Океан бла Берекет, былайгъа бир къарагъыз, кёлюгюзгe къалай кeлeди, китабны тышы болуб къалса? Нe да болушлукъ eтиб джаннгы бир тыш къурармы eдигьиз?

tenebek,

Sau bol, alamat! Men djaratdim!👍

tenebek,

Алан, хайыр хапар айтдынг, Кёкню хайырын кёргюн !!!!

Бу сен этген джумушха мени къошар затым джокъду хазна. Океан бла Берекетге соргъанынгы уа иги этгеннге санайма.
Тутхан ишингден Аллах къууандырсын !
Саламыбыз бирге, къарнаш !!!

Ocean,

Салам алейкум, tenebek. Салам алейкум, къарнашым.
Сау бол, алан. Къуанч хапар келтиргенсе барыбызгъа. Хапар толуракъ болса, бизни къуанчыбыз анданда толу боллукъ эди.
Мен ангылаб, китабны Тюркде чыгъарасыз, бизни тилде, къарачай-малкъар тилде.
Биз бек сюйюб биллик эдинг, кимлени кючю бла чыгъады китаб? Къачан чыгъарыргъа муратыгъыз барды? Биз чыдаусуз аллына къараб турурча.
Бизден да къаллай болушлукъ керекди?

Китабны тышына уа, биринчи сагъышым, къуанч сагъышым: къалай болуб чыкъса да, шо, бир чыкъсын ансы.
Китабны биз чыгъаргъан заманда, тыш бетине сагъышларыбыз былай эди: узагъыракъдан къарагъан заманда, китаб тышда, алты къылчыкъ бла аланы башында "ЭС" сез, эм биринчи илинсинле кёзге, деб.
Хар юйню ёз багъанасы болгъанча, бу китаб тышны багъанасы, алты къыл бла "ЭС" сёз болсунла деб. Кёз башха затха булджумай, къуру бу орта багъананы эслесин, деб.
Алай болсада орта багъананы сол джанында, мутхуз салынган, бек мутхыз салынган экинчи "ЭС" сез. Бу биринчи "ЭСни" ауанасымыды, огъесе неди дегенча, бармыды-джокъмуду, керюнемиди-керюнмеймиди дегенча, эсдемиди-эсде тюлмюдю дегенча.

Сизни суратыгъызда акъ бла джазылгъан "ES" сёз, аны тюбюнде къыл къобузну алты къылчыгъы, мени сартын, асры джукъаракъдыла.
"ES" сез деменгилирек харифле бла салынса тыйыншлы боллукъ болурму эди?
Акъ бетде салынган, иннгичге къара сызчыкъла, чынты къыл къобузну алты къылчыгъы, басмалангандан сора, кёрюнмеин, магъанасы ангыланмайын къалырламы? Биз ол акъылдан аланы семиз да, акъ бояу бла салгъан эдик.

Сол джанында салыннган назмуну таб табхансыз, алай а аны тизгинлерин джоппу джыйыб, терттизгин этиб китаб бетни тюбюне джибериб къоярыкъ эдим, джазылгъанын да башха бойяу этмеин акъ бла джазыб. Китабны тышын бек къолан этдирмез ючюн. Ол бири. Экинчиси: биягъы багъанабыз кеси къалсын китаб тышда деген акъылдан.

Китаб тышны тегерегинде баргъан мор бояуну, аны юсюнде алтын оюуланы бек джаратдым. Арасында къызыл бояу а, асры ачы джарыкъ болуб, ол деменгили мор бояугъа келишмейди, мен ангылаб. Ол тегерегинде баргъан морну ортасына кечюрюб (къызылны орнуна), тегерегин а андан да терен къарангыгъа айландырыб керчюгюз. Ол заманда экинчи "ES" сез да мен излеген мутхузлукъгъа кетер.

Китабны тыш бети - Сапарны бети, Китабны тыш магъанасы - Сапарны сезюню магъансы. Ол кука джарыкъ болмай, тюрлю къолан да болмай, деменгили, бирден баргъан огъурлу мутхуз болса тыйыншлыды, мен билиб.

tenebek, къарнашым, мен кесим ангылагъанны джаздым, этерик а сизсиз. Чыртдан да, ма былай болургъа керекди деб, кесмейме. Сизни ишигизге кесими ышыб айыблы болуб къалмайым, сизни да джунчутуб. Кесигиз ангылагъанча, кесигиз кёргенча этигиз. Аллында сёзюмю къайтарама, къалай этсегизда, этигиз, китаб чыкъсын ансы.


Сау иш этигиз. Аллах болушсун тутхан ишигизде, джашауда да. Санга да, бу китабха къыйынлары джетерик джашларыбызгъа да исси салам.

Берекет,
Алeйкум салам Мусса къарнашым.
Хоу, Сапар'ны китабын тюрк'дe чыгьарыр умутубуз барды, мындан алга да чыгьарыучу болуб чырмаула болуб тохтаб къалганeк, eнди Аллах'ны болушлугьу бла чыгьарырбыз дeб турабыз. Китабны алгын джолда да Kъанаматланы Салман чыгьарыучу болуб, тохтаб къалган eди, eнди джаннгыртыб eнт да Салман'ны кючю бла чыгьарыкъды. 2014 джылны биринчи айында АС_АЛАН ат бла Тюрк'дe обшeство къурагьан eдик, обшeствону къурагьан джашланы бири да Салман eди, eнди обшeствода джашла оноулашыб китабны чыгьарырга дeб турадыла.
Сиздeн излeгeн болушлугьубуз, биз китаб дизайнeр тюйюлбюз, табыча eтиб салабыз дeсeк ары бeри сора кёб заман ётюб кeтeр дeб къоркъабыз, ол сeбeбдeн сиз eтиб болушсагьыз кысха заманда басмаланырга иербиз дeб сагьыш eтгeнeк. Сапар'га бир кeрe айыблы болгьанбыз китабны юсюндeн, eнди мычымай eтиб къоярга сюебиз, айлана да алдай турмай.
Заманыгьыз болуб болушсагьыз ол бизгe уллу пайда боллукъ eди
Салам бла.

Салам, tenebek.
Алан, мен къоркъгъанча болуб къалыргъа башланганд, аллыхызны тыйыб.
Бусагъатда Сапарбла сёлешгенме эки кереда.

Манга бери бир джаз, мадар болуб: bereket.b@yandex.ru

78

Birewnü beli tala,
Birewnü canı.
Birewlen altın taba.
Biri ua angı.

Birewlen semiz caşay.
Biri ua arıq.
Birewlen halal aşay.
Biri ua pasıq.

Har can da duniya ese,
Duniyala tolu.
Birsisi, sawut ete,
Biri ua, çolpu.

Şo, Allahım, aytçı bir,
Tüzlük eseng Sen.
İymanlı, cıya bitir,
Murtat a, esen.

Sen, bayğa, bere eseng.
Carlığa da ber.
Har cannı da, etda teng,
Ülüş tüz ciber.

21.10.01.

79

Kirsiz oramnı tütün bla boqlay,
Alkan baradı şışa tüb coqlay.

Ertden cürüşü corğa kibikdi.
İngir atlamı, tüye, kibikdi.

Qayrı barsa da, qalay etse da,
Taba biledi, kapek, tümen da.

Tübden, başdan da, kire biledi.
Ata üyü da, quru, tükendi.

Mınçaq ornuna - çağır şışası.
Tobuq bükgeni - batmaq arası.

Tenglik tuthanı kirli - kirli bla.
Nekâh etgeni çaqmaq tilli bla.

Süyse cuqlaydı, süyse qobadı.
İçse tengizdi, birde, qobandı.

Canşab, başlasa, awuz açarsa.
İçib barsa ua, külüb, qatarsa.

Cutsa, keledi çıçhaq toqlulay.
Caşnı qartnı da iyis bla boqlay

Caşab barsa da çağır kefinde,
Ahır, qallıqdı, azab çegiwde.

Caşay barğan a qolu qaltıray,
Qalıb ketedi, canı mangıray.

Turna Awuş.

80

Şoş otowda şoşma men.
Alama da terenden.
Kesimdendi, şoşluğumu, çurumu.
Alay bolad aşıqsang.
Ullu qabıb qarılsang.
Bolmazlıqğa eltib ursang burnungu

Uzaldım da kökge men,
Cuq üzerge örgeden.
Culduz boşdu, tutalmadım carığın.
Çıngadım da kökge men,
Qararğa deb örgeden.
Esim kete, tüz tepbeden cağıldım.

Bolmaz cerge çabışsang.
Çabışda da abınsang.
Qıyın bolad, beri qobhan cangıdan.
Köb abına arısang,
Mıdahlıqğa çalışsang,
Tiriliwyung, aynımaydı, sağışdan.

Şoş otowda şoşma men.
Nekme bılay, sorma, sen.
Hal amandı, bir amandı, asırı.
Küç iymese kök manga,
Salınmasa köl canga,
Ahırğadı, sağışımı, ahırı.

19.10.01.

81

Qaya calpaqda bir eçki sürüw.
Alada coqdu bir-birden ürküw.

Taşlı şaharda bir adam sürüw.
Mında, adetdi, bir - birni kütüw.

Kütgen adam a, cuqnu bilmeydi.
Kütülüb turad, carlı sezmeydi.

Har tilçige da, ekişer, tilçi.
Eşek mıyılıd, har bir ekinçi.

Eçki sürüwde, coruq, aşhıdı.
Onow begitgen, quru, başçıdı.

Sürüw bir ese, coruq da birdi.
Ol quralışda har can erkindi.

Adam üzükde, coruq, başhadı.
Tili aqmaqnı, colu, alğadı

Caşasa edi, eçki, şaharda,
Adam sürüw a, anda, calpaqda.

18.10.01.

82

Küz aylay, bolubsa bir taqır.
Söz bla, men, bolalmayma eseb.
Sora, quy, erinme da, çağır,
Zawuqnu başlarbız biz esleb.

Har bolğan, tüşer da tuwrağa,
Har bolluq kelir cuwuğuraq.
Biz, alğış, quyarbız duniyağa,
Ölümnü da, etmey, uçharaq.

Qoyçu, qoy, o bolmaçı taqır.
Kör qaçnı, altın beti ariw.
Sağışnı, tübün etgen, çağır,
Ol barda, oy, ne zatdı carsıw.

Barı da, bolğan iş, alamat.
Bir carı, ey, tartmaçı salah.
Qaç ketdi deb, etme qazawat.
Etgenin, kesi biled, Allah.

17.10.01.

Bu aman Aza ua nek körünmey qaldı !!!

ШАТ,

Г

Ocean,

Aza,saw bol, oh eteme, bu iygen zatlarınga qarab.

Seni da quwanç künlering köb bolsunla !!!!

83

Tüşümde, tüşsem a, men tüşgge.
Köz qamar, alaydı bir carıq.
Allay zat, körünmeydi, tünde.
Ay carıq, anga köre, cazıq.

Allay zat, körünmeydi, tünde.
Şarq canı köksül qatış kimit.
Bek caşil, başdaça, em tübde.
Qan toru, kökde da, bir kiyik.

Gül caşnaw, aladı da, esni.
Sora, men, catama hanslağa.
Unutub, tüznüça, har tersni.
Şam sözle teceyme Allahğa.

Sora, ne, tebreydi cabalaq.
Qarçıqla da tüldüle suwuq.
Har nege, qarayma osmaqlab.
Men cuqda eslemeyme buzuq.

Tüşümden, tüşsem a, men tünnge.
Burulub, har ne da, çüyrege.
Coq salam, sawğa, ne ölgennge.
Duniyamı hazırma çüylerge.

17.10.01.

84

İtden tuwğan birewlen,
İgi urub kendirgen,
Solğa - onga aman sözle ıngırdayd.
Tura - turub, adamlay,
Tawuşu da azanlay,
Tögerekge, itlesiz deb, qıçırad.

Çotnu körüb bir qatın,
Qablan etib atlamın.
Ay pasıq deb, munu taba, col aldı.
Tez, ong qolnu kerdi da,
İt cuhuna berdi da,
Mılı cerge tüz sırtından qabladı.

Kesek turub, kendirçi,
Kesi - kesin eskerdi.
Ol zamannga, çığıb edi, kökde ay.
Esin cıyıb, qarasa,
Başın salıb, ma, mınga,
Cata edi, kesi kibik, bir kalkay.

30.09.01.

85

Bir ömürnü ahırı,
Birsini allı.
Bir ömürnü aşhamı,
Birsini tangı

Birinden birge köçüw,
Bolsa da seyir.
Tohtamadı qan tögüw,
Adam entda kir.

Duniyağa, onow etgen,
Murtat bla tentek.
Bılağa temir çeten,
Oldu, ma, kerek.

Başlanngan qanlımıdı.
Bolluqmud başha.
Uşamay qallıqmıdı,
Qarnaş qarnaşha.

28.29.01.

86

Aralğandı, aq tuban,
Tawladan elge.
Ey, anı beri quwğan,
Tüşürgend terge.

Örgesi aqsıl betli,
Tübü qaraldım.
Etekle şimal celli,
Ara canı dıng.

Batış can eniş sürem.
Olbir can tersge.
Qayda, tubannga cügen.
Colu cer - cerge.

Türlendi hawa bolum.
Başlanadı küz.
Tawlada, tuban oyun,
Andandı, sözsüz.

16.09.01.

87

Aytıladı, cangı üyde, eski maqam.
Tışında ua oynay celde qarçıqla.
Qaydasa da, men bek süygen, sıylı adam.
Batıbmısa, meni kibik, qayğığa.

Ey, oğese, caşaymısa, zawuq ete.
Qatıngda da, mıs - mıs ete mıyıqlı.
Sen, qalaysa, busağatda, ingir cete.
Sılaymısa tüksüz başın sılıqnı.

Turamıdı, til uçungu, qarğış uwu.
Ol, saw caşab, ol, erni da, qurutur.
Kimge berding, üsüngdegi adam qutnu.
Qutung seni, İbilisni, cunçutur.

Esge tüşüb, aldıng esni sormay menge.
Unutdurub, ariwluğun, maqamnı.
Qora menden, sanamayma, endi, tenge.
Sılay berçi tüksüz başın cartını.

29.12.98.

88

Kün, duniyanı, suwlu etib,
Andan esek biz.
Anı, kökge, kim süyeltdi,
Alay tirewsüz.

Kök kesi ua qaydan çıqdı.
Seyirmidi ol.
Kün kesi qalay carıdı,
Ma, tiymeyin qol.

Çıng alnı ua, ey kim açdı.
Qaydandı allı.
Bizge cazıw o kim cazdı,
Berginçi angı.

Kellik ahır, ol, ne zatdı.
Qaydadı ahır.
Bilge munu, bu can carlı,
Tabarmı aqıl.

28.09.01.

89

Qızaradı, kün da, allındaça.
Al künley, tögedi cılıwun.
Ey, adam a, tuwra buzlağança,
Duniyağa tögedi suwuğun.

Qızaradı, kün da, allındaça.
Har nesi da, tura, alğınlay.
Oy, adam a, tuwra qarğışdaça.
Caşawu, baradı, günahlay.

Qızaradı, kün da, allındaça.
Sıfatı da, tura, alğınlay.
Adam a, caşaydı alınngança,
Cüregi, közü da, antsızlay.

Qızaradı, kün da, allındaça.
Bilgeni, quru da, halallıq.
Biz a ne, tünde da qalqığança,
Biylenib esge har haramlıq.

Qıyınlıq, buşu da adamdadı.
Qayğını, nesi da, adamdan.
Günahsızdı, kün a, allındaça.
Biz, cuqğa, ürenmedik andan.

2000 c.

90

Ketgenle qaydadıla.
Kellikle qayda.
Kökde awuşadıla,
Saqlayla fayda.

Kimleri beri talpıb.
Kimleri arı.
Bir-birge başnı salıb,
Bashança qayğı.

Aladan örgerekde,
Turadı sağat.
Alayğa tuwra cerde,
Mölek ağarad.

Cetgenley bolcal zaman,
Keterik keted.
Coluna mıllık athan,
Muratha ceted.

Arı da, beri da col,
Aytmazça, uzaq.
Allah a, sozubdu qol,
Qaysığa da saq.

Andan arı, ne bolad.
Aytayım keskin.
Awuş, entda, tob tolad.
Körürse kesing.

14.10.02.

90

Ketgenle qaydadıla.
Kellikle qayda.
Kökde ( awuşdadıla, )
Saqlayla fayda.

91

Kimge da, nasıb izley,
Baradı zaman.
Kimge da, qarğış tiley,
Alaydı adam.

Kim da, ne da, bir bolub.
Alay bir bolsa.
Teyri da, zawuq solub,
Qarared çotha.

Küreşse da, Kök Hanı,
Bolsun deb, alay.
Ağadı adam qanı,
Batad, kün, qanay.

Tohtatırça, bu zatnı.
Kimdedi ol küç.
Tebledik adam atnı,
Alğança öngküç.

15.10.02.

92

Bu qatın, ana ese,
Oy, nekdi türlü.
Baradı zonq-zonq ete,
Açıla tübü.

Oramğa sıyınmayın,
Türte terekle.
Baradı tiş cabmayın,
Söleşe tersle.

Celkesi açı calan,
Kesi da gorsay.
Atlamı, buwaz qaban,
Barğança, otlay.

Ay, mınga, kerek edi,
Kürek, ne senek.
Tüyülse cawlu ceri,
Azar edi terk.

15.10.02.