Виртуальный журнал (ана тилде)

Хасан (II) патчахны межгити

"Аллахны тахты (Тахтасы) сууда турады, - дегенди Мароккону патчахы Хасан (II) 1980 дж.(бир минг тогъуз джюз сексанынчы джыл) дунияда эм уллу межгитни ишлеб башларыны аллы бла .- Аны себебли биз да межгитни сууну юсюнде ишлерикбиз".
Мароккону эм уллу шахары Касабланкада межгит кертиси да сууну юсюнде сюеледи.


Тенгизни ичинде уллу платформа мияла тюбю бла тенгизни толкъунлары керюне сюеледи . Межгитни мекямы алай тукъум ишленгенди , суу кетюрюлген кезюуде межгитни джартысы толкъунлада батханча керюнеди. Намаз этген сагъатда , Атлантик океянны толкъунлары 10 м. кетюрюлюб, межгитни къабыргъасына джетселе, межгит тенгизде толкъунлада джюзгенча болады .


Межгитни 1980 -1993 дж. деричи (13 джыл) ишленгенди, дуния башында ариулугъу бла , уллулугъу бла бу межгит экинчи орунну алады . XX ёмюрню экинчи бёлюмюнде бу мекямдан уллу мекям болмаз


Межгитни проектин белгили француз архитектор Мишель Пинсо этгенди . Бу сейир мекямны ариулугъу эм белгили араб, испан межгитлени , дунияны башында болгъан ариулукъну юлгюге алыб- (Кутубия-Марракешде ; Хиральда ?Себилияда; Омеядланы межгитлерин Дамаскда ) алай ишленгенди. Аны бла бу межгит эм ариу болуб, Мароккону миллетин къууандырыб сюеледи. Межгитни Хасан (II) миллетин бирлештирирге, Мароккону учсуз -къыйырсыз , чемерлигин , усталыгъын кергюзтюрге бек талпыб ,излеб башлагъанды бу сыйлы ишни.
Межгит ишлерге ачха сау Мароккону миллетинден джыйылгъанды . Саулай да проектге 800 млн . доллар джойюлгъанды . Мермер- Агадирден ташылгъанды , сослан таш- Тафрутдан ташылгъанды. Джангыз 50 т. люстрала Италияны Венеция шахарындан келгендиле.


Хасан(II)

Узакъдан да межгит уллулугъу бла , ариулугъу бла да сейирсиндиреди .


Бу межгит дунияны башында дин бла байламлы мекямланы ичинде- эм уллуду: 30 м. Хеопсну пирамидасындан миийкди , 40 м. Шыйых Петурну клисасындан мийикди . Хасанны межгитине муслиман болмагъан адамла да, кириб ичине,ариулугъуна сююнюб чыгъадыла . Ичинде чайир бетли сослан ташдан , джетмиш сегиз багъана сейир тукъум ариулукъ береди . Бу межгитни ишленгелени аталарындан ?бабаларындан къалгъан билемлерине, чемерликлирине- кеслерини бюгюн билемлери , техника лагъымларында къошуб алай ишлегендиле .



Бир кере Аллаха къуллукъ этерге 20 минг адам сюеледи . Алай а керек болса, дагъыда 80 минг адам сыйынныкъды, межгитни арасында башын кенгнертселе.
Аллахны сыйлы юйюн хар кюнсайын 35 минг адам ишлегенди. Кюндюз джарыкъда кёз къаматады. Кече тегерегинден нер джарыкъ урады. Кече джашил лазер таякъ къыбыла таба кергюстеди.


Межгитни узуну ? 183 м. Кенглиги ? 91, 5 м мийиклиги ? 54, 9м. намаз этген джер ? 20минг адам, дагъыда ич арбазда 80 минг адам, Минарети ? 200м. Медресе, библиотека ,музей джер тюбюнде бир минг мешнагъа тохтар джер , 50 атха орун. Бу сейир межгитни эшиклери 30 августа 1993 дж.ачылгъанды тенгизден кекке чыгъыб бу сейир ?тамаша межгит, Касабланка шахарны эм сыйлы , эм ариу джериди.

Цитата
Кергелен пишет: Билял Эфенди, мени аллай болумум джокъду)))).....джангы атла атаргъа джаныуарлагъа. Сымач, ысмашчыкъ--пингвин. Тели сымач деген айтыу бир иги келишеди ......кёллери къалмасын- бу ариу, сейир джаныуарлагъа. Къарачайда ичсиз-кючсюз , кюн батдыргъан адамгъа айтадыла сымач- деб.

Не къарачайлыла, не малкъарлыла джашагъан джерледе, мен билиб, пингвинле чырт джашамагъандыла. Сора кеслерин кёрмегенлей, алагъа ат атай къалай турлукъ эдиле?

z2123,
Къарачайны чегетлеринде , тауларында, езенлеринде ... сен билиб ... пил джюрюймидю? Къаплан , аслан эслегенмисе? Тебердиде,не да Къобанда ... балина /юнус балыкъ кергенмисе ? ... Гаяаууздан хапарлымыса ? )))

Байчораланы Асият.

(Поэт Аппакъланы Ибрахимни къызы), Первомай эл, гимназияны устазы.

Мен Первомай элни гимназиясында устаз болуб ишлейме. Атам Аппакъланы Ибрахим (джандетли болсун !) устаз эди,миллетибизни тарихинден кёб зат биле эди, дерслеринде кёб хапарла айтыб, сабийле да сюйюб тынгылаучан эдиле.
Менге да алай юретиучен эди: "Окъуу китабны тышында да ,тарихден хапар айта турсанг керекди". Керти да аллай хапарлагъа дерследе сабийле сюйюб тынгылайдыла, соруулары да кёб болады. Атам саулукъдан менге болуша эди соруулагъа джууаб хазырларгъа.
Энди уа аны джазгъанларындан бир тарих хапар окъургъа теджейме.


"
АКЪ ГЫРТНАЙ" ДУППУР.


Бу сёз дуппурну аты болуб 1924 джыл чыкъгъанды. Эки вариантда айтылады.
Терезе эл 1922джыл кюз джангыдан къурала башлагъанды. Ол джыл былайда .бир талай джер юй бла четен юйчюкле болмаса , деменгили юй ишленалмагъанды. 1923- 24 джыллада уа хайт деб эл къуралгъанды
Юё ишлегенле ,малларын кечиндиргенле эшеклерин ,атларын Алмалы-Къол ёзенни кюнбетине отларгъа къыстаб тургъандыла.
Бирейню акъ гыртнайы- эшек аджири болгъанды. Ол адам кюн сайын : " Ой, алан. акъ гыртнай кёрмедингми?:"- деб соруучу болгъанды хар кимге, эшегин излей чыкъса. Сора биреу биреуге: " Ол дуппурну аты неди ?"- деб соргъанды бир джолда. Ол да : Не этесе аны атын излеб." Акъ гыртнай " де да къой! Акъ гыртнай хаман анда отлайды дегенди.

Экинчи айтыу: Гум -Аягъына джаум джаууарыкъ болса ,бу мийик дуппурну башындан булут, тубан тёбен салыныучанды. Дуппурну уа терезеге айланган бети акъ къаялыды , аланы баш сюреминде ырхы тарагъан, ууакъ зыгъыр, ташлы чауулу кёрюнеди.
-Бу уллу дуппурну аты неди ?- деб соргъанга : "Акъ гыртнай "- деб ,чам халда айтхандыла. Дуппур кюл бетли ,эшек бетли, кюн бет мангылаи да акъ къаялы болуб ,керти да мазаллы эшекге ушар ючюн къалмайды. Дуппурну уллулугъу, мийк сыртлы болгъаны, башы да ёрге къайырылгъыны себебли ,эшек аджирге- ушатханлары джерни тюрсюнюне бек келишеди.

Къарачайны джеринде хар затны -джерни ,сууну,кёзлеуню,таб ташлагъа, кёб джерде тереклеге дери энчи атлары бады.
Алада миллетибизни тарихи, тил байлыгъы ,чамчылыгъы, сёз чемерлиги сакъланадыла. Биз айта тургъан дуппурну аты да анга шагъатды.



Гыртнай, ,гырнай - аджир эшек къарачайча.

Тунисде Кайроанда межгит. Джарсыугъа, биз баргъан кюн Джума намаз къыла тура эдиле да, бизни ичине иимедиле, къатында тюкенни крышасындан къарадыкъ. Межгитлени арасында 4 ге барады: Кябадан Мединада межгитден, Беирутда межгитледен сора

всезнайка,Магърибни къыдырыб келгенсе сора.....

Парий-бёрюбас, гёргеуз- волкодав



"В Минеральных Водах живет человек, посвятивший всю жизнь сохранению породы волкодавов. А надежный охранник его дома - когда-то самая большая собака СНГ Бульдозер. Теперь он на пенсии. Но зато на какой!"

[Планета собак] Казахский тобет. Казахстан.

Планета собак - Тазы. Казахские борзые

Парий/ит, самыр, эгер, басхан, парий. добар. дидиу, маске- разновидности названия собак.

Калкай-собачонка.

Моська- от маске.

"Планета собак". Турецкий акбаш (2014)

"Планета собак". Турецкий Кангал

Планета собак Кавказская овчарка - питомник Домбай-Ульген:

Кергелен, итме дегенни салдынг бери))

Энди бу бир-бирине ушаш бизни къошчу итле (кавказ овчарка), азият овчарка (огъесе среднеазият овчаркамы эди аты, бизни итлеге ушашланы), сора тюрк кангал - бу итле бир-бирине бир бек ушайдыла, хар бири бирер башха тюрлю итлемидиле (породалары)? Бир-бирине ушаш болгъанча ушамагъан джерлери да бармыды?

Видеолагъа къарадым да аз кёб англадым, алай бек да ушамай кёре эдим бу итле. Алай а кавказ итле дегени асыры гитчечиклеча кёрюндюле, сыпатлары да бизникилеге алай да ушамай, къысхаракъчыкъла...)) Тюрклюле уа ариу къараб итлерине, эм кирсизле, багъылгъанла ала кёрюндюле))

Цитата
Abdullah пишет: Кергелен , итме дегенни салдынг бери))

Да бир файда болурму -деб салгъанем)))

Тюрк къарнашларыбыз къараб, джаратдыламы экен ,биз аланы итлерин эркелетгенибизни?

Доммай :

Къарачайны чегетлеринде, тауларында, ёзенлеринде джашагъан къанатлыла.

Къарачайны джеринде 200 джуукъ къанатлы джашайды:

Джумарыкъ таукъ (Кавказский улар / горная индейка)

Эмен бурун / Балий чыпчыкъ (дубонос)

Суу чыпчыкъ ( Оляпка)

Кюйеу чыпчыкъ (чечевица)

Терек торгъай (садовая славка)/ Кек торгъай (серая славка)/Къара торгъай (славка черноголовка )

Сыйрытхыч (пищуха)

Сынчуукъ (поползень)

Зынтхычыла (овсянки )
Тюрлюсю:
Тау зынтхы чыпчыкъ,
Сарыбашчыкъ,
Акъбашчыкъ,
Къарабашчыкъ,



Тау зынтхы чыпчыкъ

Ocean,.....Къызчыкъ,......температурамы кётюрдюнг..........

Как это перенести в Карачай.....в Ючкекен? Как ?))) Как это привить?
В этом году..... мы положили начало......хоть один двор..... но мы изменим положение......у меня есть единомышленники!

[FILE ID=166606] [FILE ID=166607] Кергелен,

)) kesibizden bashlaibiz!

http://ru.m.wikipedia.org/wiki/Рай_(Восточный_Суссекс)