эл.

(техникагъа юренирге кюреше..)


Кёзлерим джылтырамайдыла
Бурунча бир заман.
Кёзлерим а ойнамайдыла,
Джюрекде заран.

Минг сезим , бир къауум
Боркъулдайды ичимде
Мыдах бола кёлюм
Кёрюнмейди бетимде.

Джырлайма, кюлеме !
Бетим сизни алдар!
Муратымы кёрмейме..
Джыкъды мени къадар.

Бойсундурмаз мени ол
Не бюгюн да тамбла
Бар эсе аякъ бла къол
Сермеширме джан бла.

Цитата

Алибек Токов пишет: БОРАН БорАн келЕди боранлАй, ЭтгЕн ишин бошлАмайд. былай айтыла болмаз - иги ангылашынмайды Мюйюшлени къардАн толтура ЫшЫкъ джерлени сайлАйды. ышыкъ джерде боран джокъду. Боран тюз джерлени сюеди, ары-бери чабарча Сууукъ аязны къакъдыра Орамланы сыйпайды. Къарда болгъан ызланы Барын джетиб джабады. Чабыб баргъан атлыны Бетин сылайды тансыкълай. Тезюмлю ол санланы Сууукъ тарайды къалтырата. Боранны бу сейирлиги Джюрегиме бушуу салады. нек бушуу салады - сейир эсе? Юйюме келиб джанында Сейир, сейир сызгъырады. сейир сызгъыргъан къаллайды - сызгъырыуну ачыкълагъан сёз керекди СЁЗЛЕНИ ИЕСИ: ТОКЪЛАНЫ АЛИБЕК АБУ-БЕКИРНИ ДЖАШЫ. Къарт-Джурт эл.

Алибек, салам. назмунгу бираз сюзейик.

БорАн келЕди боранлАй,
ЭтгЕн ишин бошлАмайд. былай айтыла болмаз - иги ангылашынмайды
Мюйюшлени къардАн толтура
ЫшЫкъ джерлени сайлАйды. ышыкъ джерде боран джокъду. Боран тюз джерлени сюеди, ары-бери чабарча

Басым тюз тюшмейди, тизгинледе бёлюмлени санлары тенг тюлдюле; боранлай - толтура, бошламайд - сайлайды - была ушаш сёзле тюлдюле, рифма тюлдюле.


БорАн келЕди боранлАй, 8
тохтамАз кюртлЕ къалАмай. 8
Сен тУр алгъЫнча баргъанлАй, 8
къыямА къышхА къарАма. 8

Былайыракъ болса, назму джорукъгъа келишеди. Рифмала болгъан тизгинледе бёлюмле, бёлюмледе басым да бирча болады. Рифмала да ушашыракъдыла: боранлАй - баргъанлАй, къалАмай - къарАма

Былайыракъ этсенг къалгъанын да назмунгу - игирек боллукъду. Рифмалары болгъан тизгинледе бёлюмле тенг болсунла, басым да бирча тюшсюн сёзледе. Рифмала да кючлю болсунла.

Салам. Назмунгу бир кесек "сопалайыкъ", "букъусун" къакъсакъ, ариууракъ болур

Цитата

Makiavelli пишет: (техникагъа юренирге кюреше..) Кёзлерим джылтырамайдыла Бурунча бир заман. - тилни сындырма - былай айтылмайды, ангылашынырча эт Кёзлерим а ойнамайдыла, кёзлерим а - требует противопоставления предыдущему Джюрекде - заран. Минг сезим , бир къауум Боркъулдайды ичимде Мыдах бола кёлюм Кёрюнмейди бетимде. не зат кёрюнмейди? Джырлайма, кюлеме ! Бетим сизни алдар! Муратымы кёрмейме.. Джыкъды мени къадар. Бойсундурмаз мени ол Не бюгюн да тамбла не бюгюн, не тамбла Бар эсе аякъ бла къол Сермеширме джан бла. джан бла нек сермешесе - ол душманыгмыды?

Назмунга редакторлукъ этсем, былай боллукъ эди. Алай а, кесинг таб этериксе, джангыз, ритм, рифма дегенлеге кёз джетдир.

СезИм къурУмайды,
кетсЕ да замАн.
КёзЮм а ойнАмайды,
джюрекде - зарАн.

Минг сезим - Алкъынчы -
боркъулдай ичдЕ,..
Барайыммы? бАрмайым -
къалгъанма кечгЕ.

Кёлюмдеги кёрюнмез
сизге бетимде.
Джюрекдеги уа кетмез,
турур эсимде.

Хорлаялгъан а этмез
не бюгюн, не тамбла.
Алай а, сезим ёлмез:
кетсе кетер... джан бла.

Уалейкум салам !

Цитата
Sabr пишет: Сермеширме джан бла. джан бла нек сермешесе - ол душманыгмыды?

Къарыуума энтда джанымы къарыуун салыб дегенлигимди. Алайын назмуну эм къарыуусуз дждерине санаб тура эдим.

Ёзденланы Алберт айтханча:

Ине бла къую къазгъан
Кибик къыйынды назму джазгъан.

Слогланы санаб, хар сёзге басымы бла келишген рифмала табыб кюрешгенме. Алай а къыйын тиеди да толусу бла ачыклайалмай къаласа сагъышларынгы, айтыр затынгы назмуда. Алай а назмуну джорукъларына юренирге керекди... Кёрюрбюз.

Сау бол, Билял. Аллах ыразы болсун санга.

Акътамакъчылагъа салам
Кириб рахат джазарма деб тураем...
Диана, айтылгъан алгъышланы Аллах къабыл этсин.
Дуниясын ауштургъан адамны да Аллах рахматы бла джандетли этсин.

Кечкюнчюлюкге аталгъан конкурсха къошуллукъ болмам, аны бла, блайда джазайым.

УЩЕЛЬЯ ПОМНЯТ, ПОМНЯТ ГОРЫ

Ущелья помнят, помнят горы,
Для Карачая черный час.
Жестоким, подлым приговором,
Явился сталинский приказ.

Людей, по замыслу тирана,
На вымиранье обрекли,
Родной земли лишив обманом,
За сутки выселить смогли.

И время эту боль не лечит.
Не забывается беда.
И бремя, легшее на плечи,
Сгубило многих в те года.

Немало выпало страданий
На долю женщин и детей.
Но, выжил мой народ в изгнании,
Среди чужих ему степей.

В тоске о горном Карачае,
Где дом родной, родной порог,
Язык, культуру охраняя,
Свои устои он сберег.

Ущелья помнят, помнят горы-
В день ставший роковым для нас,
Лишь час имея на все сборы,
Народ мой покидал Кавказ...

Кущетерова Айшат.

Цитата
Айшат(с НФ) пишет: Жестоким, подлым приговором, Явился сталинский приказ.

а такое разве можно публиковать?))

Кечегиз Ашхы болсун,Багъалыларым!

Ишигиз да къолай болсун, Билял Эфенди!



Дианачыкъ, Джарыкъ джулдузчугъубуз, таза джюрекден -ашхылыкъ, саулукъ, къучагъынга сыйнмагъан насыб, Сенге ,ариучукъ!!!!!!




Айшат(с НФ),

Цитата
Малина пишет: а такое разве можно публиковать?))

Не только можно публиковать, трубить нужно, не забывая самую страшную картину из жизни нашего НАРОДА.!!!!

И передавать из поколения в поколение!!!

Цитата
Кергелен пишет: Не только можно публиковать, трубить нужно, не забывая самую страшную картину из жизни нашего НАРОДА.!!!!

Кертда? Алай эсе......

Нек уялабыз ана тилибизден?


Ана тил... Къаллай бир теренди бу сёзню магъанасы. Мутхуз кюнюнгю жарыкъ эталгъан, къабыша тургъан ууахтынгда жюрек жылыу бералгъан, хар таулуну жанына балхам бола келген. Мен, бек биринчиден, ол сёзню Ана бла байламлы этеме.

Къалай насыпды бизге малкъар тилде сёлешген, Кязим хажини ёмюрлюк назму тизгинлерине бёлене ёсген, таулу миллетни уланы болалгъан. Алай мени сагъышха къалдыргъан кёп тюрлю зат барды.

Къалайды миллетни тамблагъы кюню? Бюгюн биз ёсдюрген сабийле сакълаялырламы тамбла тилибизни от жагъасыны мурдор ташын? Ол а, бизни бюгюннгю
кюнюбюзге кёре, боллугъу уа хакъды. Адам жер башына жаратыла эсе, баям, аны биринчи борчу кесини жерине, юйюне тийишли улан ёсдюрюудю.

Мени жарсытхан, кёллендирген сылтауладан бири - кеси тилибизни учуз этгенибизни, миллетибизни багъалай билмегенибизди.
Нек уялабыз биз ёз тилибизде сёлеширге? Артыгъыракъда ол сорууну Нальчикде жашагъанлагъа берирге сюеме. Шахар школланы тинтип чыкъ да, кеси тилин уста билген бек аз сабий табарыкъса. Сёлеше билгени болса да, тау тилге юйреннген тыш адамыча, сёзлени чалып айтадыла. Оюм этгениме кёре, ана бла сабий бир бирлерине ёз тиллеринде сёлешмей эселе, аланы араларында не байламлыкъ боллукъду. Сора, кесигиз сагъыш этигиз, сен бюгюн уланынга ана тилде былай-алай сёлеш деп юйреталмай эсенг, эркинмисе тамбла уа андан тау адет-тёрени излерге? Андан болурму бусагъатдагъы жаш тёлюню айыплы ишлерини сылтауу?

Алгъын заманда сабийлени юлгю алырча салыннган кинолагъа, аламат повестьлеге, романлагъа бусагъатда адам хазна эс бурмайды. Аланы орунларына
бюгюнлюкде нёгерлик этген Интернетди. Олду аталары, аналары да жаш тёлюню.

Хау, хар нени да сабийден букъдуруп, жашырып жашатханны тюзге санамайма. Шёндю биз этерик – адетге, намысха, эрттеги тёрелеге эс бура, таматаны сыйын
кётюре, ана-ата къачын багъалай билирге юйретиудю сабийни.

Аны биринчи, баш атламы уа, айхай да, хар бирибизни тыпыр ташыбыздан, от жагъабыздан башланады. Айтырыгъым олду: сен таулу эсенг, чынг алгъа сабийлеринги «Таулу» деген тёр, сыйлы, асыл атха тийишли юйрет. Хар бирибиз сагъыш этейик, сен бюгюн балангы кеси тилинде сёлеширге юйретмеген эсенг - миллетинги
аллында борчунгу толтуралмагъанса, ол а, сёзсюз, айыплы ишледен бириди.

АППАЙЛАНЫ Лариса,
Къабарты-Малкъар къырал университетни педагогика колледжини
малкъар тилден бла литературадан устазы

Малина,

Алайды джаным, алайды.....

Sabr,

джарыкъ болсунла кюнлерибиз .....барыбызны да.

Салам
"Жестоким, подлым приговором,
Явился сталинский приказ."-это моя оценка событий. Приговорить целые народы к высылке по ложным обвинениям, это ли не жестоко и подло?!. Аллах сынатмасын энди аллай къыйынлыкъны.
Я не знаток)) , но когда слышу фразу "нек уялабыз ана тилибизден ", то чувствую какую то неправильность что ли. Я её понимаю так-почему мы стесняемся своего языка? Но, стесняться можно кого то, а не чего то. Или, можно стесняться за свой язык. В таком случае, не должна ли эта фраза звучать так- нек уялабыз ана тилибизГЕ? Хотя, нет)))что я несу))) Может быть СТЫДНО за свой язык. Эту фразу Билал уже привел. Или я не права?

Салам!

Цитата
Sabr пишет: Сёз устала, былай айтыргъа боламыды: "Нек уялабыз ана тилибизден?"

Болады алай айтыргъа.

Почему стесняемся родного языка.? Почему мы стесняемся родного языка?

Цитата
Sabr пишет: Нек ыйлыгъабыз ана тилибизге

Почему стыдимся родного языка?
Почему мы стыдимся родного языка?

Цитата
Sabr пишет: нек тартынабыз ана тилибизде сёлеширге

Почему неудобно говорить на родном языке?

Почему нам неудобно ( некомфортно) говорить, общаться на родном языке?