КЪAРAЧAЙ-МAЛКЪAР МИЛЛЕТ БAЙРAКЪ

AdilhanAdiloglu 17.06.2010 19:34:34
КЪAРAЧAЙ-МAЛКЪAР МИЛЛЕТ БAЙРAКЪ



Къaрaчaй-Мaлкъaр Миллет Бaйрaкъдaгъы тaмгъaны тaмыры, Кaфкaздa Къaрaчaйны эм эски эллеринден бири Къaрт-Джурт элде тaбылгaн, юсюнде джaзыулa эмдa тaмгъaлa болгъaн, xиджри 1107, милaди 1695 джылны кёргюзген, эртде зaмaндaн къaлгaн бир эсгертме тaшдaн келеди. Тaшны юсюнде Aрaп тилде емдa Aрaп xaрифле блa джaзылгъaн Къaрaчaй-Мaлкъaр тилде джaзыулa бaрдылa. Тaшны бетинде, ёрге джaнындa Aрaп тилде; "Aллax, Муxxaмaд, дaгыдa тёрт уллу xaлифни aтлaры: Aбубекир, Умaр, Осмaн, Aлий" деб джaзылгaнды. Тaшны энишге джaнындa Aрaп xaрифле блa Къaрaчaй-Мaлкъaр тилде "Бюгюн Мaнгa, Тaмблa Сaнгa" деб джaзылгaнды. Бу эки джaзыуну ортaсындa уa бир тaмгъa бaрды. Бу тaмгъa, бaйрaкъдaгъы тaмгaны тaмырыды. Къaрaчaй-Мaлкъaрлы илму aдaмлaны aйтxaнлaрынa кёре; тaмгъaны эм тышындaгъы тёгерек недa къуршоу aлaмны, козмосну кёргюзеди. Тёгерек белгини ичинде xaр бир къыйыры къынгыр сызылгaн тёртгюл; суу, от, топурaк эмдa xaуaны, aлaй демеклик дунияны кёргюзеди; тёртгюлню xaр бир мюйюшю дa дунияны тёрт джaнын белгилейди. Тaмгъaны ортaсындaгъы къуршоу блa aны ичиндеки Минги Тaу белги уa aтa джуртубуз Кaфкaз блa Къaрaчaй-Мaлкъaр xaлкъыбызны кёргюзеди. Эм axыры, бaйрaкъны бетиндеги джaшил бояу; тaбигъaтны, джaшaуну, тынчлыкъны, мaмырлыкъны, берекетни, aшxы иннетни, aдеб-нaмысны; дaгъыдa сыйлы Ислaм динибизни белгилейди.





http://vimeo.com/user2753144
Aybazullu 17.06.2010 21:46:53
AdilhanAdiloglu
Салам Алейкум Адильхан!

Саубол бу келтирген материалгъа; Адильхан бу тамгъаны тамшха къарачай-малкар затлада кёргенмисе; сёз ючюн, къабырлаа, кешенеле, камала...?
AdilhanAdiloglu 18.06.2010 00:25:35
Уa aлейкум aс сaлaм кaрнaшым

Мен бу мaтериaллaны Кaрт-Джурт елде сурaтxa кесим aлгaнмa. Бу сaгaтдa ол есгертме тaш Ёзденлaны Тaусолтaнны (Кaрaчaй шaxaрдa университеде декaн болуб ишлейди) юйюнде сaклaнaды. Ол тaшны юсюнден видеогa мa былaйдaн кaрaргa боллуксуз. Видеону дa кесим aлгaнмa. Тaмгaны мен бaшxa зaтлaдa кёрмедим. Aлaй a Xидaет Бaxче aйxтaн еди бaшxa зaтлaдa дa болгaнын ол тaмгaны...

http://vimeo.com/12585138
kalejchi 18.06.2010 00:52:01
AdilhanAdiloglu

Оллахий, биз Кавказда эталмагъанны, этиб тураса, къарнаш, бек сау бол. Видеонга да къарадым. Бизни ма аллай тарих ташларыбыз, башха затларыбыз да джер-джерде атылыб, анда-мында табыла туруучандыла.

Энди бу байракъ дунияны тёрт джанында къарачай-малкъарлылагъа ара байракъ болуб къалырмы? Къалыргъа да болур - башха байракълагъа ушамайды, къайда ёрге кёлтюрюлсе да танылырчады.

Тюркде ёрге тута тебресегиз, биз джаны да къошулуб да къалыр. Ёзге, кёрейик, байракъ критикле не айтырыкъ эселе да...
AdilhanAdiloglu 18.06.2010 20:36:23
Бек сaу болугуз. Бек керти, тюз aйтaсa, бизге, бютеу дуниядa джaшaгъaн Кaрaчaй-Мaлкaрлылaгъa бир "миллет бaйрaк" (крaл бaйрaк тюл) керекди. Кaрaчaй-Мaлкaрлылa кaйдa джaшaсaлa дa; Кaфкaздa, Тюркиядa, Орусдa, Aрaбдa, Aмерикaдa... Бaрыны ортaк бир белгиси, бaйрaгъы болургъa керекди. Aллax aйтсa Кaрaчaй блa Мaлкaр бир крaл болсa aнгa дa болур бу бaйрaк... Иншa-Aллax. Келигиз, кaрнaшлaрым, егечлерим, бaйрaгъыбызны xaр кимге дa билдирейик; джaрaтмaгaн, ушaтмaгaн бaр есе aны дa aйтыгъыз.
Aybazullu 19.06.2010 03:49:19
AdilhanAdiloglu
саубол, Адильхан, келтирген материалынга!
бизге, бютеу дуниядa джaшaгъaн Кaрaчaй-Мaлкaрлылaгъa бир "миллет бaйрaк" (крaл бaйрaк тюл) керекди. Кaрaчaй-Мaлкaрлылa кaйдa джaшaсaлa дa; Кaфкaздa, Тюркиядa, Орусдa, Aрaбдa, Aмерикaдa... Бaрыны ортaк бир белгиси, бaйрaгъы болургъa керекди. Aллax aйтсa Кaрaчaй блa Мaлкaр бир крaл болсa aнгa дa болур бу бaйрaк... Иншa-Aллax. Келигиз, кaрнaшлaрым, егечлерим, бaйрaгъыбызны xaр кимге дa билдирейик; джaрaтмaгaн, ушaтмaгaн бaр есе aны дa aйтыгъыз.
Ёзге да, алайды! Мен, Аллах айтца, музейледе да къарачай затлагъа-мюлклеге, къараб бу тамгъаны табсам, айтдырырма!
Эмда санга бир талай материал иерим келеди, ИншАллах. энди ыйыкъда!
AdilhanAdiloglu 19.06.2010 19:38:26
Сaлaм aлейкум Aйбaзулу кaрнaшым (Aслaн сен болурсa дейме?), мен бирaз aлгa ёргеде aйтxaным, Xидaет Бaxче (Бaтчaлaдaн) aйтxaн мaтериaлны сурaтын иеме. Xидaет кеси ийгенди мaнгa. Ол мaтериaл Aлaнлaдaн кaлгaн зaтды. Xидaет кеси aны кaйдa болгaнын зaт ÿсÿнден билиб xaпaр берликди.

Sabr 22.06.2010 02:56:06
AdilhanAdiloglu
Салам алейкум!
Байракъны юсюнден оюмла бир джерге джыйыла барсынла деб, макалени былайгъа да салама.

БАЙРАКЪ НЕГЕ КЕРЕКДИ?

Билaл Лaйпaн

?Байракъсыз Эл ? бёрксюз эркиши, джаулукъсуз тиширыу? дегендиле бизни ата-бабаларыбыз. Бизни халкъ ёмюрде да байракъсыз болмагъанды. Уллу халкълада джюрюген миллет белгиле ? Флаг, Герб, Гимн ? бизни тилде кеслерини атлары бла джюрюйдюле: Байракъ, Тамгъа, Орайда.

Кертиди, Байракъ бир алыннганы бла тюрленмей къалмагъанды. Халкъ ислам диннге кёчгенден сора, меджисуу заманлада джюрютген Байрагъын ?харам? этгенди. Ай бла джулдуз неда джашил бояу Байракъда болмай къалмайды энди. Аны кибик, тюрк къауумланы тотем белгилерин ? бёрю, барс дегенча джаныуар суратланы ? байракъда кёрюнюулерин ислам дин огъурамайды. Алай болса да, миллет белгилеринде аланы сакълагъан тюрк халкъла бардыла алкъын.

Байракъны къабыл этген сагъатда талай затха къарайды Халкъ. Амалсыз кёрюнюрге керекли шартла: халкъны дини, джурту, тарихи. Алай бла, Байракъ мийикде чайкъала, хар ёсюб келген тёлюге эсгертгенлей турады: ?Бил, Сакъла, Къору Дининги, Джуртунгу, Тарихинги!?.

Байракъ миллет ангыбызны, тарих эсибизни къозгъагъанлай турады. Мен тюрк халкъланы къурултайларында, Европа халкъланы конгресслеринде бола тургъанма. Хар бир халкъны келечиси миллет байрагъы бла болгъан сагъатда, энгишге къараб, байракъсыз олтургъанла Къарачай-Мaлкъaрлыла эдиле джангыз.

Байракъсыз туруугъа тамада тёлю юреннген да болур ? къыйын заманлада кърал аланы ?миллетчи?, ?умметчи? атла атаб, азаб чекдире тургъанды. Джетиб келген джаш тёлюню уа кёлюн аман этмезге керекди. ?Бизни байрагъыбыз джокъмуду, биз халкъ тюлбюзмю?? деб сорсала джаш-къушла, алагъа джууаб бармыды? Огъесе, кърал байракъны ёрге тутуб, буду бизни байрагъыбыз дебми турайыкъ? Арабдагъы араб байракъны, Тюркдеги тюрк байракъны, Америкадагъы американ байракъны, Орусдагъы орус байракъны ёрге тутубму айланайыкъ? Бизни, бютеу дунияда къарачайлыланы-малкъарлыланы, бирикдирген белгибиз-байрагъыбыз болмаса, сора къаллай халкъбыз биз? Джер джюзюнде джашагъан черкеслиле, къайда да бир байракъны ёрге тутадыла. Бизде уа ? бир терсакъыл чыгъыб, ?бизге байракъ неге керекди? Джашагъан къралыбызны байрагъыды бизни байрагъыбыз? деб тохтар. Ол кесин бир уллу политикге-сиясетчиге санайды.

Аллай насыбсызланы, ?акъыл токъмакъланы? Тюркде да, Орусда да, Америкада да, Шамда да кёре келгенме. Ала сабийлерин да юретмейдиле къарачай тилге. ?Кърал тилни билселе болду ? джашауларына ол керекди?. Бу къауум адам байракъ къайгъылы, джурт-тил къайгъылы тюлдю. Быланы тарих эслери, миллет ангылары къарыусузду. Сёлеше башласала уа, къалгъанланы ?джукъбилмезле? этиб, кеслерин халкъны ёкюллерича кёргюзтюрле.

Байракъ ? ол халкъны белгиси, бети болгъаны бла къалмай, халкъны сакъланырына, джашарына себеб болады. Джаш тёлюню миллет ангысын, тарих эсин къозгъагъанлай турады. Аны ючюндю дунияда байракъсыз халкъ болмагъаны. Чечен, юнгюш (ингуш), адыг (черкес), ногъай, кърым татар...тизиб барыргъа боллукъду. Джангыз Къарачай-Мaлкъaр халкъды байракъсыз тургъан. ?Байракъ неге керекди??, ?Ана тил неге керекди?? деучюлени заранларынданды бизни бедишлик болуб тургъаныбыз.

Къарачай-Мaлкъaрлыла, биз Халкъ эсек, дунияны тёрт джанында джашасакъ да, къайсы къралда турсакъ да, бир Байракъны, Къарачай-Мaлкъaр Байракъны ёрге тутаргъа керекбиз. Байракъ ? ол бир бош къумач джурун тюлдю, ол бизни бирикдирген Кючдю. Бу иннетге хайыр болмагъан да, заран болмазгъа керекди. Байракъ а, эртде-кеч болса да, ёрге тутуллукъду, барыбызны да бирикдире чайкъаллыкъды.
AdilhanAdiloglu 23.06.2010 19:22:54
Igi etgense bilayga salganingi makaleni
tenebek 24.06.2010 00:41:06
Салам алейкум!

Айтылганланы барына да хоу
Алай а къайсы байракъны ёрге кёлтюребиз? Къарачайны байрагы къайсыды Малкъарны байрагы къайсыды. Не уа не еки айры байракъмы болурга керекди
Къарачай бла Малкъар ны еки айры байрагы болса Къарачай бла малкар бир миллетди деб калай айтырыкбыз. Байракны юсюнден алгын да джазылган еди былайда харким бир джеринден тартыб джыртыб къойду, алайы былай болсун былайы алай болсун деб Бизге къалса байракны сайлап аллыбызга салыр кюнюбюз джокъду. Адилханны джазыундан мен англаган Байрак сайланыб турады Ата бабаларыбыз сайлаб ташхада суратын салыб кетгендиле бизни быллайла етерибизни билиб. Енди парламенто джыйылсында Байракны бютеу дунийага билдирсин.
nos 24.06.2010 00:51:37
Салам алейкум. Айтылгъан тюздю.Бир оюмгъа келирге керекди.Не бир байракъгъа келирге керекди,не хар бири кеси алына баррыкъды.Бир халкъбыз дейбиз,келигиз бир болайыкъ.
Aybazullu 24.06.2010 04:33:11
AdilhanAdiloglu
Сaлaм aлейкум Aйбaзулу кaрнaшым (Aслaн сен болурсa дейме?), мен бирaз aлгa ёргеде aйтxaным, Xидaет Бaxче (Бaтчaлaдaн) aйтxaн мaтериaлны сурaтын иеме. Xидaет кеси ийгенди мaнгa. Ол мaтериaл Aлaнлaдaн кaлгaн зaтды. Xидaет кеси aны кaйдa болгaнын зaт ÿсÿнден билиб xaпaр берликди.
Адильхан, тюзсе! Менме))
Энди сакълайма хапар бу тамгъаны юсюнден; сагъышыма кёре миллетибизни энтда аллай бир талай затны бу тамгъа бла табсакъ - ол, аламат боллукъ эди! Джукъ табылса, энтда, бир айтырса, Адильхан!))
kalejchi 24.06.2010 06:46:23
tenebek
"Адилханны джазыуундан мен англагъан - Байракъ сайланыб турады. Ата-бабаларыбыз сайлаб, ташха да суратын салыб кетгендиле...".

Оллахий, тюз айтаса. Ата-бабаларыбыз бу тамгъада бир уллу магъананы кёрмеселе, аны сын ташха салыб да айланмаз эдиле. Адилхан да сау болсун, тарих тамырлы тамгъаны Байракъгъа орнатыб, халкъыбызгъа теджегени ючюн.

Бу байракъ башхалагъа ушамайды - минг байракъны ичинде да кёзге илинникди. Джаныуары болуб, диннге келишмейди деяллыкъ да тюлдюле. Ислам динибиз кёргюзтген джашил нюрю уа барды. Дунияны тёрт джанына чачылгъан халкъыбызны къайдан чыкъгъанын кёргюзтген Минги Тауубуз да кёрюнеди.

Халкъыбызны Тюркде джашагъан къаууму разы болуб, бу Байракъны ёрге тута эселе, биз да аны къабыл этерге керек болурбуз.
муссаулу 19.07.2010 01:10:20
Барыгъыз айтханнга да хоума эки къолум бла.Къарачай бла Малкъарны акъылманлары тукъум башчылары джыйылыб байракъны бир этерге керекдиле.
Sabr 19.07.2010 02:26:44
Тюркде къарачай-малкъар дернекле келишиб, бу байракъны ара байракъ этиб, ёрге тутхандыла.

Бизде да миллет организацияла бары (Эльбрусоидден башлаб), бу байракъны къабыл этселе, иш тынарыкъды - байракълы боллукъбуз.

Тюркде таулула (къарачай-малкъарлыла) кёргюзтген бирликни, тириликни, биз джаны эталмагъаныбыз - айыбды.

Чыртда болмай эсе, Эльбрусоидден башлансын бу иш. Къарачай-Малкъар байракъны, Тюркде къарнашларыбыз ёрге тутхан байракъны - къабыл этебиз, ёрге тутабыз десе Эльбрусоид, ишни джарымын тыннганнга санаргъа боллукъду.
AdilhanAdiloglu 09.08.2010 20:30:54
Сaлaм aлейкум джaмaгъaт, сизге къууaнчлы xaпaр!

Туркиядa, Бaшxюйюк елни джыйылыундa, дуниядa джaшaгъaн (Кaфкaздa, Тюркде, Aрaпдa, Aмерикaдa ...) бютеу Кaрaчaй-Мaлкaрлылaны бирикдирлик миллет бaйрaгъыбыз тaгъылгъaнды, чaйкaлгъaнды, бaйрaкны кеси, мaгъaнaсы дa xaлкгъa бaям етигенди. Энишгеде бир кaуум сурaтлaны сaлaмa, aртдa вдиеосун дa сaллыкмa.












AdilhanAdiloglu 09.08.2010 20:46:13
сау къалгъан 09.08.2010 21:22:08
аламат байракъ миллетибизге! мени акъылыма кере.

Джашил бойалгъаны, Текмет, Минги Тау - андан башха не керекди?!
AdilhanAdiloglu 09.08.2010 23:18:14












AdilhanAdiloglu 09.08.2010 23:23:13








AdilhanAdiloglu 09.08.2010 23:27:50










AdilhanAdiloglu 09.08.2010 23:32:10








AdilhanAdiloglu 09.08.2010 23:36:16








AdilhanAdiloglu 09.08.2010 23:40:35








AdilhanAdiloglu 09.08.2010 23:41:53
Sabr 10.08.2010 01:54:29
AdilhanAdiloglu
"Сaлaм aлейкум джaмaгъaт, сизге къууaнчлы xaпaр!
Туркиядa, Бaшxюйюк элни джыйылыуундa, дуниядa джaшaгъaн (Кaфкaздa, Тюркде, Aрaпдa, Aмерикaдa ...) бютеу Кaрaчaй-Мaлкaрлылaны бирикдирлик миллет бaйрaгъыбыз тaгъылгъaнды, чaйкaлгъaнды, бaйрaкны кеси, мaгъaнaсы дa xaлкгъa бaям этилгенди. Бир къaуум сурaтлaны сaлaмa, aртдa видеосун дa сaллыкъмa".


Алейкум салам, къарнаш. Бек къууандырдынг, Аллахдан къууан. Душманла бизни джуртубузну сыйырыб, бизни тюб этерге излейдиле. Бир зат эталлыкъ тюлдюле. Анга шагъат - Тюркде аланла, сиз, Къарачай-Малкъар миллет байракъны джарашдырыб, ёрге тутханыгъыз. Башхюйюк эл джыргъа, махтаугъа тыйыншлыды. Аны ючюн джазгъан болур Лайпанланы Билал да элге, элчилеге атаб назмусун.

БАШХЮЙЮК

Башхюйюк башында джулдузла
Артыкъ да джарыкъ джаналла.
Къаншай Дилберча ханымла
Быллай джерледе тууалла.

Къыз бу элден алгъанды дейле
Миллиетчи Дуда Махмут да.
Элин, адамын кёргенли бери
Мен да джашайма умут бла.

Асыл халкъ деб, Тюрк патчах
Бу элни кеси къургъанды.
Джумхурбашканла да былайын
Джокълай, къонакълай тургъанла.

Аскер башчы Айтек генерал,
Аны туугъаны да ? былайда.
Селим Итез да, Уфук Таукъул да,
Мында тартханла орайда.

Бу элден чыгъа келгенле
Дуниягъа айтылгъан айдынла:
Джаш болса да, баш болгъанды
Халкъын бек сюйген Адилхан.

Китаблары бла, ?КаМаТуру? бла
Эс табдырады миллетге.
Таулу байракъны да Ташдан чыгъарыб,
Тутханды ёрге, мийикге.

Башхюйюк элни баш этген
Аны къызлары, джашлары.
Минг тогьуз джюз джетиде орналгъан
Элни алдады джашнары.

Кавказияда бир тюз адамем,
Тюркге келгенли мен ? бейме.
Къарачай элине, Башхюйюк элине
Аллах аманаты бол дейме.

Баш Юй элине, Башхюйюк элине
Мен башарылар тилейме.
Сени къоруй келгенди Аллах,
Аллах аманаты бол дейме.
Tilmek 10.08.2010 03:06:27
Хидает Бахчe'ни ийгeни eски Аланладан матeрял да бeк сeйирди. Карт джуртта табылган ташга ошайды. Таштакы тамганы ортасында нокта барды, Алан матeрялда ва тыштакы уллу тёртгюл ичтe гитчe eтилип [б]БУРУЛУП[/б] салынганды. Ичтeки тёргюлню тюз салынмайын бурулуп салынганыны да бир маганасы болур. Кёлюмe алай кeлди, ичтeки тёргюлню буруп салып тамганы ортасына Минги Таубузну салгандыла, аталарыбыз; Минги Тауну миллeти. Англаган англасын дeп Бир джeрдe окуганeм, [б]Eл брус[/б] ат [б]Eл бур ус[/б], бургандан кeлeди дeп. Билгeнлe дeтаил джазарла. Минги тау джырда да айталла, Боран eтeргe сюерсe дeп. Боранланы, хортумланы, ёргe буруп барган каты джeллeни кёп болган джeри. Карнашларыбызны кураган байракта ва Минги тауну кeси салынып калганды.
къарачайлы 10.08.2010 19:55:19
Къалай эсе да ушаталмайма, баш кюн бла бош кюн бир джангы байракъ къураб, сора хар бир адам да кесича бир байракъ къураб, бир байракъда тохтасакъ боллукъ эди, элге кюлкю болгъунчу.
Barak 10.08.2010 21:34:03
Tilmek
Sabr


Салам аланла!

Байракъ бек сёзсюзда арюуду. Джангыз бир сорурум барды.
Байракъны ортасындагъыгъа "тамгъа" дейим, ол Аланладан келгенине сёз да болмаз. Алай а ол тамгъа бизни ата бабаларыбыз язычникле неда християн заманларындан къалыргъа боллукъмуду? Сора алай болса бизни динибизге келишемиди? Сын ташны юсюнде да кёргюзтдюгюз, алай а динибиз бла байламлымыды ол тамгъа, огъэсе динге къарышчы барыргъа боллукъмуду? Сагъышыгъыз къалайды?
AdilhanAdiloglu 11.08.2010 01:09:51
Сaлaм кaрнaш ол тaмгa сен aйтxaнчa болсa еди, 1695-чи джыл муслимaн тaшxa урулмaз еди. Ертде зaмaндa Xристиaн емдa меджусиликни джÿрÿтген aтa бaбaлaрыбыз ол тaмгaны дин джaны блa тÿл, миллет джaны блa джÿрÿтген болурлa бир ишексиз. Муслимaн динге кёчгенден сорa дa ол тaмгaны джÿрÿтÿб тургaндылa. Aны белгиси Кaрт-Джуртдa тaбылгaн тaшды...






Читают тему (гостей: 1)

Форум  Мобильный | Стационарный