Войти на сайт
19 Апреля 2024 года

 

  • Билим – акъылны чырагъы.
  • Ёгюзню мюйюзлери ауурлукъ этмейдиле.
  • Эрни эр этерик да, къара джер этерик да, тиширыуду.
  • Кёпюр салгъан кеси ётер, уру къазгъан кеси кетер.
  • Чомарт къолда мал къалмаз.
  • Къулакъдан эсе, кёзге ышан.
  • Чомарт джарлы болмаз.
  • Эринчекни эр алмаз, эр алса да, кёл салмаз, кёл салса да, кёб бармаз!
  • Джарлыны тону джаз битер.
  • Билгенни къолу къарны джандырыр.
  • Хантына кёре тузу, юйюне кёре къызы.
  • Ашыкъгъанны этеги бутуна чырмалыр.
  • Азыгъы аз, алгъа къабар, аты аман, алгъа чабар.
  • Джауумдан сора, кюн кюйдюрюр, ётюрюкден сора, айыб кюйдюрюр.
  • Адамны аманы адамны бети бла ойнар.
  • Бёрю да ач къалмасын, эчки да ашалмасын.
  • Иги адам абынса да, джангылмаз.
  • Тиширыусуз юй – отсуз от джагъа.
  • Джангыз торгъай джырламаз.
  • Орну джокъну – сыйы джокъ.
  • Оюмсуз атлагъан, аджалсыз ёлюр.
  • Къарнынг бла ёч алма.
  • Къазанчы аман болса, къазаны къайнамаз.
  • Аурууну келиую тынч, кетиую – къыйын.
  • Аякъларынгы джууургъанынга кёре узат.
  • Къарт бла баш аша, джаш бла аякъ аша.
  • Агъач – джерни чырайы, кийим – эрни чырайы.
  • Бет бетге къараса, бет да джерге къарар.
  • Ач бёрюге мекям джокъ.
  • Бир онгсуз адам адет чыгъарды, деб эштирик тюлсе.
  • Адам сёзюнден белгили.
  • Ишленмеклик адамлыкъды.
  • Иги джашны ышаны – аз сёлешиб, кёб тынгылар.
  • Юйюнгден чыкъдынг – кюнюнгден чыкъдынг.
  • Башланнган иш битер, къымылдагъан тиш тюшер.
  • Джашны джигитлиги сорулур, къызны джигерлиги сорулур.
  • Ёксюзню тилеги къабыл болур.
  • Мураты болгъанны джюрек тебюую башхады.
  • Айранны сюйген, ийнек тутар.
  • Къолу уллу – асыу, аягъы уллу – джарсыу.
  • Этни да ашады, бетни да ашады.
  • Киштикге къанат битсе, чыпчыкъ къалмаз эди.
  • Намысы болмагъанны, сыйы болмаз.
  • Баргъанынга кёре болур келгенинг.
  • Мухар, кеси тойса да, кёзю тоймаз.
  • Суугъа – таянма, джаугъа – ийнанма.
  • Сагъышы джокъ – джукъучу, акъылы джокъ – къаугъачы.
  • Намысы джокъну – дуниясы джокъ.
  • Джангызны оту джарыкъ джанмаз!
  • Артына баргъанны, къатына барма.

 

Архив Форума » Зеленый Форум [архив] » - ЗФ - Ана тилибизде
Страницы: 1 2 3 4 5 ... 8 След.
RSS
Ана тилде ушакъ: Къарачай-Малкъар тил бла литератураны бюгюнгю болуму
 
#1
Джаратама0
30.01.2009 01:06:38
Багъалы форумчула, тамбла, январны 30-да "Эльбрусоидни" Къарачай шахарда Представительствосунда къарачай-малкъар тилни бюгюнгю болумуну юсюнден ушакъ бардырлыкъбыз.
Бизге къонакъгъа устазла, поэтле, джазыучула, китаб издательствону къуллукъчулары, журналистле келликдиле. Сиз да кёлюгюзге келгенни джазарыкъсыз, алагъа сорууларыгъызны берликсиз деб ышанабыз!
 
 
 
#2
Джаратама0
30.01.2009 02:26:22
Къарачай-малкъар тилни бюгюнгю болумуну юсюнден ушакъ бардырлыкъбыз.
Аламат. Къалайды декен болуму? Соруула хазырлайбыз сора?
 
 
 
#3
Джаратама0
30.01.2009 05:29:12
Девушка Гор

Ай бу теманы бир айны (бир ыйыкъны) мындан алгъаракъ ачсагъыз эди. Соруула берирге заман къалмагъанды. Алай болса да...

Алайгъа джыйылгъан (джыйылмагъан да) интеллигенция тюлмюдю бизни тилибизни, адабиятыбызны да бу кюннге джетдирген?

Тил да, адабият да (алай демек: халкъ) тюб бола тургъан сагъатда,
ала ёрге туруб, халкъны да ёрге нек тургъузмагъандыла, бир-бирине тюбеселе, джылаб тургъан болмаса?

Ма анга бир джууаб этсинле.
 
 
 
#4
Джаратама0
30.01.2009 12:33:14
Ана тилибизни бюгюнгю болумуну юсюнден не айтырыкъларына мен да тынгыларыкъ эдим. Артыкъсыз да устазла, ала ушайдыла тилни сакъларгъа керекле. Энди бир айтсынла меннге, къаллай бир заман айырылады сабийге шолда къарачайча сёлеширге? Къуру дерсле берилибми къаладыла огъесе, башха тюрлю конкурсла, мероприятиялада ётемидиле?
 
 
 
#5
Джаратама0
30.01.2009 15:12:39
Бизни бюгюнгю ушагъыбызгъа:
Къарачай-Черкесс кърал университетни къарачай-ногъай кафедрасыны тамадасы-Батчаланы Алимурат, Теберди школну директору, кёб болмайын басмадан чыкъгъан "Харифлени" автору Текеланы Хасанат, Къарачай шахарны 3-чю школуну устазы Алийланы Лариса, "Къарачай" газетни къуллукъчусу Ёзденлени Якъуб, Къарачай черкес республиканы издательствосуну тамадасы-Тоторкъулланы К. дагъыда башхала къошуллукъдула. Сорууланы сакълайбыз.
 
 
 
#6
Джаратама0
30.01.2009 15:15:01
Девушка Гор
Къарачай-малкъар тилни бюгюнгю болумуну юсюнден ушакъ
Аперимлик! Мени жарсытхан, бек магъаналы сорууладан бирин кетюргенсиз
Ушакъгъа къатышыргъа хазырбыз
 
 
 
#7
Джаратама0
30.01.2009 15:24:08
Девушка Гор
аламат иш, машаАллах
а сорууланы къачан соруб тебрерге джарарыкъды?
 
 
 
#8
Джаратама0
30.01.2009 15:39:59
Рамла
а сорууланы къачан соруб тебрерге джарарыкъды?
Бусагъатда огъуна берирге да боллукъду
 
 
 
#9
Джаратама0
30.01.2009 15:49:09
Девушка Гор
Къарачай черкес республиканы типографиясыны тамадасы-Тоторкъулланы К
бир соруу сорйым. Ма бу сагъатда бармыдыла сизде басмагъа чыгъа тургъан китабла ана тилде, аланы ичинде джаш тёлю джазгъан китабла бармыдыла, къайда сатыб алыргъа боллукъду ол джаннгы китабланы? Бизде юйде эртде замандан барды бир талай китаб ана тилде, алай а ала бек эски болгъандыла, сора сагъыш этеме , а ёсюб келгенле уа къайдан аллыкъла, эмда бир соруу-"Къарачай-малкъар эл берген джомакъла", аламат китаб, бусагъатда басмаланамыды ол?
 
 
 
#10
Джаратама0
30.01.2009 15:57:37
У меня не вопрос, а скорее пожелание, если я, конечно, по адресу обращаюсь.
Хотелось бы чтобы произведения, как карачаевских, так и балкарских писателей/поэтов стали бы доступны в электронном варианте.

А вопрос по поводу словарей: если я не ошибаюсь (если что, поправьте), то последний карачаево-балкаро-русский был издан в 1989 году. Планируется ли переиздание словаря, обновления, дополнения, а также, что по поводу русско-балкаро-карачаевского?
 
 
 
#11
Джаратама0
30.01.2009 16:10:19
Рамла
бек иги соруула бердинг, энди алагъа толу джууабла табсакъ, аламат иш боллукъ эди
 
 
 
#12
Джаратама0
30.01.2009 16:11:27
sama
Иги соруу, джууабын сакъла.
 
 
 
#13
Джаратама0
30.01.2009 16:33:50
Девушка Гор
энтда бир соруу сорайым, но уже директору Эльбрусоида, если можно

Черкесскде Эльбрусоид ачаргъа муратыгъыз бармыды?
Алай болмаса да Карачаевскде Эльбрусоидде бютеу ана-тилде китабла, сёзлюкле сатылса иги боллукъ эди, (мадар бар эсе) хар кимда билирча, Харифле керек болса, сёзлюк керек болса- Эльбрусоидде ол боллукъду деб.
 
 
 
#14
Джаратама0
30.01.2009 16:38:05
Девушка Гор

Бюгюнлюкде къарачай тил бла адабиятдан къаллай бир дерс китаб джетмейди сохталагъа бютеу республикада?

Дерс китабланы кереклиси чакълы чыгъарылмагъаныны чуруму недеди?

Ачхамы джетмейди, (джетмей эсе къаллай бир), огъесе, чыгъарырча хазырланнган дерс китабламы джокъдула? Дерс китабланы да хазырлагъанла кимледиле?

Университет джыл сайын къарачай тил бла литератураны окъуталлыкъ къаллай бир устазны хазырлаб чыгъарады?
 
 
 
#15
Джаратама0
30.01.2009 17:16:00
Биз билгенликден, къарачай-малкъар халкъны тамыры бир болгъаннга саналады. Болса да, бизни тилибизни ёзеги - алфавитни юсюнден даулашла алимлени арасында аслам соруу чыгъарадыла. Ала да бир ненча харф бла байламлыдыла. Бусагъатдагъы тил билимде анга къаллай кёз къарам барды?
Сау болугъуз.
 
 
 
#16
Джаратама0
30.01.2009 17:43:24
Биринчи соруу: Къарачай-малкъар тилде чыкъгъан газетлени окъусанг, хар жазыучу кесини энчи лексикасы бла хайырланады. Жазылгъанны битеу халкъ табынлай ангыларча, лексикабызны бирчаракъ этерге мадар бармыды?

Экинчи соруу: Ёсюп келген тёлю билмеген кёп зат барды. Къарачай-малкъар сёзлюклени бирге жыйып, бир тынгылы китап басмаларгъа амал болурму?
 
 
 
#17
Джаратама0
30.01.2009 17:44:58
Намыслары бийикде болсун, халкъыбызны поэзиясын, къара сёзюн (проза) да айтнытхан, миллетибизни тил хазнасын байкъдыргъан адамларыбыз кёп болгъандыла. Сизни оюмугъузгъа кёре, ёсюп келген жаш тёлюбюзню ичинде уа бармыды ол сыйлы ишге итинмекликлери болгъан адамларыбыз?
 
 
 
#18
Джаратама0
30.01.2009 17:46:50
Мен да бир соруу сорайым. Бусагъатда школлада къарачай-малкъар тилге артыкъ эс бурмайдыла, четвертьни жюрюмей дерслеге, ахырында келип, кеп школлада, бешле-тертле салып кетедиле. Ол сабийлеге иги керюнгенликге, аланы тил байлыкъларын тас этеди, бютюнда шахарда жашагъан сабийлеге.
Экинчи соруу-хар ким билгенликден, бусагъатда сабийле телевизорсуз, компьютерсиз болмайдыла. Аламатды Эльбрусоид тау тилге мультфильмле бла киноланы кечюрген, алай бирси къыралладача передачала, конкурсла этип, сабийлени ары чакъырып тилни билирге ехтемлендирирге керек эди деригем. Къараймада соруула болмадыла, а мысли вслух.
 
 
 
#19
Джаратама0
30.01.2009 18:35:45
сау болугъуз, сорууларыгъызгъа джууабланы кечирекчик билдирирбиз
 
 
 
#20
Джаратама0
30.01.2009 20:22:33
Бусагъатда къарачай-малкъар тилде кеп оюмла жюрюйдюле. Башха тюрлю айтханда, хар сорууда да бир тюрлю болуп къалмай, бир ненча тюрлюсюн ачыкълайдыла. Сёз ючюн: болушланы алып къарагъанда окъуна, аланы санларын тынгылы жарашдыралмайдыла. Тилде аллай сорууланы тынгыл тинтип, бир тюрлю оюмгъа келтирирге боллукъмуду?
 
 
 
#21
Джаратама0
30.01.2009 21:41:25
Бусагъат, солууму алайым да сора джууабланы сала башларма. Ары дери уа айтырым, керти деменгили ушакъ бардырдыкъ бюгюн. Къонакъларыбыз да, биз да кёб джангы зат алыб эсибизге, алай чачылдыкъ.
 
 
 
#22
Джаратама0
30.01.2009 21:48:42
Девушка Гор В Балкар. театр даже на спектакли не идут которые и так раз месяц проходят. а что уж говорить о книгах...Каким образом на взгляд наших поэтов и писателей представляется возможность вернуть интерес народа к книгам, именно к литературе на родном языке?
 
 
 
#23
Джаратама0
30.01.2009 23:05:17
Diasporada caşagan karaçaylılanı ana tillerin unutmazga deb bir onouguz bollukmudu?
 
 
 
#24
Джаратама0
31.01.2009 01:02:54
Ана тил
...къаллай бир заман айырылады сабийге шолда къарачайча сёлеширге? Къуру дерсле берилибми къаладыла огъесе, башха тюрлю конкурсла, мероприятиялада ётемидиле?
Къарачай шахарны 3-чю школуну, 4-чю гимназиясыны устазлары Алийланы Лариса бла Къасайланы Людмила айтханларына кёре, ана тил дерсден сора да школлада къарачай тилни сакълар мурат бла классный часла бардырыладыла, хар байрамда да барысын да къарачайча сёлешмеселе да кёб затны тилибизде этерге кюрешедиле.
-Районну школларында къарачай тилге шахарныкъыладан эсе уллуракъ эс бёлюнеди-деди Огъары Тебердини школуну директору, кёб болмайын басмадан чыкъгъан "Харифлени" автору Текеланы Хасанат. - Элде джашагъанла юйде да, школда да кёбюсюне къарачай тилде сёлешгенлери ючюн болур ол.
 
 
 
#25
Джаратама0
31.01.2009 01:38:39
Рамла
Ма бу сагъатда бармыдыла сизде басмагъа чыгъа тургъан китабла ана тилде, аланы ичинде джаш тёлю джазгъан китабла бармыдыла, къайда сатыб алыргъа боллукъду ол джаннгы китабланы? Бизде юйде эртде замандан барды бир талай китаб ана тилде, алай а ала бек эски болгъандыла, сора сагъыш этеме , а ёсюб келгенле уа къайдан аллыкъла, эмда бир соруу-"Къарачай-малкъар эл берген джомакъла", аламат китаб, бусагъатда басмаланамыды ол?
КъЧР-ны издательствосуну тамадасы Тоторкъулланы Кази-Магомед атханнга кёре: джаш адамланы китаблары аз чыгъадыла. Былтыр "Заман" деген сборник чыкъгъанды басмадан, анга къарачай-малкъар фахмулу джаш адамланы назмулары, хапарлары киргенди. Чагилланы Фатиманы, Ижаланы Наурузну, Эдиланы Заираны дагъыда башхаланы чыгъармаларын окъургъа боллукъду анда. Китабла чыкъмайдыла дерча тюлдю, алай а окъуу китабланы чыгъарыр ючюн образованияны министерствосу "хоу" дерге керекди. Ала джаратмасала джыйылгъан материалны, китаб болурчады демеселе, биз басмадан чыгъаралмайбыз.

 
 
 
Страницы: 1 2 3 4 5 ... 8 След.
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам

Фонд «Содействие развитию карачаево-балкарской молодежи «Эльбрусоид»

© 2003-2024 Elbrusoid.org  |  Все права защищены Законами Гор.