Войти на сайт
29 Марта  2024 года

 

  • Аман къатын сабий табса, бий болур…
  • Тил джюрекге джол ишлейди.
  • Хар адамгъа кеси миннген тау кибик.
  • Уясында не кёрсе, учханында аны этер.
  • Къая джолда джортма, ачыкъ сёзден къоркъма.
  • Ашхы атаны – джашы ашхы, ашхы ананы – къызы ашхы.
  • Акъыл аздырмаз, билим тоздурмаз.
  • Чыбыкълыкъда бюгюлмеген, къазыкълыкъда бюгюлмей эди.
  • Тешигини къатында, чычхан да батыр болур.
  • Экеулен сёлеше тура эселе, орталарына барыб кирме.
  • Баланы адам этген анады.
  • Юй кюйдю да, кюйюз чыкъды, ортасындан тюйюш чыкъды.
  • Элде адам къалмаса, ит тахтагъа минер.
  • Джарлы джети элни сёзюн этер.
  • Ана – юйню кюн джарыгъы.
  • Нёгерсизни джолу узун.
  • Джырчы джырчыгъа – къарнаш.
  • Борчунг бар эсе, хурджунунга ойлаб узал.
  • Халкъны юйю – туугъан джери.
  • Мухардан ач ычхынмаз.
  • Джан саулукъ бермей, сан саулукъ бермезсе.
  • Мал кёб болса, джууукъ кёб болур.
  • Магъанасыз сёз – тауушсуз сыбызгъы.
  • Алма терегинден кери кетмез.
  • Уруну арты – къуру.
  • Сескекли кесин билдирир.
  • Ауругъанны сау билмез, ач къарынны токъ билмез.
  • Кёб джашагъан – кёб билир.
  • Ачлыкъ отха секиртир.
  • Сютню башын джалагъан къутулур, тюбюн ичген тутулур.
  • Тюкюрюк баш джармаз, налат кёз чыгъармаз!
  • Баргъанынга кёре болур келгенинг.
  • Къарын къуру болса, джюрек уру болур.
  • Чомарт къонакъ юй иесин сыйлар.
  • Тойгъа алгъа да барма, тойда артха да къалма.
  • Кесинге джетмегенни, кёб сёлешме.
  • Къуру гыбыт бек дыгъырдар.
  • Аджаллыгъа окъсуз шкок атылыр.
  • Юй ишлеген балта эшикде къалыр.
  • Эртде тургъан бла эртде юйленнген сокъуранмаз.
  • Аманны эки битли тону болур, бирин сеннге кийдирир, бирин кеси киер.
  • Ётюрюкню къуйругъу – бир тутум.
  • Сагъышы джокъ – джукъучу, акъылы джокъ – къаугъачы.
  • Итли къонакъ джарашмаз.
  • Аман адамны тепсинге олтуртсанг, къызынгы тилер.
  • Тешик этген тынчды, аны джамагъан къыйынды.
  • Ата – баланы уясы.
  • Тёрени джагъы джокъ.
  • Къулакъдан эсе, кёзге ышан.
  • Олтуруб кёрюнмей эди да, ёрге туруб кёрюне эди.

 

Страницы: 1 2 3 4 5 6 След.
RSS
Къарачаим- Малкъарым!
 
Эски форумдан артха къалмаикъда бизда къарачай-малкъарча селешеик. Оюн, чам, ушакъ, назму, алгъыш-къаргъыш, не сюйсегизда кесибизни тилде джазаикъ. :smt017
 
))) къаргышла керек болсала къычырыкъ этерсиз)))) аннямы маджал-маджалларындан уретирме)))
 
Инанырыкъ тююлсюз - менге кёре быллай темала ,эм джарарыкъладан дыла. Себеби - къайдам, кесибизни тилибизни юренейик, ансы хаманда орус сёзлени къошуп сёлешебиз, тил унутулуп барады... ............Хайда алгъа!...................
 
Цитата
))) къаргышла керек болсала къычырыкъ этерсиз)))) аннямы маджал-маджалларындан уретирме)))
Аллах игилик берсин, ол чотха кесибизда устабыз, алгъышха урет ансын. Не сеир эседа, Москвада орусча селеширге къыйналама, къайинлагъа барсам къарачайча бла орусчаны чалыштырама :smt002 Тынглаб тургъандан игиси джокъ, Аллах менге буйюрмагъанды аны.
 
Цитата
Тынглаб тургъандан игиси джокъ, Аллах менге буйюрмагъанды аны.
Къыйналма , китабланы кёбюрек окъусакъ(!) бир затла келиштирикбиз. Бир бир орус сёзлени къарачайча къалай болгъанында билмесем осагъатда къачтырыб башлайма((
 
Цитата
Аллах игилик берсин, ол чотха кесибизда устабыз, алгъышха урет ансын. Не сеир эседа, Москвада орусча селеширге къыйналама, къайинлагъа барсам къарачайча бла орусчаны чалыштырама Тынглаб тургъандан игиси джокъ, Аллах менге буйюрмагъанды аны.
гЪы... мен а орус тилге джангыдан урене турама диплом заманга)) бу джылны окъуга джюрюмейин))) оруслуланы кермейин турганмада))) Къарачайда бир кере "къырпыч" деб миллетни кюлдюрткенем))) "марина сен а омюрюнг эльде джашаган къатынчыкълача айтып къойдунг да" деп къозуелле))) мен а эслегенда этмегенем.... ишетип да айтмаганем)) тилим КЪга уренип къалганды) орус сезленида жумушакъ айталмайма))
 
[color=green:5a35fe2665][b:5a35fe2665][size=18:5a35fe2665]Сора айтыгъыз тёгерек сёз[/size:5a35fe2665][/b:5a35fe2665][/color:5a35fe2665] :smt111
 
КъарачаЙЫм - Малкъарым :smt016
 
Мен сизни блайгъа кърал джарсыуну юсюнден сёлеширге чакъырмагъанма, тюкенге къурт-къатапа къумач келтиргенле, отрезчикле аллыкъ бармысыз? Кюбюрге алыб салыб къойсагъыз, бара баргъан джашауда бир джугъугъузгъа джарареди. :smt002
 
Джамагъат, мени бир сорурум барды. Орусча: мама, бабушка, прабабушка... Къарачайча тюз къалай айтырыкъты сабий кесини анасына - ання, къарт анасына - анам? Кесим анама мама дейме, анам бла атамы аналарына ання. Энди сабийледа менге мама, къартлагъа ання (мени анняларыма къарт ання). Аталарына аття дейдиле, аны атасынада черкесскийде аття.
 
Цитата
Джамагъат, мени бир сорурум барды. Орусча: мама, бабушка, прабабушка... Къарачайча тюз къалай айтырыкъты сабий кесини анасына - ання, къарт анасына - анам? Кесим анама мама дейме, анам бла атамы аналарына ання. Энди сабийледа менге мама, къартлагъа ання (мени анняларыма къарт ання). Аталарына аття дейдиле, аны атасынада черкесскийде аття.
Наоборот(а бу сёзге уа Къарачайча къалай дейдиле :smt004 ), кесини анасына-анам, а къарт анасына-ання или къарт анам :smt001
 
Цитата
Наоборот(а бу сёзге уа Къарачайча къалай дейдиле ), кесини анасына-анам, а къарт анасына-ання или къарт анам
"Нооборот" къалай болгъанын билмейме, алайда "или" къарачайча "огъесе" эди! :smt018
 
дайте перевод плиз))) :smt003
 
мама- ана, бабушк- ання, прабабушка- къарт ання. Андан арысын билмейме :smt003 . Кесим сау кюнню орусча селещалмайма, бир кере школда окъугъан заманымда, Эртемля кетиб, сора къарачай къызла уа келмеин къалгъанедиле. Аныбла орус-черкес къызлабла къарачайча селещеедим :smt005
 
ооо...... :smt115
 
Цитата
дайте перевод плиз))) :smt003
Боюсь перевода здесь не будет, так как эта страничка посвящена именно языку. А выше речь шла о правильном расположении слов мама-бабушка-прабабушка по карачаевски :smt001
 
:smt023
 
къарайма да... былайда ата-ана...аття-ання... сезлени магъанасын табыб симсиреб къалдыгъыз... селешеик дей эсегиз селешеик... алай а... мен бюгюнге дери кере келгениме таяныб айтырыкъ болсам... тилни билген...кеб сез билген тюлдю...тилни билеме деб айтыр ючюн ол тилде сагъыш этерге керекди... кесим ючюн айтырыкъ болсам...мени башымда бусагъатда къатышды не да... сагъыш къайсы тилде этесе деб сорлукъ болсагъыз... джууабым "билмейме" боллукъду... къарачайча, орусча, тюркче къатышыб турады... былай сагъышларымы къагъытха тёгерик болсам... башхала къой... кесимда къыйналыб ангыларма не джазгъанымы...))
 
Ай иги джаным, башинга сый тарта болурмуса, бек ариу сёлешесе тилибизде. Не сеирэседа къызладан эсе джашла кирсиз сёлеше болурламы тилде? Не тилде сагъыш этгенинги бек уллу магъанасы барды, башха джердеда бир окъугъанем къайсы тилде сёлешсем ол тилде сагъыш этеме дегенинги. Кесимда алайма деб турама, алая орусча сёлешсем омакъланыргъа кёб артыкъ сёз къошуб къояма, кесибизни тилде сёлешсем къысха кереклими айтыб омакъ сёлеширге тил джетмей къалады. Сёзючюн: къуанчда (кёб болмай келгеними биле болурсуз) алгъыш этерге джетгенинде (этигиз айыб) орусча айтдым, къарачайча хар кимда айтханны айтыргъа сюймейме, кёлюмдегин айтама десем тилим джетмей орусча чалдыра башларыгъем, аны ючюн орусчагъа кёчдюм, алая къарачай сёзлеча джюрекден джылы келмей бек тюрлю суукъ сёзлеге санадым. Бизни сёзлерибизни магъанасын орусча айтхан бек къыйынды. Тушканчикге уллу Салам Кавказда тургъан чычхан (грызуны) маталлыладан бир къарнашингдан, алай кемсиз сюйюб эркелетееди атынгы. Аллах бир биригизден айырмасын. Бек тилесенг картларында ийерме сенге.
 
Аллах сакъласын...башыма къургъакъ сый тартхандан... дагъыда мени сагъышым...адам кесин къарыусузракълагъа тенг этиб...аладан а такъылма, деб кесине кёл салыб турмай...онглуракълагъа къараб...алача бир болалсам, деб...къайдам...ала тенгли, тил юсюнден айтсакъ, селеширге... башха затны айтсакъ, аллай болургъа тырмашыргъа керекди... сез да джокъду... тилни бир себебден билмегенлеге кере суу устама... былай тил джауум къуругъунчу сёлешелирме... алай а... ол керти усталаны къатында... джангы селеширге юренге бала кибик..ынгычхай къалыб кетеме... чам-оюн болсун... алгъыш айтыу болсун... тюз ушакъ болсун... айыблыма дагъыда..къарт атамы къой... атамы айтханларынг англамай къойгъаным бола эди... алгъыш айтханны юсюнден селеширик болсакъ... мен орусча алгъыш айта башласам дынг болуб къалама... къарачайчагъа тартыб...къарачай тилден кёчюреме айтырыкъларымы...тылмачлыгъым былайда да къоймайды... ана тилде сагъышны юсюнден... айтырыгъым эсе... сагъыш этерге да юренирге боллукъду...дагъыда аны юренир ючюн кесинге бой салыб, сабыр этим... кюреширге керекди... хаман китаб окъуб... къайдам...ески джырлагъа тынгылаб...ана тилингде кесинги къыйнарыкъ болсангда селешиб...уялмай...этген халатынг болса адамладан тюзюн юрениб... бу затла этилгенден сора... сагъыш этиб башларыкъ болур эдик... хех... орус тилде окъугъан китабларымы терт этиб бирин къарачайча окъуса эдим...чырт уялмай... къарачай тилни иги билеме дерге боллукъ эди...)))
 
Цитата
орус тилде окъугъан китабларымы терт этиб бирин къарачайча окъуса эдим...чырт уялмай... къарачай тилни иги билеме дерге боллукъ эди...)))
Мен джюз этиб бирин окъусамда джетереди менге))) Сагъыш этемеда 2 китабдан кёб эсиме тюшюрермейме. Бир "Къара кюбюр" Аппаланы Хасанны, экинчиси Аппаланы Билялны атын нетиб эсиме тюшюралмайма, орус шахарда джашагъан терсеиб тургъан бир тышырыуну юсюнден. Джашны сюймеклиги бла къызда тюзелиб юй-кюн болуб къалгъанелле. Кёбюсюне назмула окъуйма, къысхаракъ болгъаллары ючюн болур, ким билед. Мени бир аманлыгъым эринчекликден болур англамагъан сёзюме магъана излеб къараб айланмайма, къатымда сорур адамым болса сордум, соргъанлыгъымада кюнсаин эште тургъан сёзле болмасала эсимде чыртда къалмайла.
 
Аппаланы Билялны китабы "Биринчи сюймеклик", болур эди...мен эштгенме ол китабны юсюнден..дагъыда окъурча къолума тюшмегенди... назму дегенинг алайды...къысхады... магъаналыды... эски сезле да кеб чыгъадыла... менде да чот туура сендечады... эринчеклик дегенинги айтама... дагъыда сезлюкге къараргъа атам юретб къойгъанды да... аны бла ол затха эринмеученме...)))сабий сагъатымда сорсам... къолума сезлюкню туттуруб..."изле, юрен, бил.."..деб къоюучан эди... менге сорлукъ болсанг...не окъугъанса деб... айтырыгъым... Къара Кюбюр...Таулада Таууш... Къарчай-Малкъар халк фольклор... Нарты деген китаб...бир джартысы къарачайча..ол бири орусча... дагъыда назмула... Байрамукъланы Халимат... Семенланы Исмаил...Къочхарланы Къасбот...андан сора.....Омар Хайям "Рубаи"си бла Вильям Шекспирни "Отелло"сун...окъугъанма.... тил юсюнде..эм бек неге сокъуранаса десенг а.... школ заманымда...къарачай тил... къарачай адабият...дерслеге берилирге керегича сый бермегенимди...
 
АППАЛАНЫ БИЛЯЛНЫ КИТАБЫ ("БИРИНЧИ СЮЙМЕКЛИК") МЕНДЕ БАРДЫ, БИЛЯЛ КЪОЛ САЛЫБ БЕРГЕНДИ. КЪАРАЧАЙ КИТАБЛА ДА КЁБДЮЛЕ (КЪУРУ НАЗМУЛА БОЛМАЙ, ТАУРУХЛА ДА, ХАПАРЛАДА),БЕК СЮЕМЕ ОКЪУРГЪА.АЛАЙ БОСАДА, НЕ ДЖАШЫРУУ, ОРУСЧА ИЗЛЕГЕНИМИ ИГИРЕК АНГЫЛАТАМА, КЪАРАЧАЙ СЁЗЛЕНИ КЁБЮН БИЛМЕГЕНГЕ САНАЙМА КЕСИМИ. ШКОЛДА ОКЪУМАГЪАНМА ТИЛНИ, ОРУСЛАНЫ ИЧИНДЕ ЁСГЕНМЕ (НАРСАНАДА). ЮЙЮБЮЗДЕ КЪУРУДА КЕСИБИЗНИ ТИЛДЕ СЁЛЕШЕЙЕК. СОРА ДА, АТАЛА-АНАЛАГЪА КЪАЛАЙ АЙТАМА ДЕСЕГИЗ: АНАМА,АТАМА-МАМА, ПАПА. АЛАНЫ АТАЛАРЫНА-АНАЛАРЫНА - АММА, АТТЯ. АЛАНЫ АТА-АНАЛАРЫНА (ПРАБАБУШКА БЛА ПРАДЕДУШКАЛАГЪА- ОЛ НАСЫБНЫ АЛЛАХ БЕРГЕНДИ, КЁРГЕНМЕ)- АРЮУ АММА , АТАМ ДЕБ СЁЛЕШЕЕК. МЕНГЕ АТ ДА АТАМ АТАГЪАНДЫ (ПАПАНЫ ДЕДУШКАСЫ)!ОЛ ДУНИЯСЫ ДЖАРЫКЪ БОЛСУН. ТИЛИБИЗНИ УА БИЛИРГЕ КЕРЕКБИЗ!
 
тилни юсюнден...селешебиз да селешебиз...алай эсе...сагъышларымы айтайым...тил деген зат..джанлы...хаман джангы зат къошуб...келиштириб...бармасакъ унутулуб барлыкъды...сез ючюн айтрыгъа... ол биягъы китаб окъугъаннга къайтсакъ... тюнене китаб алыб окъуб кердюм...тышымдан окъуб кердюм... эки сезню бир бирине джалгъаялмай къалса боламыды... сора кесиме да айыб этиб... сагъышха кирдим... ...къыйналмай ана тилимде окъуяллыкъма деб... кекрекге уруб... махтыныб айлланнган заманчыкъ келди сора эсиме...бар эди аллай заманлада... сора ангыладым... былай бир джыл чакълы бирни...биргеме къарачай-малкъар халкъдан киши болмай...китаб табар мадарым болмай къалса... тилни бютеу да унутурукъма....
 
ол сиз айтхан китапланы къайда табаргъа боллукъду?
Страницы: 1 2 3 4 5 6 След.
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам