Войти на сайт
29 Марта  2024 года

 

  • Уллу сёлешме да, уллу къаб.
  • Экиндини кеч къылсанг, чабыб джетер ашхам.
  • Керти сёзге тёре джокъ.
  • Узун джолну барсанг, бюгюн келирсе, къысха джолну барсанг, тамбла келирсе.
  • Аман къатын сабий табса, бий болур…
  • Къонагъы джокъну – шоху джокъ.
  • Аман хансны – урлугъу кёб.
  • Тюзню ётмеги тюзде къалса да, тас болмаз.
  • Элде адам къалмаса, ит тахтагъа минер.
  • Ёзденликни кёбю ётюрюк.
  • Ауругъанны сау билмез, ач къарынны токъ билмез.
  • Чыбыкълыкъда бюгюлмеген, къазыкълыкъда бюгюлмей эди.
  • Ауузу бла къуш тута айланады.
  • Дууулдаса – бал чибин, къонса – къара чибин.
  • Хар сёзню орну барды.
  • Зарда марда джокъ.
  • Аз айтсам, кёб ангылагъыз.
  • Аджаллыгъа окъсуз шкок атылыр.
  • Кёлсюзден сёзсюз тууар.
  • Къозулугъунда тоймагъан, къойлугъунда тоймаз.
  • Ашатыргъа иш – ашхы, ишлетирге аш – ашхы.
  • Асхат ашлыкъ сата, юйдегиси ачдан къата.
  • Юйюнгден чыкъдынг – кюнюнгден чыкъдынг.
  • Тёзген – тёш ашар!
  • Аман эсирсе, юйюн ояр.
  • Адам къаллай бир ишленмесе, аллай бир кесин уллу кёреди.
  • Эки элинги тыйсанг, джети элде махталырса.
  • Уллу атлама – абынырса, уллу къабма – къарылырса.
  • Къазанны башы ачыкъ болса, итге уят керекди.
  • Намысы болмагъанны, сыйы болмаз.
  • Иги сеники эсе да, сюйген кесимикин этеме.
  • Къарт айтханны этмеген, къартаймаз.
  • Тил джюрекге джол ишлейди.
  • Тели турса – той бузар.
  • Баргъанынга кёре болур келгенинг.
  • Джогъун бар этген, барын бал этген.
  • Ариу сёз – джаннга азыкъ, аман сёз – башха къазыкъ.
  • Хар адамгъа кеси миннген тау кибик.
  • «Ёгюз, джаргъа джууукъ барма, меннге джюк боллукъса», - дегенди эшек.
  • Кёзюнде тереги болгъан, чёбю болгъаннга кюле эди.
  • Адам боллукъ, атламындан белгили болур.
  • Ашхылыкъ джерде джатмайды, аманлыкъ суугъа батмайды.
  • Айтылгъан буйрукъ, сёгюлмез
  • Джыгъылгъанны сырты джерден тоймаз.
  • Тюз сёз баргъан сууну тыяр.
  • Бети бедерден, намыс сакълама.
  • Аджашхан тёгерек айланыр.
  • Къаллай салам берсенг, аллай джууаб алырса.
  • Насыб бютеу халкъны юлюшюдю.
  • Адамны артындан къара сабан сюрме.

 

Страницы: 1 2 3 4 5 След.
RSS
Ана тилим - жаным-тиним!
 
Энда бир билдириу
Жер башында эм иги байрамладан бири халкъла аралы кюн ? ана тилни кюню жууукълашып келгени бла байламлы ОЮН хазырлагъаныбызны билдириге сюебиз байрым айны (февраль) 22-чисинде сагъат ючде (15:00) (21-чисинде университетде тюбешиу боллукъду ол кюннге аталып... бизде уа миллет тепсеулени кюнюдю баш кюн... ма аны ючюн ол кюн этерге оноулашханбыз).

"Къаллай оюн?"- деп соргъанла да боллукъ болурла...
Юч команда хазырды: бири "Университет"-ники, бири "Пед.колледж"-ники, ючюнчюсю уа активден къуралгъан "Эльбрусоид"-ни командасы
 
Оюнну къалай бардыдыргъа дейбиз... сизни да шагъырей этейим...

Биринчиден капитанла командала бла (командагъа ат эм да жорукъ (девиз) къурап, ариучукъ танышдырыргъа керекдиле

Назму айтып эришиу. Ол юй ишге берилгенди, алай аны бла къалып къалмай, биз жырладан назмуланы кесип бёлгенбиз, командала аланы жыяргъа керекдиле... жюри къаты болса ол импровизация дегенча... шатык окъургъа керекдиле ол жыыйгъан назмуларындан да бирин...

"Эм акъыллы"- соруула ? жууапла (слайд-конкурс)

"Макъамланы таны" ("Угадай мелодию" оюннга кёре бизни миллет макъмларыбызны таныргъа)

"Ким ариу жырлар?" - караоке дискинден жыр жырларгъа.

"Акъылтокъмакъла" - соруула ? жууапла (слайд-конкурс)

Командала жыйып оюнаргъа, къараргъа сюйгенле ? хош келигиз!
Ариу, сейир тилибизде назму, жыр эришиуле къурай, соруулагъа жууап эте, аламат, тауушлукъ, айбат тилибизни байрамын бардырлыкъбыз!
 
Унутуп къойдум... энтда бир юй иш бергенбиз (творческий конкурс) - ана тилибизде "Эльбрусоид" фондубузгъа атап назму, жыр, эсден жазма, къара сёз бла жазылгъан хапар болса да къурап алайда жыйылгъанлагъа ариучукъ окъургъа
 
мен уже во всю хазырлана турама!
 
Менцик-победительЦикме....................менме эм акъыллыцыкъ
-менцикге
 
хасаньяны кьызы
хау-хау сенцикге
 
Башында билдиргенибизча 22-чи февральда биз жер башында эм иги байрамладан бири халкъла аралы кюн ? ана тилни кюнюн байрамларгъа жыйылгъан эдик.
Назму, жыр эришиуле къурай, соруулагъа жууап эте оюн халда бардыргъанбыз ол кюнню. Бек башында уа бизни сыйлы жюри бла танышдырайым (солдан онга):
Наршауланы Мадина - КъМ радиону малкъар тилде бериулерини редактору.
Мусукаланы Сакинат ? белгили поэт, "Нюр" журналы баш редактору
Кетенчиланы Мусса ? Малкъар кафедраны таматасы.

 
Къауумланы башчылары кеслерини командалары бла танышдырадыла...



"Эльбруоидни" къаууму, башчы - Кючмезланы Исмаил (Балто)

 
"Беш да тау элни къызлары" (Педколледжден)



Къауумну башчысы - Малкъондуланы Люба

 
Къабарты-Малкъар Къырал Университетден "Жанкъозчукъла"-деген атлы къауум



Къауумну башчысы - Ахкубекланы Кулина

 


Бу мажал, ариу къыз а бизни активисткабыз, малкъар тилни бёлюмюнде магистратурада окъуй турады, Айдарланы Марианна жюриге санаргъа болушханды... кёп оюн къурагъаныбыз себепли ажашмай къалыр мадар жокъ эди...
 
 
 
Ана тилге аталгъан бизни белгили поэтлерибиз жазгъан назмуладан биршерин кёлден билип келирге юйге аллай иш берген эдик.

 
- О, манга былай татлы некди тилибиз?
Бек алгъа анамдан эшитгеним себепли.
Манга былай нек багъалыды тилибиз?
Анам башха тил билмегени себепли.
Манга былай аламат некди тилибиз?
Ол анамы тили болгъаны себепли.
Къулийланы Къайсын.
 
Ахкубекланы Кулина кеси къурагъан назмусун окъугъанды



МАЛКЪАР ТИЛИМ!

Малкъар тилим!
Деменгили нарт тилим.
Малкъар тилим!
Ана сют бла келген тилим.

Къушла малкъар тилде жырлайла,
Суула алагъа макъам къурайла
Тауларыбыз ехтемленип сюеледиле,
Малкъар тилге намыс берелле.

О, мени малкъар тилим!
Тауларымча бийик тилим
Сенсе жашаууму магъанасы
Ана тилни жокъду багъасы.

Тургъаны чакълы малкъар тилим
Таулу халкъым жашар
Малкъар халкъым жашаса уа,
Ана тилим жашнар.

Малкъар тилим-
Жашаууму баргъаны
Малкъар тилим
Жюрегими ургъаны.

Малкъар тилим-
Емюрлюк ехтемлигим
Малкъар тилим-
Чексиз санга сюймеклигим!!!
 
"Эльбрусоид" къауумдан къарачайлы къызчыгъыбыз - Эркенланы Фарида назму окъуйду



Ана тил, сенсе ёмюрлюк,
Жашау, асыу да, къарыу да!
Кетген, келлик да биргенге.
О, жокъду сенден ариу да.
Ана тилимде айтханма
Анам деп биринчи кере.
Ана тилимде эшитдим
Бешик жырны да, бёлене.
 
Жюри белгили этген эди назмула айтып эришиуде кимге 1-чи, 2-чи, 3-чю жерле бергенлерин. Школдача 1-чи жерге - 5, экинчиге ? 4, 3 ? 3 балл!
 
Ызы бла Эм акъыллы деген оюнну бардыргъанбыз

Ол юч бёлюмден къуралгъан "Слайд"-оюнду
1) Бир къауум соруу къарачай-малкъар тилни, адетни, намысны юсюнден. Мен соруула бере эдим, оюннга къатышханла жууапларын къагъытха жазып хазырлай эдиле...



14 соруу, тюз жууапха бир балл....

 
 
 
2) "Ким терк!"
Келишгенлерине кёре стрелкала бла кёргюзтюрге керек эди... заманнга этилгени себепли, женгил соруучукъла эдиле...
3) Оюнну ачхычы...Къайсы къауум хорлай бара эсе ол сайлагъанды биринчи кеси сюйген номинацияны. Бир минутха ненча соруугъа жууап этгенлери саналады, тюз жууапха бир балл

 


Сёз ючюн "Эльбрусоид" къауум "Табийгъат" бёлюмню сайлагъан эдиле...

1. Хоразгъа башха тюрлю къалай айтыргъа боллукъду? (къытай, адакъа)
2. Шош желчик (аяз)
3. Ой ..., ... терекчик,
Тюшюп къалгъы эдим жанынга - жырда айтылгъан терекни аты (балли)
4. Битимни жайыучу, кёбейтиучю бюртюк. (урлукъ)
5. Жауун тамычылагъа кюн таякъла тийип, кёкде болуучу къынгыр, кёп тюрсюнлю ыз.(тейри къылыч)
6. Кесини атын айтып, къайсы къанатлы къычырады?( кукук)
7. Жерден ёрге кётюрюлген, гитче таучукъгъа ушагъан жер. (тёш)
8. Жаз башында терекле биринчи не этип башлайдыла? (копал)
9. Жырда къыз теплеген гюллени атлары (жанкъозла)
10. Къайсы кёгет терегинден кенг кетмейди (алма)
11. Тёгереги бегитилип жыйылгъан кёп суу (кёл)
12. Таулада болуучу къалын буз (чыран)
13. Артыкъ сёзню айт:
къоян, тюлкю, тауукъ, бёрю (тауукъ)
14. Къыш жукълаучу жаныуар ...(айыу)
15. Элия деген сёзню синонимии (шибиля)
16. Мажюсю заманда таулула табыныучу терекни аты (раубазы)
17. Къышны ахырында мал орундан, адам юйден чыкъмаучу сууукъ кюнле (балдыражюзле)

Бир такъыйкъагъа ненча соруугъа тюз жууап этгенлери саналгъанды бу оюнда
 
 
Жанкъозчукъла деген къауум а Малкъар литература деген бёлюмню сайлагъан эдиле



1. Малкъар литератураны мурдорун ким салгъанды? (Кязим)
2. Бёлляу деген жырланы кимлеге жырлайдыла? (Сабийлени жукълатханда)
3. Быйыл Мёчюланы Кязимни ненча жыллыгъын белгилейбиз? (151)
4. Халкъ жомакъланы автору кимди? (халкъ)
5. Кёбюсюнде къара сёз бла жазылыучу къыйын сюжетли уллу суратлау чыгъарма (проза)
6. Мёчюланы Кязимни туугъан жери (Шыкъы)
7. Бу кимни суратыды? (Бабаланы Ибрахимни)
8. Юч жазыучуну атларын, тукъумларын айт ( Шауаланы Миналдан, Токъумаланы Жагъафар, Додуланы Аскер...)
9. Бу кимди? (Шауаланы Ибрагим )
10. Гипербола неди? (семиртип, кёбейтип айтыу)
11. Уучулукъгъа баргъанда къайсы жырны жырлагъандыла?(Апсатыны жырын)
12. "Къайсы къолладыла бек огъурлу?" деген назмуну автору (Къулийланы Къайсын)
13. Къулийланы Къайсынны музейи къайдады? (Чегем 1)
14. Назму тизгинлени ахыр сёзлерини эшитилиулерини бирге ушашлыкълары (рифма)
15. Ийнай деген жырны не заманда жырлагъандыла?
16. Сахнада ойнаучу литература чыгъарманы бир тюрлюсю. (пьеса)
17. Таулула гыбытда жау чайкъагъан заманда жырлагъан жырлары (Долай)
Страницы: 1 2 3 4 5 След.
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам