БЮРЧЕ БЛА ГУМУЛЖУК
1
Антлы тенгле – Бюрче бла Гумулжук,
Жер-суу кёре, атланнгандыла жолгъа.
Бара-бара, бир кёлге чыкъгъандыла.
Секиргенди да ётгенди Бюрчечик,
Гумулжуг’а кёл ортасына тюшгенди,
Кёл ортасына тюшгенди, жилягъанды,
Жалыннганды: – Бюрчечик, Айыугъа бар да
Бир къыл тиле, мен суудан чыгъарча.
2
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Айыуну тапханды да айтханды:
«Ой, Айыуум, Айыуум,
Бир къыл берсенг а манга?
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма!»
«Бюрче, сен а манга балмы келтиргенсе?» –
Дегенди Айыу.
3
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Бал Четенни тапханды да айтханды:
«Бал Четен, ой, Бал Четен,
Бир къашыкъ бал бер манга.
Балны Айыугьа берликме,
Айыу манга къыл берликди.
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгьарлыкъма»
«Бюрче, сен а мени Къушданмы къоруйса?» –
Дегенди Бал Четен.
4
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Къушну терк тапханды да айтханды:
«Ой, Уллу Къуш, Уллу Къуш,
Тийме сен Бал Четеннге.
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугьа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма!»
«Бюрче, сен а манга жюжекми бергенсе?» –
Дегенди Къуш.
5
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Гурт Тауукъну тапханды да айтханды:
«Гурт Тауукъ, ой, Гурт Тауукъ,
Жюжекледен бирин бер.
Мен аны Къушха берликме,
Къуш тиймез Бал Четеннге.
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугьа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгьарлыкъма!»
«Бюрче, сен а манга нартюхмю бергенсе?» –
Дегенди Гурт Тауукъ.
6
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Дууну тапханды да айтханды:
«Ой, Толу Дуу, Толу Дуу,
Манга уууч нартюх бер.
Аны Тауукъгъа берликме,
Тауукъ жюжек берликди.
Жюжекни Къушха берликме,
Къуш тиймез Бал Четеннге.
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугъа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма!»
«Бюрче, сен а мени Тишханданмы къоруйса?» –
Дегенди Дуу.
7
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Чычханны тапханды да айтханды:
«Ой, Тишханчыкъ, Тишханчыкъ,
Тийме Дууда нартюхге.
Дуу манга нартюх берликди,
Аны Тауукъгъа берликме,
Тауукъ жюжек берликди,
Мен аны Къушха берликме,
Къуш тиймез Бал Четеннге,
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугъа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма?»
«Бюрче сен а мени Киштикденми сакълайса?» –
Дегенди Тишхан.
8
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Киштикни тапханды да айтханды:
«Ой, Киштикчик, Киштикчик,
Тийме сен Тишханчыкъгъа.
Тишхан а Дуугъа кирмез.
Дуу манга нартюх берликди,
Аны Тауукъгъа берликме,
Тауукъ жюжек берликди,
Жюжекни Къушха берликме,
Къуш тиймез Бал Четеннге.
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугъа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма!»
«Бюрче, сен а манга сюттямы бергенсе?» –
Дегенди Киштик.
9
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Ийнекни тапханды да айтханды:
«Ой, Уммочукъ, Уммочукъ,
Бир къашыкъ сют бер манга,
Аны Киштикге берликме,
Киштик тиймез Тишханнга,
Тишхан а Дуугъа кирмез.
Дуу манга нартюх берликди,
Аны Тауукъгъа берликме,
Тауугъ а жюжек берликди,
Жюжекни Къушха берликме,
Къуш тиймез Бал Четеннге,
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугъа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма!»
«Бюрче, сен а манга биченми бергенсе?» –
Дегенди Ийнек.
10
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Чалгъычыны тапханды да айтханды:
«Ой, Чалгъычы, Чалгъычы,
Кырдык берсенг а манга.
Аны Ийнекге берликме,
Ол манга сюття берликди,
Аны Киштикге берликме,
Киштик тиймез Тишханнга,
Тишхан а Дуугъа кирмез.
Дуу манга нартюх берликди,
Аны Тауукъгъа берликме,
Тауугъ а жюжек берликди,
Жюжекни Къушха берликме,
Къуш тиймез Бал Четеннге.
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугъа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма!»
«Бюрче, сен а манга бозамы бергенсе?» –
Дегенди Чалгъычы.
11
Бюрчечик чапханды, жортханды,
Боза сюзе тургъан Ыннаны тапханды:
«Ой, Ынначыкъ, ынначыкъ,
Боза берсенг а манга.
Аны чалгъы чала тургъан
Чалгъычыгъа берликме.
Ол манга кырдык берликди,
Аны Ийнекге берликме,
Киштик тиймез Тишханнга,
Тишхан а Дуугъа кирмез.
Дуу манга нартюх берликди,
Аны Тауукъгъа берликме,
Тауугъ’а жюжек берликди,
Жюжекни Къушха берликме.
Къуш тиймез Бал Четеннге,
Четен манга бал берликди,
Балны Айыугъа берликме,
Айыу манга къыл берликди,
Къыл бла шуёхуму
Суудан чыгъарлыкъма!»
«Бюрче, сен а манга сууму келтиргенсе?» –
Дегенди Ынна.
12
«Къыйынмыды бир челек
Суу келтирген Бюрчеге?
Челегигиз да къайда?!
Черегигиз да къайда?!» –
Дегенди да, суу алып келгенди Бюрчечик.
Ынна уа боза бергенди,
Ол аны Чалгъычыгъа бергенди,
Чалгъычы кырдык бергенди,
Кырдыкны Уммогъа бергенди,
Уммо сюття бергенди,
Сюттяны Киштикге бергенди,
Киштик Тишханнга тиймезге айтханды,
Тишхан Дуугъа кирмезге айтханды,
Дуу а нартюх бергенди,
Нартюхню Тауукъгъа бергенди,
Тауукъ жюжек бергенди,
Жюжекни Къушха бергенди,
Къуш Бал Четеннге тиймезге айтханды,
Бал Четен бал бергенди,
Балны Айыугъа бергенди,
Айыу къыл бергенди.
Бюрче къыл бла шуёхун
Суудан чыгъаргъанды.
1990, Нальчик
