Аланла, былайда нени юсюнден джазсакъда, кесибизни ана тилибизде джазаргъа кюрешейик. Билмеген сёзлерибиз болса сорайыкъ, алайсыз иш этиб орусча джазылгъан сёзлени кетериб баргъа борчум бардыАллай хатачыкъларымы кече турлукъсуз деб ышанама сизге

Цитата
Pretender пишет: и..менден сора бу тема да къарачайлы бармыды..?))

болмагъанча кёрюнеди)) энтда бир Джёгетейчиге сордум ол да бизге къошулду)))

(бу соргъан адамларым барысы бирер башха юйдегидендиле, джууукъ баш тюлдюле)

Цитата
Автор пишет: Разы бол терс англадым )) Айтханда уа "джыбчыкъ" дерге керекди мен ангыланга кере )) Ансын къалай айтырыкъса: "Майна чыпчыкъ учду"

аны бир айт)))

(сора башха айтханларынгы да ана тилибизде бир айт, сен кесинги тыялмай, орусча джазыб сирелесе)))

Тылмач, сен Уллу Къарачайдан адамлагъа сор..) ол къарачай миллет чыкъгъан джерден..)

тобаста Жыбчык дей ушайбыз

честное триузенское..))

Цитата
Автор пишет: Цитата Тылмач пишет: (сора башха айтханларынгы да ана тилибизде бир айт, сен кесинги тыялмай, орусча джазыб сирелесе))) "Леди" деген сез къалай боллукъду къарачай тилде? ))

Жокъду биз жарлыла да даже багьалатып айтырча сезюбюз тишируугъа)))))Э,къатын деген болмаса)))))))))

Вообще всю жизнь думал чыпчыкъ, но потом очень много раз слышал дж, поначалу резало слух, потом привык)) Диалекты.

mid1980,

Цитата
mid1980 пишет: Вообще всю жизнь думал чыпчыкъ, но потом очень много раз слышал дж, поначалу резало слух, потом привык)) Диалекты.

это Тылмач и его друзья работают над созданием нового диалекта..))

***********

Цитата
Pretender пишет: Тылмач, сен Уллу Къарачайдан адамлагъа сор..)ол къарачай миллет чыкъгъан джерден..)

мени ата ана джаным да учкуланчыладыла, бусагъатда да анда джууукъларыбыз кёбдю. Сора, Шаманланы Ибрахим да бизни этнографыбыз учкуланчыды. Къайдам аны кибик ненча адамгъа сорду эсем барысы да "джыбчыкъ" деб айтабыз сёлешген сагъатда, дедиле. Ала мени нёгерлерим да тюлдюле, хар бири бирер джандан келген, университетни сохталары бла устазларыдыла.)) Барысына да келир келмез "джыбчыкъ" сёзню (бир тюрлю диалектни) юретиб башламайма)) ийнан)) Аны бла, сени бу джазгъанынг да тутхучсузду:

Цитата
Pretender пишет: это Тылмач и его друзья работают над созданием нового диалекта..))

Бу сёзлюк бла кюрешгенле тюзелтселе керек эди "чыпчыкъны" "джыбчыкъгъа".

Сени да "къыбды" дер заманынг джетгенди))

Цитата
Автор пишет: Табалмадым джукъ Ким биледи "Леди" деген сезню къалай кечюрге боллукъду бизни тилге? Если и не прямой перевод, то подходящее слово. Буду признателен если просветите в этом плане ))

энди оруслула огъуна "леди" деб къоядыла, бизни тилге къайдан да кёчюргюн. Алай а, омакъ айтама десенг "бийче" дерге боллукъ болурму? "Акъбийче" баш кибик сёзле меннге бек омакъ кёрюнедиле))

Цитата
Автор пишет: "Леди" деген сез къалай боллукъду къарачай тилде? ))

Къала Гоша- обращение к очень знатной даме.

Гоша- госпожа, леди .... к замужней даме

Гошамда- юная леди.

Цитата
Pretender пишет: mid1980, Цитата mid1980 пишет: Вообще всю жизнь думал чыпчыкъ, но потом очень много раз слышал дж, поначалу резало слух, потом привык)) Диалекты. это Тылмач и его друзья работают над созданием нового диалекта..))

а еще из этой же серии чукъларгъа

Цитата
Автор пишет: не разговаривают чисто на карачаевском.

Тюз айтаса Автор.
ГОШАЯХ БИЙЧЕ дейдиле ЛЕДИ дерге излеселе! Алай болсада, ештген джаны да билге керекъ ди тилин!
Ансы ЛЕДИ ден да хапары болмаса, къайдан англарыкъды ГОША КЪАЛАНЫ!?

Цитата
Pretender пишет: Тылмач, сен Уллу Къарачайдан адамлагъа сор..) ол къарачай миллет чыкъгъан джерден..)

Уллу Къарачайны сагъынсанг, ерге туруучанмыса?)

Тылмач, бир кезюнгю джаб..))
мени джууукъларым огъай..атам..анам кеслери Уллу Къарачайдандыла..атамы..анамы туугъан къарнашлары бусагъатда да анда турадыла..))
мен да сордум бир талай адамгъа..2 учкуланчыгъа, 2 къарт-джуртчугъа..4 джегетейчиге..2 огъары тебердичиге..1 марачыгъа..2 чапайчыгъа.. 3 черкесскийчиге..2 карачай шахарчыгъа..1 мирныйчиге..къазахстандан джангы къайтыб келген бир адамгъа..мен соргъан адамла да алай бош адамла тюлдюле..) биринчи айтылгъаны да, джазылгъаны да "джыбчыкъ" деб ант эте эдинг..энди айтылгъаны "джыбчыкъ", джазылгъаны "чыпчыкъ" болду..)) "пишется Ленин..читается Лелин" дегенлей..))
"биз къарачайлыла къалай сёлеше эсек, асламына алай джазабыз" деген сен тюлменг..?)) ол сезлюклени джазъан..къыйынын ийген..джыйыб джарашдыргъан.. адамланы..джукъ билмеген адамлага санаялмайма..)
сёз бла кюрешген адам этнографияда къарыусузуракъ болургъа болур..этнографияда кючлю адам сёзде джангылыр..))
Ибрахимни уа атам да, анам да бек иги таныйдыла..билимине сез джокъ..ол джангылгъандан эсе..сен джангылыб кёлюнге келгенни джаза болурмуса..?))

Малина, без этого никак..))

Pretender, мен абдез алмай айтмайма))

Цитата
Pretender пишет: Тылмач, бир кезюнгю джаб..)) мени джууукъларым огъай..атам..анам кеслери Уллу Къарачайдандыла..атамы..анамы туугъан къарнашлары бусагъатда да анда турадыла..))

мени да къарт аталарым, къарт аналарым да анда Учкуланда джашагъандыла, Орта Азиядан къайтханларында ата джаным, ана джаным да бирер къарачай элге кёчгендиле, алай а Орта Азиядан къайтхандан сора джангыдан Уллу Къарачай эллеге кёчюб, джашагъанла бла олбир эллеге кёчгенлени не башхалыгъы болургъа боллукъду? Орта Азияда ата аналары не юретген эселе (къалай сёлеширге да) аныча бара-баргъандыла, ансы Орта Азиядан Уллу Къарачайгъа кеси эллерине къайтханла ариу къарачайча юретиб, кёчгюнчюлюкге дери ол элледе (Уллу Къарачайда) джашаб, къайтханларында уа башха эллеге кёчгенле тиллерин келир келмез унутуб, олбирлеча юреталмагъандыла деб айтыу, бек магъаналы затмыды? (бизде кёчгюнчюлюк болгъанын эсинге салайым.) Энди джангы джетген къауум бир кесек къатышдыра тебреген да болур, Уллу Къарачайдагъыланы башхалыкълары мындан сора кёрюнюрге болур, ансы алдагъы Орта Азиядан джангы къайтхан къауумланы бир-биринден узакъ кетер мадарлары джокъду, чырт орус элледе джашаб, унутуб къоймагъан эселе тиллерин. Андан сора да келинибиз да учкуланчыды, анга да сорайым, сеннге бусагъатда Уллу Къарачайда джашагъанланы сёзлери магъаналы кёрюне эселе аллай бир (мен бек магъана да кёрмейме).

Цитата
Pretender пишет: мен да сордум бир талай адамгъа..2 учкуланчыгъа, 2 къарт-джуртчугъа..4 джегетейчиге..2 огъары тебердичиге..1 марачыгъа..2 чапайчыгъа.. 3 черкесскийчиге..2 карачай шахарчыгъа..1 мирныйчиге..къазахстандан джангы къайтыб келген бир адамгъа..мен соргъан адамла да алай бош адамла тюлдюле..)

не дедиле ала? Барысы "чыпчыкъ" деб сёлешемидиле? Ол заман, сен кесинг айтханлай, сиз табада джангы бир диалект къуралады, ансы мен соргъан адамла барысы бирер башха элден (Мара табадан киши джокъ эди, къуру), кёбюсюне университетни сохталары, бир тиширыу къарачай тилден устаз огъуна болуб ишлегенди, къарачай бек ариу сёлешеди, андан сора Ибрахим баш... барысы бир аууздан - "джыбчыкъ" дейбиз дедиле.

Цитата
Pretender пишет: биринчи айтылгъаны да, джазылгъаны да "джыбчыкъ" деб ант эте эдинг..энди айтылгъаны "джыбчыкъ", джазылгъаны "чыпчыкъ" болду..)) "пишется Ленин..читается Лелин" дегенлей..))

мен китаблада къалай джазылгъанын унутуб джаздым, сен меннге ол темада илинирге къалгъанынгда, нек илиннгени огъуна англаялмай эдим, "джыбчыкъ" джазылгъанны бир къарачайлы англамаз деб, чырт эсиме келмез эди (келмей эди). Англагъанлай дженгил огъуна Эльбрусоидни сёзлюгюне къарадым, анда "чыпчыкъ"ны табдым къуру. Сора англадым, а ма муну айтыб кюреше кёреме меннге Претендер. Аны бла джазылгъаны эсиме тюшдю...

Цитата
Pretender пишет: "биз къарачайлыла къалай сёлеше эсек, асламына алай джазабыз" деген сен тюлменг..?)) ол сезлюклени джазъан..къыйынын ийген..джыйыб джарашдыргъан.. адамланы..джукъ билмеген адамлага санаялмайма..)

алай айта эдим, энтда айтама, дагъыда, къалай этген эселе да бу сёзню юсюнден тюз сагъыш эталмагъандыла, адамланы сёлешгенлери анга шагъатлыкъды (мен къаллай бир юлгю келтирдим, аланы ичинде форумчула Автор, Аланулан, "чыпчыкъ" дейбиз деген а алкъын чыкъмады былайда да, къарачайлы болуб). Энди ол сёзлюк джарашдырылгъан заманда барыбыз "чыпчыкъ" деб туруб, энди "джыбчыкъ"гъа айланыб къалгъан эсек билмейме, ол да бек адам ийнанырча затха ушамайды.

Цитата
Pretender пишет: сёз бла кюрешген адам этнографияда къарыусузуракъ болургъа болур..этнографияда кючлю адам сёзде джангылыр..)) Ибрахимни уа атам да, анам да бек иги таныйдыла..билимине сез джокъ..ол джангылгъандан эсе..сен джангылыб кёлюнге келгенни джаза болурмуса..?))

хоу, башха ишим джокъду, бир адамны былай ётюрюкчю этерге излеб турууунг, бек ушагъыулу кёрюнмейди. Сеннге "яндекс, яндекс" деб кюрешдим да, ма ол яндексге джазылгъанланы бери кёчюрейим, болмай эсе (джыбчыкъ, джыбчыкъланы кибик сёзлени джазсанг табыллыкъдыла):
__________________________________________________________________

Шаманланы Ибрахимны "Традиционные верования" китабындан (§26. Традиционные верования (И.М.Шаманов):

...выражались, что «на груди у Байрым он вырастет величиной в птичку» (Байрымыны къойнунда джыбчыкъ тенгли бир ёсер).

Ол китабны башха бир бёлюмюнден (§29. Обрядность (И.М.Шаманов) :

К полевым работам карачаевцы приступали с прилетом синиц, именовавшихся сабан джыбчыкъ «пашенная птица».


Башха китабладан:

Къагъийланы Назифаны "Къарча" китабындан ("Кюренли джазыула" китабында да алай джазыбды):

Къоркъуу болса уа, илгизлик болуб, зыр-р-р деб, джыбчыкъ сюрюу учханча, къаялагъа юрюлюб, думп болуб кетедиле.


"Апсатыны ызлары" китабдан:

Ол сагъатдан акъ ёшюнлю голункъылдыла, къой джыбчыкъланы тауушлары эшитиледи...


_______________________________________________________________________________________________


Мындан англагъаныбыз, бизни тил джорукъларыбыз, сёзлюгюбюз да алай бек джарашыб бошамагъандыла, хар ким кеси табха санагъанча джаза барады, анда-мында биреулен сёзлюкге къарай эсе да. Сёлешген сагъатда "джыбчыкъ" деб айтадыла мен кёрген къарачайлыла, джазыуда алай айтханла да аз кёрюнмейдиле. Кърал газет, китаблада, сора окъуу китаблада сёзлюкдеча этерге кюреше да болурла, алай а кеси китабын чыгъаргъан адамла ол джорукълагъа уллу эс бёлгенча да кёрюнмейдиле, кеслери къалай тюзге санай эсе алай джазыб къоядыла.

Мен къурагъан кибик, ол сёзге аллай бир сейирсиниб, мени сёзюне ийнанмазча, ышаннгысыз адам кибик кёргюзтгенинг бек да тюз сагъыш болмагъаны англашылды болур...

(энтда Ибрахимни, аны кибик башха тил бла тарих бла кюрешген адамларыбызны сагъышларын сала барлыкъма)


)))) аман узатдыкъ)))

Цитата
Автор пишет: Эрге чыкъгъангъада, чыкъмагъангъада мы айтадыла?

алай уллу халатларынг да джокъду, джангыз ёргедеги джазыуунгу ма былай джазсанг "чыкъгъаннга да, чыкъмагъаннга да". Андан сора да ууакъ-тюек затла бардыла, алай да уллу кёзге илинмейдиле. Тартынма, кёб-кёб джаза бер)))

Автор.
Талай (джыллары келген) хоншу, тийреге да сордум. Тишируулагъада, эркишилегеда.

1. БИЙЧЕ къыз - къызлагъа сый намыс бериб айтадыла (эркелетиб) - ЛЕДИ (!?)

2. ЮЙ БИЙЧЕ - эри болган тишируугъа айтадыла сый намыс бериб (эркелетиб) - ЖЕНА, ХОЗЯЙКА ДОМА (!?)

3. ГОШАЯХ БИЙЧЕ - принцесса, королева - эмда бек эркелеткен сый: къызланы, аналаны... ТИШИРУУЛАНЫ къысхасы бла.

Бизни тилибиз бек ариу тилди. Сёзчу: тишируугъа, эркишиге да намысы болгьан адамла, сен кимни къатыныса эмда сени къатынынг кимледен ди деб сормагъандыла.
Айиб этме, мен да алай уллу терен кеб затны билмейме. Билирге излейме. Разы бол.

Кюнюгюз ашхы болсун!
Не джыбчыкъ хапар барады? Русско карачаевский сезлюкде да чыпчыкъ-деб турады. Биз да чыпчыкъ деб селешебиз, Къызыл Къалачыла, Джегетейчиледе башха тюрлю болур, билмейме

Бир аздан ай боллукъду мында киши джазмагъанлы!
Ас саламу гъалейкум, хурметли джамагъат!
Ванхельсингни сабийлери джазарыкъ болурла мында бир аздан
, аттяны темасы деб

Цитата
всезнайка пишет: Ас саламу гъалейкум, хурметли джамагъат!

Алeйкум салам, нe джаннгылыкъ?