Войти на сайт
28 Марта  2024 года

 

  • Дуния малгъа сатылма, кесингден телиге къатылма.
  • Аджалсыз ёлюм болмаз.
  • Гугук кесини атын айтыб къычыргъанча, мен, мен деб нек тураса?
  • Хар зат кесини орнуна иги.
  • Ашатыргъа иш – ашхы, ишлетирге аш – ашхы.
  • Ишин билген, аны сыйын чыгъарады.
  • Алма терегинден кери кетмез.
  • Эки къатын алгъан – эки ташны ортасына башын салгъан.
  • Джангыз терек къынгыр ёсер.
  • Къарнынг къанлынга кийирир.
  • Къарнынг бла ёч алма.
  • Эринчекге кюн узун.
  • Эте билген, этген этеди, эте билмеген, юретген этеди!
  • Кёл ашады да, кеси ашады.
  • Адеб джокъда, намыс джокъ.
  • Чакъырылгъанны аты, чакъырылмагъанны багъасы болур.
  • Ашын ашагъанынгы, башын да сыйла.
  • Аджал соруб келмез, келсе, къайтыб кетмез.
  • Джеринден айырылгъан – джети джылар, джуртундан айырылгъан – ёлгюнчю джылар.
  • Къошда джокъгъа – юлюш джокъ.
  • Дуния мал дунияда къалады.
  • Эртде тургъан бла эртде юйленнген сокъуранмаз.
  • Келинни – келгинчи, бёркню кийгинчи кёр.
  • Къарнынг тойгъунчу аша да, белинг талгъынчы ишле.
  • Эл ауузу – элия.
  • Окъугъан – асыу, окъумагъан – джарсыу.
  • Билим ат болуб да чабар, къуш болуб да учар.
  • Малны кют, джерни тюрт.
  • Къаллай салам берсенг, аллай джууаб алырса.
  • От этилмеген джерден тютюн чыкъмайды.
  • Ким бла джюрюсенг, аны кёзю бла кёрюнюрсе.
  • Билимсиз иш бармаз.
  • Джарлы эскисин джамаса, къууаныр.
  • Бир онгсуз адам адет чыгъарды, деб эштирик тюлсе.
  • Сабыр джетер муратха, сабырсыз къалыр уятха.
  • Кёзю сокъурдан – къоркъма, кёлю сокъурдан – къоркъ.
  • Насыблы элин сюер, насыбсыз кесин сюер.
  • Тили узунну, намысы – къысха.
  • Ёнгкюч къууана барыр, джылай келир.
  • Терслик кетер, тюзлюк джетер.
  • Билими азны – ауузунда кирит.
  • Окъумагъан сокъурду, сокъур ташха абыныр!
  • Экеулен сёлеше тура эселе, орталарына барыб кирме.
  • Рысхы джалгъанды: келген да этер, кетген да этер.
  • Къонагъынгы артмагъын алма да, алгъышын ал.
  • Суу кетер, таш къалыр.
  • Байлыкъдан саулукъ ашхыды.
  • Чакъырылмагъан къонакъ тёрге атламаз.
  • Айран ичген – къутулду, джугъусун джалагъан – тутулду.
  • Эм ашхы къайын ана мамукъ бла башынгы тешер.

 

Страницы: 1 2 3 4 5 6 След.
RSS
Къарачай-малкъар проза!
 
Багъалы эгечле ? къарнашла! Тамбла ана тилибизни кюнюдю. Ол себебден мен бу белюмню ачама, атына да "Къарачай-малкъар проза" деб атайма. Былайда бизни джазыучуларыбызны, эмда аланы чыгъармалырыны юсюнден джазабыз.
Къарачай литература къралда эм джаш джазмалы литератураланы бириди. Октябрдан башланнган социал-политика тюрлениуле, культура революция 20-чы джыллада аны къуралгъанына себеб боладыла. Къарачай халкъны тарихинде болгъан затла, джамагъат келишиуледе аны энчи хыйсаблары, турмуш, адеб-намыс адетлери, баш эркинликлери ючюн къарачайлыла къалай кюрешгенлери чыгъармачылыкъ адетлеринде ? фолклорда ? кеслерине орун табхандыла. Джазма литература къуралгъанында уа, халкъ чыгъармачылыкъны сынамы байыннганды, джангы есюм табханды.

Къарачай-малкъарда кеб деменгили чыгъармала бардыла. Аланы ичлеринде: Аппаланы Хасанны ?Къара кюбюр? - къарачай тилде биринчи роман, Хубийланы Османы ?Аманат? къазауатны юсюнден роман, Байкъулланы Даутну ?Бекмурзаны джашауу? - къарачай хапар, Байрамукъланы Халиматны ?Онтерт джыл? - кечкюнчюлюкню темасын ачыкълагъан роман, Орусланы Аминатны ?Айсанат? - роман - дилогия, Эбзеланы Шахарбийни ?Огъурлу? - къарачай комедия, Къобанланы Дахирни ?Таулада таууш? - роман, Къоркъмазланы Кеккезню ?Горда бычакъ? - роман, Байрамукъланы Халиматны ?Къара чепкен? - хапар.

Барыгъызгъа да тилерим: темагъа келишмеген затланы джазмазгъа, охому?
 
Аппаланы Хасанны ?Къара кюбюр? - къарачай тилде биринчи роман, Хубийланы Османы ?Аманат? къазауатны юсюнден роман, Байкъулланы Даутну ?Бекмурзаны джашауу? - къарачай хапар, Байрамукъланы Халиматны ?Онтерт джыл? - кечкюнчюлюкню темасын ачыкълагъан роман, Орусланы Аминатны ?Айсанат? - роман - дилогия, Эбзеланы Шахарбийни ?Огъурлу? - къарачай комедия, Къобанланы Дахирни ?Таулада таууш? - роман, Къоркъмазланы Кеккезню ?Горда бычакъ? - роман, Байрамукъланы Халиматны ?Къара чепкен? - хапар.

Бу чыгъармала кертиси бла да, Къарачай миллетни бурундан келген джашауун, тарихин толусу бла суратлайдыла дерге боллукъду. Къуру ?Къара кюбюрню? окъугъанлада ангыларыкъдыла аны.
 
Девушка Гор
Къуру ?Къара кюбюрню? окъугъанлада ангыларыкъдыла аны.

Барысын да окъугъан мы этгенсиз?
 
пуФистая
Кюрешгенме. Сен да окъусанг иги боллукъ эди. Сюйсенг китабланы берликме.
 
SOFIKOSHKA
Къарачай-малкъарда кеб деменгили чыгъармала бардыла. Аланы ичлеринде: Аппаланы Хасанны ?Къара кюбюр? - къарачай тилде биринчи роман, Хубийланы Османы ?Аманат? къазауатны юсюнден роман, Байкъулланы Даутну ?Бекмурзаны джашауу? - къарачай хапар, Байрамукъланы Халиматны ?Онтерт джыл? - кечкюнчюлюкню темасын ачыкълагъан роман, Орусланы Аминатны ?Айсанат? - роман - дилогия, Эбзеланы Шахарбийни ?Огъурлу? - къарачай комедия, Къобанланы Дахирни ?Таулада таууш? - роман, Къоркъмазланы Кеккезню ?Горда бычакъ? - роман, Байрамукъланы Халиматны ?Къара чепкен? - хапар.

Мен школда окъугъан заманда бу произведенияланы (къарачайча ол сез къалай болады? ) отрывокларын окъугъан эдим.
 
Махмуд
къарачайча ол сез къалай болады?

Бизни тилибизде "чыгъарма" дей болурламы?
 
Къарачай-малкъар тил бек бай, шатык, ариу тилледен бириди. Жарсыугъа, есе келген жаш телю ез тилде жазылгъан чыгъармаланы-назмула болсун, неда проза-окъумайды. Бир жаны бла, чыгъармалыны кебюсю тау адетге, тюрлю-тюрли тарих болумлагъа жораланыпды да, ким биледи, аллай затла заманнга келишмейдиле дей болурла.
Мен Толгъурланы Зейтунну, Залиханланы Жанакъайитни, Лайпанланы Билялны чыгъармаларын бек сюйюп окъуйма))))
 
Тюзюн айтыргъа мен къарачай прозада чам, кюлкю, оюн хапарлагъа бек тырмашама! Къарачайны чамына джетген джокъду!
 
Мен да окъугъанма бу чыгъармаланы. А сиз "Биринчи сюймекликни" окъугъанмысыз? Ол да къарачай литературада биринчи детектив жанрда джазылгъанды. Бек аламат китабды
 
Джёма
Къарачай-малкъар тил бек бай, шатык, ариу тилледен бириди. Жарсыугъа, есе келген жаш телю ез тилде жазылгъан чыгъармаланы-назмула болсун, неда проза-окъумайды.

Тюз айтаса! Джаш телю къарачай-малкъар литератураны алай бек окъургъа излемейди. Ала а бек кеб магъанасы болгъан чыгъармаладыла.


Мен Толгъурланы Зейтунну, Залиханланы Жанакъайитни, Лайпанланы Билялны чыгъармаларын бек сюйюп окъуйма))))

Чыгъармаларын атларын да джазсанг а!?
 
Акъыллычыкъ
сиз "Биринчи сюймекликни" окъугъанмысыз? Ол да къарачай литературада биринчи детектив жанрда джазылгъанды. Бек аламат китабды

Ол китабынг сенде бар эсес, менге да берсенг а Мени да окъурум келди1
 
Джомакъ
Тюзюн айтыргъа мен къарачай прозада чам, кюлкю, оюн хапарлагъа бек тырмашама! Къарачайны чамына джетген джокъду!


Халкъ бек джаратхан къарачай прозадан Ертенланы Азретни ?Насра Ходжаны хапарлары? деген китабын эсиме тюшюрдюнг. ?Насра Ходжа? деген аны кюлдюрюучю, кесинг магъаналы хапарлары, бир Къарачайда тюл, саулай кюнчыкъгъан халкъда, саулай дунияда белгилидиле. Европада, Азияда , таб Америкада джашагъан халкъланы арасында да биз Насра Ходжаны хапарлары джюрюгенин керебиз.

Ертенланы Азретни "Насра Ходжаны хапарлары" деген китабы болгъанг, джаратхан юзюклеригизни салыгъыз
 
SOFIKOSHKA
Ол китабынг сенде бар эсес, менге да берсенг а
Аны не сёзю барды? Къайры келтирейим ансын?
 
SOFIKOSHKA
Китабны излейим да (къайда болгъанын билмейме , тамбла джазарма Ходжаны юсюнден хапарчыкъла!
 
Махмуд
да блайда къуру Ходжаны хапарыды алайсызда
 
къара
да блайда къуру Ходжаны хапарыды алайсызда

былайда дегенинг?
 
Махмуд
Ходжаны бир хапарын айтаим
биреу: Ходжа хычынла алыб барадыла!!!
Ходжа: а менге андан не???
биреу: да сенге алыб барадыла!?!?
Ходжа: а сенге уа андан не???
 
къара
Ходжаны бир хапарын айтаим
биреу: Ходжа хычынла алыб барадыла!!!
Ходжа: а менге андан не???
биреу: да сенге алыб барадыла!?!?
Ходжа: а сенге уа андан не???


Да менга да юлюш бириред деб айта болур эди ол джарлы!
 
къара
Энтда джаз!
 
SOFIKOSHKA
Толгъурланы Зейтун "Къызгъыл кырдыкла", "Акъ гыранча",
Залийханланы Жанакъаийтни хапарлары, жарсыугъа, атларын унутханма
Лайпанланы Билялны назму жыйымдыкъалары, къайсысы да жарарыкъды окъуйма дегеннге.
Дагъыда бир романны юсюнден айтырыкъ эдим да, ишден ашыгъып жаза турама. Тамблагъа эсиме ким жазгъанын, къысха магъанасын тюшюралсам, айтырма. Аллай ариу, тап чыгъармады!
Джомакъ
Чам хапарланы да хаталары жокъду. Алай, чам хапар-ол чам хапарды.бир бирде, чамчы халкъны даражасын тюшюре, хылы-мылы тилде жазыучуду. Литературный язык деп нек айтадыла? тилни терен, магъаналы, кирсиз болъанын кёргюзтюр ючюн.
 
SOFIKOSHKA
Биреу сорады Ходжагъа: о бир дунияда къалайды дейсе игимиди????
Ходжа :игитда игиди???кишини къайтыб кёргенмисе???? аман болса мы турлукмедиле
 
SOFIKOSHKA
Тамблагъа эсиме ким жазгъанын, къысха магъанасын тюшюралсам, айтырма. Аллай ариу, тап чыгъармады!

Бек сакълаб турлукъма! Сау бол къошулгъанынга!
 
Джёма
Чам хапарланы да хаталары жокъду. Алай, чам хапар-ол чам хапарды.бир бирде, чамчы халкъны даражасын тюшюре, хылы-мылы тилде жазыучуду. Литературный язык деп нек айтадыла? тилни терен, магъаналы, кирсиз болъанын кёргюзтюр ючюн.

Алай болса да чам - накъырда хапарлада да магъаналары кебдю! Мен соруб чыкъгъанма да, ким не окъугъанды деб, кебюсю Хубийланы Магометни "Алан" деген хапарлары бла Ертенлени Азретни "Ходжаны хапарлары" деген китабланы тырмашыб окъуйдула, бир бирине айтадыла!

Поэмала, романла, пьесала окъургъа кеб заман да, аланы терен магъаналыр ангыларгъа керек себебден окъумайын къоядыла, неда юзюклерин окъуйдула.
 
Мен джазайим сизге

Аллыма келдиле

Бир афенди, ауаз Бере келиб:
-Бу дунияда Адам афендиге-моллагъа бир ашхылыкъ этсе, ол ашхылыкъ ол адамны аллына он къат кёб болуб келеди, - деб айтханынХоджа эшитгенди да, бу сёзню керти бла ётюрюк болгъанын сынаргъа сюйюб, ол афендини кесине Ходжа сынгыр тиши танасын тутханды да бергенди.
Афенди, Ходжаны танасы джангыз болгъанына да къарамай, алгъанды да къошуна ийгенди. Насра Ходжа уа Берген танасы он къат къайтырын сакълай-сакълай безгенди, амма бир да анга киши он къат игилик этиб кёрмегенди.
Анны танасын алгъан афенди таб бир кесекден Ходжаны таныргъа да унамай тебрегенди. Бу халдатогъуз-он джыл озгъанды.
Бир джолда, Насра Ходжа ол афендини юйюню джаны бла озуб бара тургъанлай, бир адам, афендини арбазында тогъуз-он тууарны бармагъы бла кёргюзюб6
-Кёремисе, Ходжа, бу тууарла сени танангы юзюгюндендиле, - дегенди.
Насра Ходжа сейирсиннгенди. Бир кюн а бу тууарла тизилиб Ходжаны арбазына кириб баргъандыла. Ходжа, быланы кёрюб, афендиникиле болгъанларын билген бла, сюрюб барын да кесини баууна ургъанды.
Ингир ала тууарланы излей афенди келгенди да:
- Ходжа, былай бери тууар келибкёрмедингми? ? деб соргъанында:
Ходжа:
- Тууарла кесиме келгендиле! ? дегенди.
- Да сонгра, хайырсыз, анны билдирсенг а барыб, мен аланы излеб айланама, бери чыгъар, элтме къой!
- Къайры?
- Юйюме!
- Огъай, бераллыкъ тюлме!
- Нек?
- Да, ?бир игилик он болуб аллынга келир? деб ауаз бересе да, мА мени да бир танам он болуб, аллыма келди, энди кишиге бераллыкъ тюлме!

Къалай кёресиз?
 
Акъ_Беленькая
Аперим!
Страницы: 1 2 3 4 5 6 След.
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам