Виртуальный журнал (ана тилде)

Хасан (II) патчахны межгити

"Аллахны тахты (Тахтасы) сууда турады, - дегенди Мароккону патчахы Хасан (II) 1980 дж.(бир минг тогъуз джюз сексанынчы джыл) дунияда эм уллу межгитни ишлеб башларыны аллы бла .- Аны себебли биз да межгитни сууну юсюнде ишлерикбиз".
Мароккону эм уллу шахары Касабланкада межгит кертиси да сууну юсюнде сюеледи.


Тенгизни ичинде уллу платформа мияла тюбю бла тенгизни толкъунлары керюне сюеледи . Межгитни мекямы алай тукъум ишленгенди , суу кетюрюлген кезюуде межгитни джартысы толкъунлада батханча керюнеди. Намаз этген сагъатда , Атлантик океянны толкъунлары 10 м. кетюрюлюб, межгитни къабыргъасына джетселе, межгит тенгизде толкъунлада джюзгенча болады .


Межгитни 1980 -1993 дж. деричи (13 джыл) ишленгенди, дуния башында ариулугъу бла , уллулугъу бла бу межгит экинчи орунну алады . XX ёмюрню экинчи бёлюмюнде бу мекямдан уллу мекям болмаз


Межгитни проектин белгили француз архитектор Мишель Пинсо этгенди . Бу сейир мекямны ариулугъу эм белгили араб, испан межгитлени , дунияны башында болгъан ариулукъну юлгюге алыб- (Кутубия-Марракешде ; Хиральда ?Себилияда; Омеядланы межгитлерин Дамаскда ) алай ишленгенди. Аны бла бу межгит эм ариу болуб, Мароккону миллетин къууандырыб сюеледи. Межгитни Хасан (II) миллетин бирлештирирге, Мароккону учсуз -къыйырсыз , чемерлигин , усталыгъын кергюзтюрге бек талпыб ,излеб башлагъанды бу сыйлы ишни.
Межгит ишлерге ачха сау Мароккону миллетинден джыйылгъанды . Саулай да проектге 800 млн . доллар джойюлгъанды . Мермер- Агадирден ташылгъанды , сослан таш- Тафрутдан ташылгъанды. Джангыз 50 т. люстрала Италияны Венеция шахарындан келгендиле.


Хасан(II)

Узакъдан да межгит уллулугъу бла , ариулугъу бла да сейирсиндиреди .


Бу межгит дунияны башында дин бла байламлы мекямланы ичинде- эм уллуду: 30 м. Хеопсну пирамидасындан миийкди , 40 м. Шыйых Петурну клисасындан мийикди . Хасанны межгитине муслиман болмагъан адамла да, кириб ичине,ариулугъуна сююнюб чыгъадыла . Ичинде чайир бетли сослан ташдан , джетмиш сегиз багъана сейир тукъум ариулукъ береди . Бу межгитни ишленгелени аталарындан ?бабаларындан къалгъан билемлерине, чемерликлирине- кеслерини бюгюн билемлери , техника лагъымларында къошуб алай ишлегендиле .



Бир кере Аллаха къуллукъ этерге 20 минг адам сюеледи . Алай а керек болса, дагъыда 80 минг адам сыйынныкъды, межгитни арасында башын кенгнертселе.
Аллахны сыйлы юйюн хар кюнсайын 35 минг адам ишлегенди. Кюндюз джарыкъда кёз къаматады. Кече тегерегинден нер джарыкъ урады. Кече джашил лазер таякъ къыбыла таба кергюстеди.


Межгитни узуну ? 183 м. Кенглиги ? 91, 5 м мийиклиги ? 54, 9м. намаз этген джер ? 20минг адам, дагъыда ич арбазда 80 минг адам, Минарети ? 200м. Медресе, библиотека ,музей джер тюбюнде бир минг мешнагъа тохтар джер , 50 атха орун. Бу сейир межгитни эшиклери 30 августа 1993 дж.ачылгъанды тенгизден кекке чыгъыб бу сейир ?тамаша межгит, Касабланка шахарны эм сыйлы , эм ариу джериди.

Кечериксиз , мындан иги болмайды))))))

Салам!
Бир кесек бек ачыкъ джазылгъан затым барды.
Салыргъа боллукъмуду экен?
Мусса, кетереимми, огъосе къалсынмы бу материал?

Кергелен,кюнюгюз ашхы болсун!Нек кетереме дейсиз?Кимден да нек сорасыз,Сизге сау болну джазаргъа керекбиз.Сизни джангъы къагъытланы саллыгъызны,къалгъанланы билмейме,мен а бек сакълаб турама.Халым кетюрюледи Сизни джазгъаныгъызны керсем.Сау болугъуз!

Ашхылыкъ кёр!
Мусса, да мен билмейме да, дуния мен салгъан къагъытладан толуб тура эсе да.
Кереклини уа нек кетереме, да...... билмеген билсин ,кёрсюн деб дыгалас этеме мен да ,чыбчыкъ къарыуума кёре.
Бирер чёб атсакъ хар бирибиз - кюлте болуб къаллыкъды.
Менге критикагъыз керекди, уялмагъыз , къууаныб тюзетирикме.

Кергелен, эртден ашхы болсун! Сиз " Ленинкада" бола эсегиз( анда электронная картотека болур деб турама),алай эсе Узденов Даут(Дауд) Магометович джазгъан китаб бармыды экен деб бир къарасагъыз.Мен эшитген хапар: 1911дж. Санкт-Петербугда ,къайсы издательствода билмейме, назму китаб чыгъаргъанды. Китабны атында билмейме. Узден улу Даут бла Дуда улу Борисбийни Буденныйны аскери Къарачайгъа кирген заманда Хурзукда ёлтюредиле. Тюз ,ётюрк хапар эсе да билмейме.

Кергелен, Туугъан кюнюгюз бла алгъышлайма! Дунияда не игилик бар эсе ала барысыда сизге джетсин! Этилген бла этиллик алгъышланы толгъанларын кёрюгюз!Саулукъ,эсенлик,насыб !

Кергелен, ачыкъ джюрекден алгъышлайма!Саулукълу болугъуз! Эльбрусоидге къошулгъаныма кёб болмайды, "Кергелен" никни иеси джазгъанны айырыб, биринчи окъуйма. Кергелен айрымкан эсиме тюшеди. Школ заманда картада излей-излей, алайчыгъын тешикчик этген эдик агъач указка бла

Салам,Багъалыларым!


Мусса,

Зира,

Сау болугъуз, алгъышлы болугъуз, эринмей, сан этиб , меннге ариу сёзле джазгъаныгъыз ючюн.!
Алгъыш айтыр,алгъыш эшитир кюнлеригиз кёб болсунла!
Кёб джашагъыз, Иманлы болугъуз!

Цитата

Мусса пишет: Сиз " Ленинкада" бола эсегиз( анда электронная картотека болур деб турама),алай эсе Узденов Даут(Дауд) Магометович джазгъан китаб бармыды экен деб бир къарасагъыз.Мен эшитген хапар: 1911дж. Санкт-Петербугда ,къайсы издательствода билмейме, назму китаб чыгъаргъанды. Китабны атында билмейме. Узден улу Даут бла Дуда улу Борисбийни Буденныйны аскери Къарачайгъа кирген заманда Хурзукда ёлтюредиле. Тюз ,ётюрк хапар эсе да билмейме.

Мусса, Ленинкагъа чабдырыучу джаш))) Къарачайгъа кетиб турады, июнню бир 20-на келликди, Аллах айтса. Сора мен сени, аманатынгы тындырыргъа кюреширме.
Билялны да бир аманаты барды-Биджиланы Асхат, аны да унутмагъанма.
Бир-бир къагъытла башха хранилищалагъа кетиб ,бизде джокъду -деб къоядыла. Бир мадар болса керюрбиз.....

Цитата
Зира пишет: Кергелен айрымкан эсиме тюшеди. Школ заманда картада излей-излей, алайчыгъын тешикчик этген эдик агъач указка бла

Зира, къайсы джылланы тансыкълайса??! Сау бол мен джазгъанны эринмей окъугъанынга.)))
Мен да тансыкълайма)))

"Музыка, под которую плясала молодёжь, - писал Н.Ф.Грабовский, - состояла из одной длинной деревянной дудки, называемой горцами сыбызга ( сыбызгъы.-М.К.), и из нескольких деревянных трещоток - харс; дудка, приставленная верхним своим отверстием к одному из боковых зубов, издает странно пронзительный звук..."

www.youtube.com/watch?v=bO9BfBmGjeU

Кергелен,


Бір анъгъаргъаным, Мароккагъа коьнъілінъіз (кёлю..) буърылып туърады.

"В 1472-1554 наибольшим могуществом, на территории Марокко, обладала династия Ваттасидов, особенно при султане Ахмеде аль-Мансуре аз-Захаби..."
"В 1553 году турки вторглись в Марокко пытаясь восстановить на престоле свергнутую династию Ваттасидов и таким образом утвердить свое влияние в этой стране, однако потерпели неудачу..."
"Во второй половине XVI в. Османская империя раскинулась на трёх материках: от Будапешта и Северной Таврии до северного побережья Африки, от Багдада и Тебриза до границ Марокко. Чёрное и Мраморное моря стали внутренними бассейнами Османской империи. В границы империи оказались таким образом насильственно включёнными обширные территории Юго-Восточной Европы, Передней Азии и Северной Африки."

АЛТЫН КЪУРТ .
Къытай чилле.
" Уллу Чилле джолда хар ташны тарихи бир ишексиз узунду АБШ-ны саулай тарихинден"
Американ дипломат, профессор

Къытайлыла уллу чемерликлери болгъан буруннгу миллетдиле. Къытайлыла 4 уллу магъанасы болгъан ойлау (изобретение) чыгъаргъандыла- къыблама (компас), шкок от(порох), къагъыт(бумага), китабны шрифтни джыйыб джазгъан ( печатание книги с наборного шрифта), культураны юсюнден айтсакъ а, сау дуниягъа белгили-Пекин опера, чай ичген искусство, чин (форфор), чилле .




Чилле къурт къытай гёбеллекгени кючюгюдю. Кючюк чиллени тут терекни чапракъларын ашаб ичинден иннгичге чилле ауну чыгъарады.
Къурт тохтамай чапракъланы ашаб турады,не къадар джылы болса хауа ол кадар кёб ашайды. Аланы чапракъ ашагъан таушлары бир талай мал ханс отлагъанча алай уллуду.
Бир 100кв.м мекямда кючюкле кюнюне 500 кг. чапракъ ашайдыла. Тут тереклени бусагъатда Къытайда 600 минг га чакълы джерде ёстюредиле, алагъа 6 минг къарайды. Бютеу да чилле чыгъарыу бла 20-30млн адам кюрешеди къыралны ичинде.

Чилледен джыл сайын къралгъа 200млрд. юань тюшеди, ол алай кёб тюлдю, чыбчыкъ бла тонгуз ёстюрген мюлк бла тенглешдиргенге.

Генная инженерияны кючю бла бу сагъатда не тюрлю бояулу чилле халыны да чыгъарадыла- сары,кызыл,чайыр бетли, кёк, кёксюлдюм,джашил,мор. Бу зат бла сау тинтиу институтла къаджыкъмай ,лагъымларын кишиге билдирмей крешедиле.

Бир чилле кёпчекден 1минг м. чакълы ингичге халы чыгъады.Чилле фабрикалада,узунлукълары 45-50м. болгъан цехледе ийириб,къатлайдыла. Чилле чибин ауча асыры ингичгеден адам кёз кермезчады, алай болгъанлыкъгъа уста тышырыуланы къоллары къалай тюйюмекчик этгенлерин туталмайса.
Чилле Къытайда Цинь бла Хань патчах тукъумладан белгилиди. ( ючюнчю ёмюр бизни заманга дери) Уллу Чилле джол а сау дунияны джашаууна ёсдюрюр мадар болгъанды.
Археология къазыулада 5 минг,5 джыл болгъан чилле кёпчекле табылгъандыла,аны бла къалмай -халыла,къумач,кийим кесекле чыгъаргъандыла 2750 дж. бизни ёмюрге дери саналгъан.

Не джашырыу бусагъатда чынг багъалы, чынг сыйлы дарийлени Италияда ,Францияда, Англияда,Турцияда,Араб къраллада согъадыла.
Бу къралла сырьёну Къытайдан чыгъарадыла- 1кг. чий чилле 50-60 ам. доллар турады.