- Биреуню эскиси биреуге джангы болмайды.
- Аш хазыр болса, иш харам болур.
- Юй ишлеген балта эшикде къалыр.
- Тай асырагъан, атха минер.
- Ханы къызы буюгъа-буюгъа киштик болду.
- Башда акъыл болмаса, эки аякъгъа кюч джетер.
- Ана – юйню кюн джарыгъы.
- Битмегеннге сакъал – танг.
- Сакъ юйюне сау барыр.
- Ашлыкъ – бюртюкден, джюн – тюкден.
- Экеулен сёлеше тура эселе, орталарына барыб кирме.
- Айтханы чапыракъдан ётмеген.
- Башланнган иш битер, къымылдагъан тиш тюшер.
- Сёз – кюмюш, джыр – алтын.
- Итли къонакъ джарашмаз.
- Магъанасыз сёз – тауушсуз сыбызгъы.
- Насыб бютеу халкъны юлюшюдю.
- Иги джашны ышаны – аз сёлешиб, кёб тынгылар.
- Керти сёзге тёре джокъ.
- Джарашыу сюйген – джалынчакъ.
- Чакъырылмагъан къонакъ – орунсуз.
- Къаллай салам берсенг, аллай джууаб алырса.
- Аз сёлешген, къайгъысыз турур.
- Ариу джол аджал келтирмез.
- Ана кёлю – балада, бала кёлю – талада.
- Эрине къаргъыш этген къатын, эрнин къабар.
- Билимли ёлмез, билимсиз кёрмез.
- Рысхысына кёре, джаш ёсер, къышлыгъына кёре, мал ёсер.
- Сагъыш – къартлыкъгъа сюйюмчю.
- Кёб ашасанг, татыуу чыкъмаз, кёб сёлешсенг, магъанасы чыкъмаз.
- Ёлюр джаннга, ёкюл джокъ.
- Къартха ушагъан джаш – акъыллы, джашха ушагъан къарт – тели.
- Адамны сабийин сюйген джюреги, бычакъча, джитиди.
- Джигер – джаннга къыйынлыкъ.
- Бичгенде ашыкъма, тикгенде ашыкъ.
- Эл ауузу – элия.
- Кюн – узун, ёмюр – къысха.
- Эки элинги тыйсанг, джети элде махталырса.
- От этилмеген джерден тютюн чыкъмайды.
- Джашда акъыл джокъ, къартда къарыу джокъ.
- Таукелге нюр джауар.
- Акъдан къара болмаз.
- Аш иеси бла татлыды.
- Адебсиз адам – джюгенсиз ат.
- Баланы адам этген анады.
- Айтхан сёзюне табылгъан.
- Башсыз урчукъ тюзюне айланмаз.
- Эртде тургъан джылкъычыны эркек аты тай табар.
- Душманны тышы – акъ, ичи – къара.
- Кёлю джокъну – джолу джокъ.
КЧР-де НЕ БОЛА ТУРАДЫ?
02.04.2010 02:17:51
http://new.09biz.ru/2010/03/27/zajavlenie-koordina cionnogo-soveta.html
Россияны президенти Д.А.Медведевге Россиияны президентини Администрация башчысы С.Е.Нарышкиннге Россияны президентини келечиси, Шимал Кавказ федерал округну башчысы А.Г. Хлопониннге Къарачай-Черкес республиканы президенти Б.С.Эбзеевге Къарачай-Черкес республиканы джамагъат организацияларыны Координацион Советини Заявлениеси Республикагъа 20 джылны бир миллетни адамлары башчылыкъ этгенлери туудургъан этнократия КЧР-ни экономикасын, джамагъат-сиясет турумун да катастрофа халгъа келтиргенди. Республикада миллетле арасы болумну, джамагъат-сиясет халны да иги джанына тюрлендирир ючюн бу ишлени этерге кереклиге санайбыз: 1. Федерал аралыкъ да къошулуб, Миллетле арасы комиссия къураргъа ? власт органлада республиканы къурагъан халкъланы келечилери тенг юлюшлю (паритет) болур ючюн. 2. 2010 джылны къачына паритет халда Парламент къураргъа ? республиканы къурагъан беш халкъдан бешишер депутат, башха халкъладан да беш депутат. Парламентни башчысыны да тёрт заместители болургъа ? республиканы къурагъан халкъладан биришер адам. 3. Джамагъат-сиясет турумну иги этер ючюн, энди джол президент оруслу болурун излейбиз. Къол салгъанла: ?Абаза? джамагъат организацияны Советини тамадасы М.А.Такушинов ?Адыгэ Хасэ? черкес организацияны Советини тамадасы М. Х.Черкесов ?Русь? орус организацияны Президиумуну тамадасы И.Н.Хохлачев ?Масис? эрмен организацияны тамадасы В.С. Алавердов ?Кали-архи? урумлу (грек) организацияны башчысы В. И. Кузнецов Черкесск шахарда ?Бирлик? ногъай организацияны тамадасы Ю.Б.Карасов ?ДЖАХАНИМНИ КЁРМЕГЕН ДЖАНДЕТГЕ КЁЛ САЛМАЗ? Бу ётюрюк къагъытны къурашдырыб, Россия Федерацияны президентине дери джазыб кюрешгенлеге башчылыкъ этген, бир да ажымсыз, ?Адыгэ Хасэ? черкес организацияны тамадаларыдыла. Республиканы къурагъан халкъланы организациялары бла къалмай, кеслерин кёбюрек, магъаналыракъ кёргюзтюр ючюн орус, эрмен, урум (грек) джамагъатланы башчыларын да тартхандыла бу кир ишге. Ала да не ангылаб къошулгъан эселе да. Ногъай организацияны башчысы да бу къагъытха къол салгъаны ? адам ийнанмазчады. Къарачай-Черкес республика экономика джаны бла хоншу республикаладан артха къалмайды. Джамагъат-сиясет турум а, Шимал Кавказда эм игиге саналады. Республикада халкъланы арасында тиклик, джаулукъ джокъду. Къарачай-Черкес республикагъа башчы бола келген къарачайлыла, ёз халкъларын юлюшсюз къоя, башха халкълагъа кёбюрек эс бёле келгендиле. Анга юлгюле келтирейик. 1990-чы джыллада ?Сюргюннге тюшген халкълагъа реабилитация этиу? закон чыкъгъандан сора, Борис Ельцин да Сталин къурутхан Къарачай областны ызына къайтарыуну хакъындан законопроектге къол салгъандан сора ? Къарачай энчи республика болургъа боллукъ эди. Къоймадыла! Кимле? Кесибизни башчыла. Къарачай- Черкес республиканы биринчи тамадасы Хубийланы Владимир. Къарачайны оноуун абазагъа, черкесге, орусха, ногъайгъа соргъан кибик этиб, ?бары да бирге джашайыкъ? дейдиле деб, Къарачайны энчи республика болурундан тыйдыла. Къарачай кеси энчи республика болса, бюгюннгю проблемала боллукъ тюл эдиле. Хубий улу орус къазакъланы да ?Реабилитация...? законнга киргизтди, беш халкъны да ? къарачайны, орусну, черкесни, абазаны, ногъайны ? субъект къурагъан, тенг халкъла этиб сирелди. Алай а, черкесни, абазаны, ногъайны бир-бирине къошсанг да, къарачай халкъны джарымы тенгли болмайдыла. Ёзге кърал къуллукъда ишлеген адамларыны саны бла къарачайлыла бла тенг болургъа излейдиле. 1990-чы джылланы аягъында КъЧР-де президент сайлаула болгъанларында ? анасы орус, атасы къарачай, аскер генерал Семенланы Владимир ажымсыз хорлады. Алай а, черкеслиле ?президент черкесли болургъа керекди? деб, ишни къазауатха джетдирирге аз къалдыла. Сайлаула болсала, 40 минг черкесли 200 минг къарачайлыны хорлаялмазлдыкълары хакъды. Аны ангылагъан черкеслиле, экинчи джол сайлаулада башха тактикагъа кёчдюле: къарачайлылада алагъа ишлерик кандидатны табыб, аны алгъа тюртдюле, къарачай халкъны экиге бёлдюле. Алай келди оноугъа Батдыланы Мустафа. Башбакан да черкесли болду. Мустафаны кёзюуюнде къуралдыла ёмюрде болмагъан Абаза эмда Ногъай миллет районла. Къарачайны джерини бир кесеги Абаза районнга берилди. Батды улуну президентлик болджалы бошалыргъа, Россияда халкъла кеслерине башчыны кеслери сайлау адет тохтады. Энди Россияны президенти теджейди миллет республикалагъа да тамадаланы. Алай келди Къарачай-Черкес республикъагъа президент болуб Эбзелени Борис ? Россияны Анаяса Махкемесини юеси. ?Мен ишге адамланы миллетликлерине неда меннге джууукъ джетгенлерине къараб саллыкъ тюлме. Ишлей билген, республиканы айныууна себеб болаллыкъ адамланы сайларыкъма къуллукълагъа?,- дейди Эбзе улу. Башбакан къуллукъгъа Кайшевни ? урум (грек) халкъны адамын салды. ?Башбакан черкесли болургъа керек эди, ол черкес орунду? деб, черкес миллет организацияла мурулдай, Эбзе улугъа, аны бла бирге къарачай халкъгъа да, хыршылана башладыла. Эбзе улу ?къуллукъчуланы миллетликлерине къараб, саллыкъ тюлме? десе да, сиясетин бираз джумшатды. Бусагъатда бакан къуллукъда ишлегенле: черкесден юч бакан, абазадан юч бакан, къарачайдан юч бакан. Парламентни башчысы да черкеслиди. Алай болса да, черкеси, абазасы да, аз санлы къауумла болгъанларына да къарамай, оноуда-къуллукъда кёбюрек орунлу болургъа излейдиле. Бюгюнннгю проблемаланы туудургъан ол затды. Черкеслиле 1957-чи джылдан бери да ? къарачай халкъ сюргюнден къайытханлы ? уллу къуллукълада ишлей, къарачайны къыйынын ашай юреннгендиле. 1957 джыл кърал къарачай халкъгъа буюргъан ачханы да кёбюсю черкес районлагъа, Черкесск шахаргъа джоюлуб кетгени документледе белгилиди. Бюгюнлеге дери алай бола келгенди. Энди ол зат тохтай тебрегени ? хукукчу Эбзе улу аллай затланы унарыкъ тюлдю ? бютюн да бек ачыуландырады черкес къауумну: аны ючюндю ?Адыгэ хасэ? башхаланы да кесине къошуб, хылымылы, ётюрюк тарыгъыу къагъытланы джарашдырыб, къралны этегинден башына дери джайыб кюрешгени. ?Биреу къатын келтире, биреу атын ёлтюре? деб, нарт сёз барды. Башха къауумланы джамагъат организациялары ?Адыгэ Хасэге? къошулгъанлары да сейирди. Башында кёргюзтгенибизча, Къарачай-Черкес республикада къалгъан ууакъ халкъла къарачай миллетни ышыгъында юлюшлю да, джюрюшлю да бола келгендиле. Ёзге ?джаханимни кёрмеген джандетге кёл салмаз? дегенлери тюз болур. Черкес оюнлагъа Къарачай да тёзюб турурму? Огъесе, 1926-чы джылдача, ?бий да болугъуз, юй да болугъуз кеси кесигиз бла? дебми тохтар? 40 минг черкес Къарачайдан айырылгъанлай, Орусну ичинде тас болуб кетерин биле болмазмы? Биледи, айрыллыкъ да тюлдю. Джалгъан дау чыгъарыб, уллу къуллукълагъа адамларын ётдюрюр дыгаласдан башха иннетлери джокъду. Ансы, 1990-чы джыллада Къарачай кеси бола тебрегенинде, черкеси, абазасы, ногъайы да ?бирге джашайыкъ? деб, Къарачайны джолун кесгенлерин унутмагъанбыз. Ала да унутхан болмазла. Алай эсе, хылымылы, кир, ётюрюк къагъытланы джазгъанны къоюб, джарашыб джашагъыз. Джашаялмай эсегиз а ? джол бла, закон бла айырылыгъыз да ? энчи эллеригизни къурагъыз да ? къууанч бла, насыб бла хайда джашагъыз. Аллах хар кимни иннетине кёре берликди насыбын да. АЗРЕТ-АЛИЙ КЕЧЕРУКЪ, "Джамагъат" демократ организацияны башчысы. http://www.kamatur.org/makaleler/genel/882-chnimni -kormgn-cndtg-kol-slmz |
|
|
|
02.04.2010 02:34:53
Знаменито!
|
|
|
|
02.04.2010 13:59:56
sambo55
|
|
|
|
02.04.2010 14:09:49
Я где - то на этом же сайте читала статью опровержение, что подписи не действительны, но не могу найти теперь.(((
Найду дам ссылку |
|
|
|
02.04.2010 14:11:32
А вообще мне кажется, что в КЧР со скоростью расжигают межнац. отношения. И главное всех настраивают против карачаевцев и наоборот.
Не могу понять чем это вызвано. |
|
|
|
02.04.2010 15:11:14
ELBUZ
Не поверишь, но также говорят кабардинцы КБР про себя, когда их обвиняют в узурпации власти. |
|
|
|
02.04.2010 15:24:20
Терен акъыллы
|
|
|
|
02.04.2010 15:38:00
борис
Было бы весело -Кабардино-Карачаевская республика и Балкаро-Абазо-Черкессия |
|
|
|
02.04.2010 15:50:44
МуратАдыг
да президент первой - билл гейтц / барасби гейтцоков, бийнигер гейтпаев/, а второй - карлос слим элу /канамат элубиев, канальби элушуков/. |
|
|
|
02.04.2010 15:51:09
Нужно разделение,вопрос в том,как разделить?!
нужно объединение, вопрос в том как объединить!? |
|
|
|
02.04.2010 15:52:18
МЭН
|
|
|
|
02.04.2010 17:57:04
Терен акъыллы
Меняем "карачаевцы" на "кабардинцы" и получаем: И где тут тут "терен акъыл"? Акъылынг андан ары жетмей эсе - жабылгъанды дверлеринг. |
|
|
|
02.04.2010 18:12:36
http://new.09biz.ru/2010/04/02/adygje-khasje-kchr- karachaevcy-ob.html
из отзывов на данную публикацию: "Вот ,Кабарда, прочитал статью. И мое мнение о данном сайте сформировалось уже довольно рельефно. Статья и предварительные "угрозы" уважаемого Админа иначе нельзя назвать, как провокационными и направленными на усиление межнациональной напряженности, разжигание националистической истерии, на дестабилизацию спокойной жизни в КЧР. И среди карачаево-балкарцев и среди адыгов есть особо любящие свой народ. Это их физиологическя особенность. Но не дело, когда популярный (хоть и частный) сайт начинает выставлять такие провокационные, вырванные из контекста статей выдержки, чтобы настроить народы друг против друга. Я бы понял сайт, если бы следом за этим материалом с негативными выдержками об адыге-черкесах, выставил бы такие же выдержки из националистических статей черкесо-адыгских авторов, высказываниях политических, национальных деятелей адыгов, сказанные в адрес карачаево-балкарцев. Я уверен, у Админа в таких исследованиях будет во 100 раз больше материала о негативных высказываниях в адрес карачаево-балкарцев. Вот тогда редакция покажет свою неангажированность. Вывод: Забрало откинуто и сайт показал чьи интересы он обслуживает. Если до сих пор намеками и отговорками о том, что она только перепечатывает чужие материалы, редакция как-то удерживала более-менее благопристойный имидж, то после некоторых комментов редакции, у нее уже нет возможности отказа от цели компрометации братских народов и деятельности по разжиганию межнациональной розни, направленной на территориальный раздел республики по национальному признаку. Потому что грамотный журналист, каковым является уважаемый Админ, не может не предвидеть то, какие последствия могут иметь такие провокационные материалы. С этого дня сайт начинает отсчет своей открытой деструктивной националистической деятельности и превращается во второй (а может и первый по значимости, потому что популярен) Elot.ru. ЖАЛЬ!!!" Все народы в КЧР находятся в одинаковом положении. И если "Адыгэ Хасэ" хочется ВОССТАНОВИТЬ ЧЕРКЕССКУЮ АВТОНОМНУЮ ОБЛАСТЬ В СТАТУСЕ РЕСПУБЛИКИ В СОСТАВЕ РФ, то это надо сделать законно и достойно, а не такими методами. |
|
|
|
02.04.2010 18:55:02
Я тоже это заметила. Надо забанить сайт, нечего новости каверкать.
|
|
|
|
02.04.2010 21:28:01
В КЧР всё нормально ... было ...есть и будет...
|
|
|
|
|
||||
|
|
|||
Читают тему (гостей: 1)