Магомет Гекки ,Алгъышлайма!

Магомет Гекки ,Алгъышлайма!

Мусса 09.02.2018 01:30:14
Сообщений: 2681
Магомет,бу биринчи премиянг тюлдю,ызы къалын болсун !

Нашему земляку поэту,переводчику Геккиеву Магомету Батталовичу присуждена премия по переводам " Сердец свяжуюшая нить" Союза Писателей России .16 февраля с.г. в здании Центрального дома литераторов в 15 час.будет вручена премия.Надеюсь,что " московские" карачаевцы и балкарцы дружными рядами с музыкой и танцами прибудут к означенному времени к зданию ЦДЛ и вместе с Магометом будут радоваться этому радостному событию.
Изменено: Мусса - 09.02.2018 01:33:05
Сэстренка 10.02.2018 15:34:39
Сообщений: 9927
Цитата
Мусса пишет:
Нашему земляку поэту,переводчику Геккиеву Магомету Батталовичу присуждена премия по переводам " Сердец свяжуюшая нить"Союза Писателей России
Поздравляю с наградой! Хайырлы болсун, ызы къалын болсун! :гоккачыкъ:

Я самая классная на форуме))))))))))))))
Мусса 12.02.2018 05:17:25
Сообщений: 2681
М. Ю. ЛЕРМОНТОВ
МЦЫРИ
Умут – тау башда,
Ажал – имбашда.
(Нарт сёз)
I
Алгъаракъда, мындан алда –
Арагва бла Кура анда,
Эки эгеч кибик, бирге
Эркелене саркъгъан жерде
Тура эди бир килиса.
Туура кёрюрсе, – къарасанг, –
Чигинжиле къымыжасын,
Габу басхан мурдор ташын;
Чыкъмаз, алгъынча, жангыдан –
Гырмык тютюн ожагъындан,
Бизни ючюн андан чыкъмаз
Байрам кече зикир ауаз.
Жангыз къалгъанды акъсакъал –
Жансыз хуналаны сакълай,
Къабырладан сыйпай букъу –
Къадар, ажал андан букъду.
Оба гыйылада – жазыу:
Озгъан ётгюрлюкге къызыу
Алгъыш этеди... – бир патчах,
Арисейге кере къучакъ,
Анга болады жалынчакъ.
_____

Эркеленнген Гюржюстаннга
Энедиле чууакъ тангла:
Кёгет терек сериуюнде,
Къанлы душман серлигинден
Къоруй шуёх сюнгюлери.

I I
Арисейден бир ийнарал,
Таудан Тифлис таба бара,
Артмагъында элте эди
Тутмакъ сабий; элге дери
Кётюрмеди азап жолну.
Кеси да беш-алты жыллыкъ,
Кийик туугъан улакъ кибик.
Алай аны термилгени
Аталаны тирилигин
Бютюн да айнытды гиртчи –
Бой салмайын айтырча – чырт:
Эринлерин къыса къаты,
Эте харам жесир хантны,
Эрлей ёледи шош антлы.
Жаны ауруй билген бабас,
Жазыкъ жашха эте ыспас,
Сыйлы къаласына алды –
Сюймеклиги бла сакълады.
Къача сабий оюнладан,
Къучакъларыкъ-къоюнладан,
Къарайды шау жангызлыкъда,
Къутхарыллыкъ сунуп, Шаркъгъа –
Ахтыныуун Ата журтха
Аууз сууу бла тенг жута.
Артда жесирлигин билди,
Алды алалмагъан тилни.
Жууундурду* сыйлы ата, –
Жетген жашда къатды къанат, –
Тулпар уланэтерча ант…
Бир кюз кече уа думп болду,
Тилсиз къарангысы толу
Бёлей эди тауну-къолну.
Изледиле аны юч кюн –
Изеу болуп, артда кючден
Кёредиле эси аууп,
Келтирдиле элге алып;
______
*Креще́ние (греч. βάπτισμα — «погружение в воду»)
— первое и важнейшее христианское таинство.

Кёлюнг къоркъарча саз, арыкъ,
Кючсюз – азап ишден арып,
Кёрген кибик ачлыкъ кирип,
Кёрге кирип чыкъгъан кибик.
Кюнден-кюннге терен солуй,
Кюе-бише, – адам улу, –
Сакълай эди ахыр кюнюн;
Сыйлы бабас келип кёрдю –
Кёл этдире, ийман тилей...
Кётюрюлюп ёхтем, тири, –
Озгъан кюнлерине къайта,
Ол башлады былай айта:

III
«Сау бол! – келдинг тынгыларгъа,
Сагъышымы ангыларгъа.
Кёлюм сёзден эркин болур,
Кёкюрегим элпек солур.
Айхай да, этмедим зорлукъ,
Алайды – жокъ менде зарлыкъ.
Кёрдюнг – болалмадым батыр,
Кёлюм а не таурух айтыр? –
Гыржын къапдым жесирликде.
Гузабалы эркинликни
Алыр эдим, Аллах кёре,
Алтын бугъоуланы бере.
Тилек этген эдим эртте –
Турдум аны эркелете;
Бу, къурт кибик, менде жашап,
Баууруму жутлу ашап,
Сюре эди: “Да хайда, чап –
Солуу тыйгъан кешенеден
Соруу келмез кишиликге,
Къоргъашинли къаялагъа,
Къуш къанатлы къайгъылагъа!”
Жесирликни оу кюнюнде
Жигер бакъдым ол тиними;
Жерни-кёкню да тилинде
Тейри бергенди деу махтау!
Тилек тилетме, этме дау.

IV
Кёп эшитгенме, аппа, сен
Къутхаралдынг мени – ёлсем,
Тынсам иги эди!.. Жангыз,
Тюшген чапыракълай, жансыз
Турдум, буюргъанлай Аллах –
Сабий эсли, ёзюм монах.
Сыйлы сёзле: «Ана», «Ата» –
Алай билалмадым айта;
Ажашдырмам ауушлада
Балдан татлы тауушланы.
Бош кюрешдинг: тууушлары
Болуп кёргенме мен жутлу
Бирсиледе юйню, журтну –
Табалмай кесимде барын,
Табыныргъа къабырларын!
Эзилмейин, къоратмай сёз –
Этгенме ант: аямай тёз!
Жюрегими кюкюреуюн
Жыялмайын кёкюрегим –
Ахлу кёкюрекге къысар,
Ахы таймаз, болмаз арсар...
Уллу, къызыл булутлагъа
Ушаш, къызыу умутларым
Чачылдыла – ётсюзлюкге
Чамланнганлай ёксюзлюкде.

V
Къоркъутмайды мени къабыр:
Азап къалкъый болур сабыр
Ахыратда ёмюрлюкде;
Къууанч да жокъ – ёлюр кюнде.
Эрке ёсюп, билдингми сен
Эркин сабийликни кюсей?
Сездингми, не да сезмединг –
Сюйдюнгмю, не да сюймединг
Жюрек нечик тыпырдауун –
Жайлыкълада садакъ жауун
Жаугъанында тыпырынгда?
Хауа таза... Анда бирде
Хуна тешик теренинде,
Кёк жашнауу къоркъуу сала,
Кёзкёрмезден келген бала,
Чабып кирди жаш кёгюрчюн –
Чууакъ кёкню кёрюр ючюн!
Жарыкъ кюнле эрикдирген,
Жашау кёрген бир къартса сен,
Итиниуню да унутдунг.
Итни сыйын табалмай, думп
Болама мен бу хаух жерде,
Билалмайын атла жерлей!

VI
Эркинликде кёрдюм нени?
Элпек сабанланы кенгин;
Тёбеледе бурмалана,
Тёгерекни къуршоу ала,
Тепсей – аякъ бюкгенлерин
Кёрдюм сиркиу тереклени;
Кёксюл къысыр къаяланы
Кюкюрете къуюлгъанын
Кёрдюм сууну – анга кире,
Кёкюрекни кенгнге кере,
Сакълайдыла таш къоюнла
Саламлашырча оюмда;
Толкъун-толкъун оза жылла –
Тюбешмезле ала жолда!
Таула бийлей акъылымы,
Кёргенме тау аркъаланы –
Жюрексиннгенме танг ала –
Жаннган кибик чырахтанла,
Кём-кёк кёкде тёппелери;
Булутланы тепгенлери:
Бугъулушхан уяларын
Къоюп – Шаркъгъады аллары
Къанат керген кериуанны!
Кёрдюм, жукъаргъанда туман, –
Жаным анга болсун къурман! –
Чёрчек сюелгенин Кавказ,
Чыранлары – накъут-налмас;
Жюрегимде къууанч, байрам,
Жолум жарыкъ – кюнден, айдан.
Анда халкъым жашагъаны –
Азат къушха ушагъаны
Турады энтда эсимде,
Тансыкъ этеди кесине...

VII
Азат элим эсге тюшдю,
Ата юйюм жашил тёшде –
Элни кюнлюм жылыуунда;
Эшитиучю эдим анда
Таудан ашыкъгъанын сюрюу,
Таныш итле – узакъ юрюу.
Анда кюмюш сакъалладан
Ай жарыкъла саркъгъанларын:
Олтургъанда базыныулу
Орта юйню арбазында.
Къама къынла – алтын-кюмюш,
Къалай татлыды аллай тюш!
Эсгериуле, ол къалкъыуда,
Элтедиле узакъ къууа...
Къаплан атам а?! Сау кибик –
Къазауатха кийген кийим
Кийип келди, унутмадым
Кюбе зынгырдауун, атын,
Жилтин чакъдыргъан кёзлерин,
Жашын чакъыргъан сёзлерин;
Балдан татлы эгечлерим,
Бир тынгысыз кечеледе,
Бешик жырла айтханларын...
Суучукъ бла кюн бла да бирге
Сюйюнюрге келсем ары,
Суу боюнда – хар зат ариу,
Кёре эдим мен бир-бирде:
Келлик жауунну билдире,
Къарылгъачла къанатларын
Къара суугъа къакъгъанларын.
Эсге тюшгенди жангыдан
Эркин юйюм, от жагъада –
Хайыр-хапар; таурухлада –
Хорламлары таулуланы,
Эртте-эртте берекетлик
Этгенинде жерде бийлик.

VIII
Чапдым-жортдум эркинликде,
Чынты жашау эркелете!
Сизден къачхан ол юч кюнден
Сейир кюн кёрмегенме мен –
Сыйсыз харип, жазыкъ, мискин.
Алай болгъан эдим таукел –
Аулакъланы кёрюрча кенг;
Аламатлыкъмыды бу жер –
Азатлыкъдан зинданладан
Къайсысына тууады эр,
Аны тергеймиди адам?!
Къарангыда, кечегиде,
Ажал, жашау да чегинде,
Сиз шеждеге къапланнганда –
Сыйынмай сур къапталыма –
Къачдым. О, къарындаш желни
Къучагъыма къысдым женгил,
Азат хауаны жут жута,
Къолум бла элия тута...
Айтсанг а, бу тыгъырыкъда –
Кёкден келген къычырыкъда
Туугъан тенглик ючюн – нени
Тергер эди сени кёлюнг...

IX
Не жерледе чапдым жолсуз? –
Не билейим! – Чырт бир жулдуз
Жарытмай эди жолуму,
Кючден ала солуууму,
Къалын ёсген тереклени
Жыра, къарай тёгерекге,
Тауда-тюзде жорта талдым,
Тёгерекге къулакъ салдым,
Бийик ханслы жерге къойнум
Бите, сеземе – жокъ къуугъун.
Талчыкъдыла элияла.
Тейри жарыкъ сызлыкъ сала,
Эки дунья арасында
Эслендиле къая сынла,
Эсней ачханча тишлерин –
Эсден чачханча тюшлерин.
Сабыр жатама, тынгылай:
Сюлесинни да ангылай,
Сабий кибик – чакъал жиляй;
Сыптырылды ташдан жилян,
Къоркъа-жунчуй а билмедим;
Кесим да жаныуар эдим –
Адамладан юрке кери,
Аулакъ жилянча сюркеле.

X
Чынгыл тюбюнде, теренде,
Черек ырхы бла териле,
Чариш этеди, гюрюлдей;
Минг ауазлы къычырыкъда,
Сёз айтмаса да ачыкъдан,
Мен ангылай эдим ахшы
Состар ташла бла даулашын;
Къайда тына, къайда бютюн
Къыза, жорта, эте тютюн.
Аунай кетди туман тутмакъ,
Чыпчыкъ жырлауунда уа шаркъ
Алтынланды; аяз да сакъ –
Чапыракъгъа шошчукъ кирди,
Ала гокка кирпик керди;
Аныча, мен да тирилдим,
Айхай да, – тез кётюрюлдюм...
Эсим келгенди, мен жарлы,
Этегинде тюпсюз жарны
Ажал бла тенг жата эдим;
Анда ырхы жута эди
Инсан энмез тапкырланы:
Ибилислей пакъырланы
Кёкден Аллах къыстагъанда –
Келип, кёмюлдюле анда.

XI
Жаннет десенг, – жаннет чагъыу:
Жилямукълу кёкню чыгъы
Жаухар сепди битимлеге;
Жашил чапракъ тютюнлеуде
Жасай жюзюм бурмалары
Жерк агъачны араларын;
Сыйлы сыргъалагъа ушаш,
Бишген жюзюм чопалла аш
Бола къоркъакъ къанатлыгъа,
Саркъадыла къайнаулада.
Дагъыда сойландым хансха,
Дагъыда сейирлик тасха
Чалыннганнга салдым къулакъ:
Чырпылада эте ушакъ –
Тинтген кибик Жерни башын,
Тинтген кибик Кёкню гъаршын –
Табийгъатны ауазлары
Тыялмайын ауузларын...
Айхай да, энмеди ёхтем
Адам ауаз чууакъ кёкден.
Битеу анда сезгеними
Бу адыргы сёзлеримде
Сюеме бир эсгерирге,
Сыйлы тюшюмча кёрюрге.
Алай чууакъ эди ол кёк:
Жютю кёзлю эслер кибик
Жашил чырдысында мёлек
Ариу ниет бла учханын,
Алам аны да жутханын!
Тилек тилей Кёкден, Жерден –
Тилим тутулургъа жете,
Ары батды жарлы жаным!
Артда суусап къысып жандым.

XII
Чыдамай, атландым «уугъа» –
Чынгыл теренинде суугъа,
Гыйыладан сыптырыла–
Гузабалы ыхтырыла.
Бирде – аякъ тюпден ташла,
Букъу чигинжиле къоя,
Буюргъанлай къысыр къая,
Боладыла толкъун ашла;
Аллах сакълап, эндим ары –
Азат жашлыкъ билмез арый,
Ажал да кёрюнюр ариу!
Алай энип чынгылладан –
Сериуюнлюк ангыладым,
Суугъа, мычымай, жан атдым.
...Ауаз, женгил аякъ таууш...
Ахым тая (къайда сагъыш?),
Сипи чырпылада батдым,
Сабырланып, кирпик къакъдым.
Солуу алдым да, къарадым,
Сейир-тамашагъа къалдым:
Жырчыкъ айта, ариу жырчыкъ,
Жууукълашды гюржю къызчыкъ;
Табийгъатны ауазынлай –
Таза шаудан суулай, алай,
Татлы шуёхуну атын
Турур кибик айта-айта.
Жапсаралгъан жырчыкъ эди,
Жюрегиме терен сингди! –
Ай жарыкъда ма акъ жинле,
Алай жырлай, инжийдиле.

XIII
Гёгенчиги – тёппесинде,
Тигелеген жолчугъунда
Гюржю къызчыкъ келди тепсей;
Ташдан тайса какачыгъы, –
Жарыкъ кюлген тауушчугъу.
Жарлы эди кийимлери,
Женгиллиги – кийиклени,
Алакъанат гюлмендиси.
Алтынлатды жай иссиси
Агъазбоюн айбат къызны;
Кёзчюклери – терилтиучю,
Кёргенлени термилтиучю;
Сюйдюмлюкню сагъышлары,
Сюймекликни алгъышлары.
Жюрегими тыпырдауу,
Жур къызчыкъны шыбырдауу
Болалмайдыла чырт эски...
Башха бир жукъ да жокъ эсде.
Жесир жюрек эркинлене,
Жангылтындан сескеннгенде –
Женгил бара эди ёрлей,
Жюгюн элте эди ёхтем.
Ата журтда эркин атлай...
Акътереклей, саны субай!
Къызыл ингирликде, жууукъ
Къаялагъа бере жылыу,
Къоншулукъда эки гыты.
Бир ожакъдан чыгъа, бёртюп,
Бурулгъанлай гырмык тютюн.
Эслейме, тюбюнден къарай
Эшик ачылгъанын, алай...
Дагъыда гам жабылгъанын!..
Къалай сезерсе сен аны?
Къайгъым – мени, мени – шургум:
Дау айтмайма санга – шукур!–
Кёзюм кёрген эсгериуле
Кёрге мени бла кирирле.

XIV
Кече къыйынлыгъы женгип,
Кирдим ауанагъа. Женгил
Жукъу жапды кёзлерими...
Кёрдюм айтхан сёзлерими
Кертилигин – гюржю къызны.
Кёкюрегим чанчды, къызды,
Сейир, татлы тансыгъындан.
Солуу алалмай тыкъсыдым,
Хауа татдым... Кёкде уа ай
Жарый, чууакъды – бир жангыз
Хауле булут аны марай,
Жууукълашхан кибик жанлы,
Керди жутдакай къоюнун.
Кече къарелди боюнун
Бууду кюндюз ауазланы;
Бугъей таула, – ауузлары
Жулдузладан ауузлана,
Жутадыла сууну бир жут.
Жанды гытычыкъда отчукъ:
Бирде – жарыкъ, бирде – мутхуз...
Бийикликде жаннган жулдуз
Кёмюлюучю кибик, арып!
Кёлюм тартды... Алай, ары
Базынмай ёрлерге, жангыз
Азатлыкъгъа керти къала –
Ачлыкъ термилтгеннге къажау –
Ата журтха битип жаным;
Таукел барама тик жолну,
Тилсиз кибикме, терк жорта:
Чегет[1] мени жута-жута –
Таула да энди алаша –
Тайып барама, ажаша.

XV
Къутургъандан, керексизге,
Къырып салдым, жюрексине,
Чырмашылгъан кёкенлени:
Чегет бийлик – тёгерекде.
Хар сагъатдан бютюн къалын
Харам кёзлю душман-къанлы –
Жаныйды къарангы кече.
Жырама чырпыла ичин...
Башым барады тёгерек;
Болмаз мен минмеген терек;
Кёкню этегине да къач –
Къуру да минг тишли агъач.
Тюнгюлгенден – жерге аудум,
Ачы жарам – жюрек ауруу.
Тырнай-чайнай топуракъны –
Ачыу жилямугъум акъды,
Тюшдю исси чыкъгъа ушаш...
Эсеп излемедим, ышан,
Эртте болгъанма келепен
Элден-халкъдан, жанлыча, – кенг;
Бир такъыйкъа къычырыгъым,
Билген Аллах, чыкъса чурум,
Болур эди тилим журун!

XVI
Сен билгенден: гитчеликден
Сынсый-улуй, кюле келген
Сабийледен тюйюлме мен.
Сарнауча сарнадым ачы!
Кимим кёрюр? – Сокъур агъач,
Кёкде уа ай – алтын къалач!
Гюрен айны саулесинде, –
Габу, юзмез да – юсюнде,
Тала – чегет къуршоуунда, –
Туура турады жолумда.
Алайлайын бир ауана,
Аунай, къоба да къаплана,
Эки кёзю – эки чыракъ,
Эркин атлап, учуп, чартлап,
Тала ортасына къонду;
Тепсей-ойнай, чача къумну,
Тауну барсы, – тауда жанлы, –
Ахынг кетерча, къыл чайнай,
Азыуларын къагъа, билей,
Батыр атлай, зылды силдей,
Бирде, тохтап, кёкге къарай:
«Кёремиди, – дегенча, – ай?»;
Сауле-шууа нюрюн тёге
Кёрпе кибик чилле тюгю.
Сездим: саулай къалмаз къоркъакъ,
Сермеп алып айры бутакъ,
Сакълап тохтайма сермешни,
Сайлайма мен да демлешни...
Жесирликни буйрукъ къолу
Жарашдырды азап жолну...
Жазыу ийнандырды артда:
Жашап турсам Ата журтда, –
Жарарем мен да бир жукъгъа!

XVII
Сакълайма мен кючден тёзе.
Сынсый, къазауатны сезе –
Ачыуланды таула барсы,
Адам кибик, даулайды сый…
Адыргыдан, ачыуундан,
Батырлыкъгъа учунургъа
Бауурланды. Къучагъында
Ачы ажал бла секирди...
Андан алгъаракъ керилдим.
Ажымлыгъын кеси кёрдю, –
Мычымай, жетдирдим да тап,
Мангылайын базыкъ бутакъ,
Сырпын кибик, эки жарды...
Сынсый-сынсый, мискин, жарлы
Жерге ауду. Жангылтындан,
Жарасындан бюрксе да къан,
Башлайды бой бермез ёрюш –
Барады энтда жан уруш!

XVIII
Титиреди, тири турду:
Тамагъына терен урдум,
Тутуп, эки кере бурдум
Сауутуму... Хахай жая,
Секиргенде, кючюн жыя –
Эки жилянча чырмашдыкъ,
Эртте шуёхладан шатык
Къучакълаша, аудукъ жерге,
Ал бермегенлей бир бирге.
Къарыусузну ашай этин,
Кесим да жаналгъыч эдим;
Анга ушаш, улуй, жандым –
Аслан, къаплан, бёрю-жанлы
Кибик, чыкъгъанма къабымдан,
Кёлюм кериди къоркъуудан.
Адамлада болгъан сёзню
Ажашдыргъан кибик тюзде –
Кёкюрекни ачы жырып,
Кюкюреди бир къычырыкъ,
Сабийликден – башха тюрлю
Сёлешмеген кибик тилим...
Къычырыгъы кёкге чыгъа,
Къанлым башлайды талчыгъа;
Къысды мени ахыр кере...
Кёз гинжиси кючден кёре,
Къарыусуздан къалтырады –
Ахыр кере жылтырады.
Алай а – юркмейин дертден,
Ажал бла бетден-бетге
Аралашханды адетде!..

XIX
Жетген жерин нечик терен
Жыртып алгъанын сен кёрдюнг;
Жарам этгинчиге ирин,
Жаным чыгъар, – терен кёрюм
Мылы топуракъ бла сууутур,
Мыллыгымы да солутур...
Кёзге кёрюнмеген жарам
Жюрегимде кюе, жана,
Жортдум, агъач ичин жыра...
Къадар бла бош даулашханда –
Кюлдю манга бедиш халда!

XX
Агъач къыйырына чыкъдым.
Ала танг кечени жыкъды.
Жол кёргюзтген Жетегейле
Жоюлдула жети кёкде,
Эрттен агъач жюуюлдеди.
Элни кёрдюм тютюнлерин.
Жууукъ къолда бир тауушла
Желчик бла чабышдыла...
Анга тынгыладым, чёгюп,
Аяз алып кетди жюгюн.
Къаялагъа къарагъанда,
Таныш сундум ол жерлени.
Къоркъдум: шайтан
къаргъагъандан Тутмагъымады келгеним,
Кёрге кирликча, терледим.
Керексизге – бу кюнлени,
Таза фикирими сылай –
Тёзгенме термиле, чыдай.
Кёлге уа не асыу? Жашлыкъ
Кюнлеримде – эркинликни,
Келе-келдим, эркелете;
Кёрюр-кёрмез Тейри жарыкъ –
Айтып-айтмаз пасыкълыкъны:
Ата журтха тансыкълыкъны,
Жазыкъсыннган бедишинги,
Жыйып, жерни тешигине
Элтир ючюн ёлгенимде!..
Элгеннгенден – кёргеними
Ачы тюшюм сунуп турдум...
Алайлайын жетип урду
Бир къонгуроу бу шошлукъну –
Билдим мында тасха жокъну...
Симсиредим осагъатдан!
Сабийликде кёп сагъайтды
Дуния мюлкю тюшлеримден:
Добар ташлы тёшлеримде –
Жаным къурман ёзденлени
Жашы – тутдум ёзеннгини;
Тири, женгил – кийик атда,
Терен къолда къазауатда
Жауларымы атдан атдым
Жангыз кесим – жигит атлы!..
Къымсыз болуп тынгыладым:
Къонгуроуну зынгырдауун
Чыкъгъан сундум теренинден
Чачылырыкъ жюрегими –
Умутуму, алып темир,
Ургъанча ким эсе да бир.
Тентиредим; сездим анда:
Туугъан жерге бир заманда
Тепмез мени ызым мындан.

XXI
Кесимме терс къадарымда!
Керти ат жау къырларында
Кишен юзюп, саркъа къаны,
Таркъ-туркъ эте туякълары–
Табар жолну узакъладан...
Ангамы тенгме? Кёкюрек
Азаплыгъын да кётюре,
Къарыууму да къората:
Тентекликде акъыл ауруу –
Къурлай къалгъанма муратдан,
Тутмакъ къыйынлыгъым – ауур.
Къарап кёрдюм, алайды гюл:
Къарангыда, жарытмай кюн,
Айнымайды; къысыр къая
Ауанада ёсе къыйын
Кёкден сакълайды жан дарман.
Кюнле оза, бара заман,
Биреуленни халал къолу
Бу гюлчюкге сабыр къонуп –
Элтип салыр гюллю баугъа[2],
Этеме деп уллу саугъа...
Дайым чагъадыла гюлле!
Да не? – Жетер-жетмез кюннге,
Зинданындан чыкъгъан гюлню
Зауукъ кюнде кёрдюк кюлюн...

XXII
Мени, аныча, кюйдюрдю
Жесирликни ачы кюню.
Мадар, амал да жокъ башха, –
Жатдым-аудум терен хансха.
Къургъакъды чапыракъ; шинжи
Къошду инжиуюме инжиу;
Солуйду бетиме да жер,
Салам отдан ургъанча жел.
Бийикледе женгилликде –
Бийлик эте жилтинчикле,
Бюрке къаяладан тылпыу;
Битеу жанла эте къалкъыу,
Ырмахдыла, сансыз уюп,
Ырдаууннга жукъу къуюп.
Таууш этсе уа бир каска,
Тюрлю-тюрлю бир къумурсха,
Къара сууну бюлдюргюсю
Къандырайым, – деп, билдирсин;
Къайдан эсе да бир жилян,
Къаудан къалынлыгъын жыра,
Жылтырата сары сыртын, –
Ёресине –сары алтын, –
Жазыу жапхан къама кибик, –
Ёртен кибик къумгъа кирип
Жюзеди сакъ. Артда ойнай,
Ёрге чартлай, жерге аунай,
Чулгъашынады юч кере,
Чюйке кибикди – секире,
Кёкюрегин тюе жерге,
Кёкенлеге кирип кетер...

XXIII
Жарыйды кёк, чууакъды, хош.
Жерден тылпыу чыгъады шош.
Эки тауну тюрсюнлери
Эслендиле – тюрслегенде.
Бирлерине килисаны
Бегип турады бир жаны:
Къадар бууду да – элгендим,
Къабырымады келгеним...
Арагва бла Кура тёбен,
Арымайын, женгил эне:
Айрыкамла табанларын,
Кёкенлени тамырларын
Кюмюш къыйыу бла къучакълай.
Жолум узакъ эди къалай!
Жюрюп да бир кёрдюм, алай –
Жер айланды тирмен ташлай;
Къычырыргъа да итиндим,
Къымсыз эди къургъакъ тилим.
Ёле эдим. Ёлюр сандырау
Ёмюрюме этеди дау:
Кирип теренине сууну –
Кесим жатхан кибик сундум.
Сууну тюбю у а къарангы;
Салкъын сууу да къарланы,
Суусабымы кесе-кесе,
Саркъады, тауланы теше...
Келип, уютмаса жукъу –
Кюсемедим башха жукъну...
Бир бирлерин къууа-къууа, –
Бийикледе толкъун къууанч;
Бираз суууп чыгъарыкълай,
Барады кюн, сууда ойнай;
Омакъ чабакъ сюрюучюкле
Ойнайдыла саулеледе.
Бир жюйрюкчюк къалды эсде:
Бирсиледен эсе эсли,
Сымарлады мени, атын
Соралмадым, сырты алтын
Эди. Жюзюп ойнакълады,
Эркелетди-ийнакълады;
Эсли сёзю мыдых эди,
Эки кёзю мудах эди...
Кирген эди анга жаным:
Кюмюш ауазчыгъы аны,
Бирде башлай, бирде мычып,
Былай айтды сейир жырчыкъ:

* * *
«Сыйлы къонакъ, сюйген жашым,
Сууда мени бла къал:
Салкъынлыкъда – эркин жашау,
Суусап, солуу да ал.

* * *
Эгечлерим да келирле,
Санга тепсер ючюн:
Эсинг, кёзюнг да кюлюрле,
Санынг жыяр кючюн!
* * *

Жылыды тёшегинг. Жукъла! –
Жууургъанынг тюшмез, –
Жортуп ётерча минг жылла
Жарыкъ-нюрлю тюшде.
* * *

Сюйгеними жашыралмам
Жазыкъ наным, сени;
Сууну сенден сайлап алмам –
Жанымса сен мени...»

Сагъаймай кёп тынгыладым:
Саркъгъан суудан ангыладым –
Аны тилин сезгенимде
Алтын чабакъ сёзлеринде...
Кёкден келген Тейри жарыкъ
Кёзлеримде батды. Жазыкъ
Жаным-тиним да хорлатды...

XXIV
Жарты жолда тапды атлы...
Кесинг билесе къалгъанын.
Ийнан, бошайма къаугъаны,
Ийнанмасанг да – сен сюйген,
Ия, бир затды мен кюйген:
Къабыр мени мында жутса –
Къуугъун бармаз Туугъан журтха;
Чыпчыкъ чыкъмаз къабыргъала
Чыгъармазла къабырымдан
Жашаууму ачылыгъын,
Жюрегими ачыкълыгъын.

XXV
Сау къал... атта... къолунг... тутдур.
Сыгын отуду жанымы,
Сабийликден бери жанды;
Чыдам тауусулуп, андан
Чыкъгъанды, – жокъ отха зиндан, –
Къайтыр кёкге жангылтындан,
Къадар жазгъан бир жаз кюнде,
Къууанч, бушуу да бергеннге...
Мындан ары уа энди не?
Манга керекмиди жаннет?
Ырахатлы къудуретни,
Ырмах этген бу адетни,
Ызы бла уа ол жаннетни
Сатар эдим бир къарамгъа –
Сыйлы Журтда тар орамгъа...

XXVI
Башлагъанлай мен жан ала, –
Баям, кёп къалмады анга, –
Эрик бахчагъызда ёсген
Эки да жигида кёкен
Чакъгъан жерге мени элтдир...
Чархым анда солур эркин, –
Кёгет бишген ийис – татлы,
Кюнню нюрю бюрке алтын, –
Жылтырата чапыракъны!
Жатдырсынла ол тап жерге.
Жаным къансын ахыр кере
Жашил кёкню кёк нюрюнден,
Журтум – Кавказ да кёрюне!
Кавказ а, – къараммы киер –
Къара булутларын иер;
Алып келир женгил аяз
Андан манга ахлу ауаз –
Ёлгюнчю эшитирме мен! –
Ёпке солуу этгенча тенг, –
Кючден-бутдан мени таба
Келе-келип сылар таза
Жансыз бетден сууукъ терни;
Жырын ол мен сюйген Жерни
Эжиусюзлей айтыр да шош...
Эрттен бла къалкъытыр алгъыш,
Этдирмей кишиге къаргъыш!..»

Магомет ГЕККИ кёчюргенди
Мусса 14.02.2018 23:57:46
Сообщений: 2681

1 0

Бюгюн Магомет Москвагъа келди.Тамбла съездде боллукъду,бирси кюн а .саугъасын 3 сагъатда ЦДЛ аллыкъды.
Мусса 17.02.2018 02:33:59
Сообщений: 2681
Сегодня вручили премию Магомету,но ни одного " московского" карачаевца или бапкарца не было там.А с Эльбрусоида какая-то девушка обещала ,что будут присутствовать. Алдама ,къызчыкъ.
Изменено: Мусса - 18.02.2018 20:11:59
Мусса 18.02.2018 15:35:16
Сообщений: 2681

1 0

Мусса 18.02.2018 18:29:10
Сообщений: 2681

Когда я рассказал Магомету ,что здесь недалеко друг от друга похоронены два балкарца,он потребовал ,чтобы я его отвез на места упокоения воинов Хаджиевых.То что дочка фотографировала получились,а мною снятые,к сожалению, нет.
Изменено: Мусса - 18.02.2018 18:34:59
Сэстренка 19.02.2018 03:36:35
Сообщений: 9927
Цитата
Мусса пишет:
М. Ю. ЛЕРМОНТОВ
МЦЫРИ
Магомет ГЕККИ кёчюргенди

Окъуб чыкъдым. Орус тилден эсе, ана тилде окъугъаным кючлюрек тие болурму дейме (за душу берет).

Я самая классная на форуме))))))))))))))
Сэстренка 19.02.2018 03:40:46
Сообщений: 9927
Аперим! "Ревизор" на карачаево-балкарском языке!!!
Если бы теперь Карачаевский театр или Балкарский театр поставили бы!
Не могу ничего сказать про Балкарский театр, но Карачаевский театр, мне кажется, очень "ленивый", только и могут какие-нибудь чам хапарла ставить, и то каждый раз слова меняют, тексты не учат наизусть, больше импровизируют. А классику надо будет учить.

Я самая классная на форуме))))))))))))))
Сэстренка 19.02.2018 03:45:49
Сообщений: 9927
Цитата
Мусса пишет:
Когда рассказал Магомету ,что здесь недалеко друг от друга похоронены два балкарца,он потребовал ,чтобы я его отвез на места упокоения воинов Хаджиевых.То что дочка фотографировала получились,а мною снятые,к сожалению, нет.
Суратда дууа этгени тюшген болур дейме? Амин Аллах! Аллах къабыл этсин дууасын!

Очень жаль, что никто не смог пойти на вручение премии((. Передайте ему, пожалуйста, извинения, просто в Москве жизнь такая сложная, что сам себе не принадлежишь.

Я самая классная на форуме))))))))))))))
Сэстренка 24.03.2018 13:37:30
Сообщений: 9927
Эшта-эшта, бизни Къарачай театр "Ревизорну" саллыкъ тюлдю. Алагъа андан эсе чам хапарланы салгъан тынчды. Таб, чам хапарланы да сезлерин наизусть этиб кюрешмейдиле, тойда - орамда къалай чам эте эселе, сахнада да алай этедиле, орусну-къарачайны да бири-бирине къатышдыра, бир спектаклде айтхан сезлерин экинчи спектаклде тюрлендире. Малкъарлыладан бир джукъ чыкъса не билеим, Малкъар джанында не заманда да театр, певец, д.а.к. культура джанындан не да кючлюрек керюне эди лично мени кезюме.

Я самая классная на форуме))))))))))))))
Мусса 24.03.2018 22:26:59
Сообщений: 2681

1 0

Къарачай труппаны билмейме,алая таулула салгъандыла "Ревизорну".Мен2 DVD-lдискде къарадым.Бирда ыйлыкъмай эм аламат сценада кёргюзюрге боллукъду.Бизникиле алай ойнарла деб турмай эдим.Аперим,таулу артистлеге!
Мусса 25.03.2018 00:54:00
Сообщений: 2681

1 0

Сэстренка 25.03.2018 05:47:21
Сообщений: 9927
Цитата
Мусса пишет:
Къарачай труппаны билмейме,алая таулула салгъандыла "Ревизорну".Мен2 DVD-lдискде къарадым.Бирда ыйлыкъмай эм аламат сценада кёргюзюрге боллукъду.Бизникиле алай ойнарла деб турмай эдим.Аперим,таулу артистлеге!
https://www.youtube.com/watch?v=SFY5dNeQOQ0

Я самая классная на форуме))))))))))))))
Девушка Гор 07.04.2018 21:10:36
Сообщений: 1318

1 0

Алгъышлайма! Аллах саулукъ - эсенлик берсин! Ызы къалын болсун!

Говорят, физически человек обновляется каждые семь лет. А духовно не обновляется ли человек еще чаще? Сколько человек умирает в одном человеке, прежде чем сам он умрет?
Читают тему (гостей: 1)

Форум  Мобильный | Стационарный