Гюрге кюн, 2013джыл, ноябрны 19
Интернет-версия: zaman.smikbr.ru
Аны жырлары кёплени жашлыкъ кезиулерине къайтарадыла
Озгъан байрым кюн, Къырал концерт залда жаш тёлюню айнытыугъа уллу себеплик этген «Эльбрусоид» фонд къурап, Къарачай-Черкесни халкъ поэти, жырчы Ёзденланы Сапарны 60- жыллыгъына аталгъан концерт болгъанды. Анда аны жырларын айтхандыла, байрамы бла алгъышлагъандыла.
Ингирде белгиленнгенича,Сапарны жырлары бла бир ненча тёлю ёсгенди. Аны гитарада сокъгъанын кёрюп, анга ушаргъа кюрешип да аз жаш алмагъанды къолуна ол музыка инструментни. Бизни аллыбызда олтургъан тёрт-бешжыллыкъ жашчыкъ анасындан: «Манга уа къачан аллыкъса гитара?» -деп соргъан
эди. Баям, аллай такъыйкъала ючюн да къурала болурла быллай ингирле.
Озгъан ёмюрню 80-чи жыл ларында жазып башлагъанды юбиляр назмуларын, жырларын да. Къарачайдан келген къонакъладан бири айтханлай, ары дери «Колхозчуну жыры» болгъанды, Ёзден улу уа «Жанкъозланы» айтдыргъанды. Концертни Мусукланы Мухаммат ачханды. «Жанкъозланы» айтып, ол кёбюбюзню
жаш заманыбызгъа къайтарады, сюймеклик кезиуюбюзню эсгерте. Бу жырны сёзлери авторну ёз жашауундан алыннгандыла. Ол бир къызчыкъны сюйюп, анга берген жанкъозланы теплеп кетгенинден сора жазылгъанды.
Къараучу, хар замандача, бу жол да, анга жарыкъ тюбегенди. Дагъыда аз жыры жокъду Ёзден улуну Малкъарны, Къарачайны да белгили жырчыларыбыз бюгюн да айтхан. Сёзсюз, аладан бири «Хурзукду». Аны уа сахнадан Гергъокъаланы Халимат эшитдиргенди. «Кечеле кетелле» деген да аны лирикадан толу чыгъармаларындан бириди. Жаш жырчы Таукенланы Салим аны гитара бла жырлагъанында, залдагъыланы кёллери бютюнда кётюрюлгенди. Энчи белгилерге керекди, ол ингирде Сапарны сюйген музыка инструменти - гитара сахнагъа кёп кере чыкъгъанды. Музыкант эм устаз Иттийланы Алий да кёргюзтгенди анда усталыгъын. Гитара, биринден бирине ёте, концертни белгисине окъуна айланнганды.
Юбилярны тукъуму, тенглери, коллегалары алгъышлагъан да тёреди. Ёзден улуну байрамына да келгендиле нёгерлери.
Жырчы онбеш жылдан бери Тырныуузда жашагъаны себепли, Элбрус райондан къонакъла аслам эдиле. Администрацияны атындан, Ёзденланы Хасан бла Малкъарланы Хасан алгъышлап, телевизор саугъа этгендиле Сапаргъа. Композитор, продюсер, музыка редактор Этчеланы Музафар, Ёзден улу бизни эстраданы айныууна салгъан уллу къыйынын белгилеп, Отарланы Омарны аты бла диплом бергенди.
Сапар спорт бла да кюрешип келеди, «спортну устасы» деген атха да тийишли болгъанды. Алайлыгъын белгилеп, Эверестни башына эки кере да ёрлеген Ёлмезланы Абдул–Халимге да бергендиле сёз. Ол жырчы бла эрттеден бери таныш болгъанын, аны къарындашыча кёргенин билдиргенди. Биргесине Минги таугъа чыгъып, Хурзукга къараргъа да чакъыргъанды. Бир талай жыл мындан алгъа Ёзденланы тукъумлары Элбрусха ёрлегенлеринде, аланы ары Ёлмез улу элтгенди.
Сапарны Къарачайдан келген тукъум къарындашлары Исса, Аубекир, Таусолтан, аны да эсгерип, жыйылыуда аны башында алыннган суратны юбиляргъа тутдургъандыла. Анга «Признание» деген лентаны да кийдирип, «Кавказ» орденни да кёкюрегине такъгъандыла, Къарачайда аны ажир сакълагъанын да билдиргендиле. Жырчыны туугъан журтундан жаш артистле да келген эдиле - Байчораланы Шамил бла Батчаланы Казбек.
Ёзден улу газетде да бир кесек ишлегенди. Аны себепли КъМР-ни журналистлерини атындан Шауаланы Разият алгъышлагъанды. Тетууланы Хадис бла Къулийланы Малик да анга мындан ары да уллу жетишимле тежегендиле. Ол алгъышлаулагъа Биттирланы Тамара да къошулгъанды.
Тюркден келген телеграмманы, юбилярны Москвада устазы Лев Ошанин сохтасыны юсюнден жазгъан ариу, махтау сёзлени да окъугъандыла. Дагъыда болгъандыла Сапарны жюреклеринден къаты алгъышлагъанла, аны жырларын не заманда да сакълагъанларын айтханла да.
Бу байрамгъа келмей къалалмагъанын тырныауузчу жаш, бусагъатда Москвада жашагъан Руслан Хасаитов да билдиргенди. Сёзсюз, ингирге Аппайланы Ислам да къууат бергенди. Къараучу, юбилярны сакълап туруп, ол ахырында чыкъгъанында, анга жарыкъ къарсла бла тюбегенди. Ол, биз сюйгенча, жырларын аллай
бир айтмаса да, эрттеден бери сахнагъа чыкъмай тургъан фахмулу жырчыны, назмучуну зал узакъгъа созулгъан къарсла бла ашыргъанды.
САРАККУЛАНЫ Асият.
СУРАТДА:
Сапар (онг жанында) Таукенланы Салим эм Мусукланы Мухаммат бла.
