Войти на сайт
28 Марта  2024 года

 

  • Сабийни джумушха джибер да, ызындан бар.
  • Башда акъыл болмаса, эки аякъгъа кюч джетер.
  • Чакъырылгъанны аты, чакъырылмагъанны багъасы болур.
  • Джюз элде джюз ёгюзюм болгъандан эсе, джюз джууугъум болсун.
  • Акъыл бла адеб эгизледиле.
  • Ат да турмайды бир териде.
  • Ата Джуртча джер болмаз, туугъан элча эл болмаз.
  • Чакъырылмай келген къонакъ сыйланмай кетер.
  • Намыс болмагъан джерде, насыб болмаз.
  • Мен да «сен», дейме, сен да «кесим», дейсе.
  • Тойгъанлыкъ къойгъа джарашады.
  • Чёбню кёлтюрсенг, тюбюнден сёз чыгъар.
  • Ач – эснер, ат – кишнер.
  • Кёбню кёрген – кёб билир.
  • Адебни адебсизден юрен.
  • Сууда джау джокъ, кёб сёзде магъана джокъ.
  • Ётген ёмюр – акъгъан суу.
  • Орундукъ тюбюнде атылсам да, орта джиликме, де да айлан.
  • Керти сёзге тёре джокъ.
  • Ата – билек, ана – джюрек!
  • Ашхы – джыяр, аман – джояр.
  • Къобан да къуру да къобханлай турмайды, адам да къуру да патчахлай турмайды.
  • Джаралыны джастыгъында сау ёлюр.
  • Алгъанда – джууукъ, бергенде – джау.
  • Бети къызарыучу адамны, джюреги харам болмаз.
  • Аз сёлеш, кёб ишле.
  • Мураты болгъанны джюрек тебюую башхады.
  • Бал ашаргъа сюе эсенг, чибин ургъаннга тёз.
  • Элге къуллукъ этмеген, элге ие болмаз.
  • Къумурсхала джыйылсала, пилни да джыгъадыла.
  • Акъыл неден да кючлюдю.
  • Тик ёргени, тик энгишгеси да болады.
  • Джарлы тюеге минсе да, ит къабар.
  • Айыбны суу бла джууалмазса.
  • Ач уят къоймаз.
  • Бети – къучакълар, джюреги – бычакълар.
  • Эте билген, этген этеди, эте билмеген, юретген этеди!
  • Бир онгсуз адам адет чыгъарды, деб эштирик тюлсе.
  • Соргъан айыб тюлдю, билмеген айыбды.
  • Атынг аманнга чыкъгъандан эсе, джанынг тамагъынгдан чыкъсын.
  • Ишин билген, аны сыйын чыгъарады.
  • Олтуруб кёрюнмей эди да, ёрге туруб кёрюне эди.
  • Адебсиз адам – джюгенсиз ат.
  • Аман къатын сабий табса, бий болур…
  • Тойну къарнашы – харс, джырны къарнашы – эжиу.
  • Чомартха хар кюн да байрамды.
  • Джаз бир кюнню джатсанг, къыш талай кюнню абынырса.
  • Чыбыкълыкъда бюгюлмеген, къазыкълыкъда бюгюлмей эди.
  • Къызны минг тилер, бир алыр.
  • Ауругъанны сау билмез, ач къарынны токъ билмез.

 

Страницы: 1
RSS
про поминки
 
Так как не все заходят на новый форум, прочитайте здесь, пожалуйста.
И каково ваше мнение?
 
МАУЛУТЛАНЫ МЕЖГИТДЕ ЭТСЕК

Бюгюннгю къарачайлылада муслиманчылыгъына ачыкъдан ассылыкъ этерик хазна киши болмаз. Анча джылны совет габдешде багъылгъан атеизмни ёгюзю, бюгюнлюкде кеси кесинден харам болду. Махтау Аллахха болсун!
Болса да, бу статьямда башха затха эс бёлдюрюрге излейме ? шериятны излегени бла бизни миллет адетлерибизни келишген-келишмеген тёрелери. Сёз ючюн, ёлгенни юсюнде джюрюген ауур адетлерибиз. Къарачай маулутланы юслеринден айтылыр, джазылыр керекли къалмагъанды ? терс, заранлы, джоюмлу адет болгъанына барыбыз да тюшюнебиз. Алай а, аны ючюн деб, не хызен, не аш-суу тохтамайды. Мени сартын, аны юсюнде дин къуллукъчула бла джамагъат бир ачыкъ келишим этер керекли джарсый турабыз.
Не джашырыу, миллетибизни аты муслиманнга айтылса да, кёбюбюз Аллахны бирлигине ийнансакъ да, бирер сылтау бла намазларын, фарызларын этмегенле да аз тюлдюле (мен ол сылтауланы юслеринден айтыргъа да излемейме ? алагъа хар ким кеси энчи джууаб берликди). Амма, дуниясын ауушдурмазлыкъ киши джокъ, ауушсакъ а барыбыз да ? муслиман, барыбызгъа да шерият керек болады: джаназы, садакъа, дуа, маулут... Ол заманда да, къаст этгенча, шериятны, фарызланы бузуб кюрешебиз! Не бла? Миллет адетлерибиз бла! Бабаларыбыздан къалгъан болсала да, меджисуулукъ заманладан къалгъан адетлерибиз бла (бюгюн бирибиз да чабмайбыз ?бабаларыбыздан къалгъанды? деб, тери чабырланы салам буштукъла бла киерге, ёгюз арбаланы да къойгъанбыз бабаларыбызны тарих хапарларында). Ашхы миллет адетлеге не сёз, аланы сакълау борчубузду!
Болса да, Аллахны аллында, энчи адамлача, юйдегиле-юйюрле, миллетле да джууаб берлик затла бардыла. Аланы бири ? миллет бирден этген неда этер керекли этмей къойгъан ишлери ? миллетни энчи адетлери. Джангылсам, билгенле тюзетирле, мен ангылагъан бла миллетни юч амалсыз шарты барды ? шини, тили, адети. Была барысы да миллетге бир кёзюуге дери сынаугъа, себебге хаух берилген хазналадыла, была барысы да Аллахны мюлкюдюле. Ол мюлкню къалай джюрютгенибизге анда, мында да толу джууаб берлигибизге ишек да болмасын.
Билмген болмаз, алай а таблыгъы келгени бла мен да сагъыныб къояйым: шериятха къаршчы келген адет ? ол меджисуулукъну, джахилликни мухуруду, аллай адетле тамырлары бла къораб неда тюрлениб, шериятха бойсунургъа керекдиле. Ол фарызды! Биз а не фарызгъа, не уаджибге, не сюннетге джетишмеген затланы юслеринде кесибизге джарсыу, азаб чыгъарыб джашайбыз. Эшта, терсибизни, джангылычлы джерибизни тюзете, игисине тырмаша барсакъ, адам борчубуз да, миллет борчубуз да дженгиллене барырла...
Къарачай адамны ангысында, ийнаныуунда да къабырладан, ёлгенледен сыйлы хазна неси болмаз бу дунияда. Болса да, бу ётген 10-15 джылны ичинде, аман бла ? иги бла, биринчи юч кююню дуасы къабырладан межгитлеге джыйылдымы? Джыйылды! Къуран окъугъанлагъа да, тынгылагъанлагъа да, шериятны шартларына керти болуугъа да, адам айтыб айталмазлай, бек уллу себеб, ашхы иш болду. Шукур Аллахха!
Маулутну юсюнде уа, не айтыла турса да, баргъаныча барыб турады, таб, айтыла барса, ауурдан ауур бола да барады. Баш сылтаугъа тиширыула айтыладыла ? юй оноу аладады, адам айтханнга сыйынмайдыла, иманлары къарыусузду... Джюз сылтау ? бир джууаб: тиширыуладыла терс! Таб джууабды, не? Юйде бир тиширыууна айтханын этдирелмеген эркишиле, маулутха джыйылгъан джюз тиширыугъа (сау тиширыу аскерге) айтханларын этдирелмезликлерине, ийнаныгъыз, мени да джокъду ишегим! Ол себебден, бу чотну сылтауун башха затлада излерге керекбиз, джууабын да башхаладан сакълайма.
Ол юч кюнню къабырладан межгитге джыйгъанча, бу 52-чи кюнюнде этилиучю маулутну да межгитге нек болмайды джыяргъа? Почтальонну атыча, арбаз-арбазгъа джюрюмей, къайсы маулутну да межгитде этиб къояргъа нек болмайды? Аны юсю бла чыгъарыкъ ашхылыкъланы башхала да айтырла, мен а кёлюме келгенича тизейим.
Биринчиси, баш сылтаугъа тиширыула салына эселе - ала юйлеринде чабакъ суудача эселе, ?суудан? чыгъарайыкъ ? межгитде тиширыулагъа оноу берилмейди, аны ким да биледи.
Экинчиси, имамны оноуу межгитде джорукъду ? аш-суу джюрютмегиз десе, межгитде мюрзеу бюртюк да джюрюрюк тюлдю ? аны бла хызенле да, керексиз тепсиле да ?ёлюдюле?.
Ючюнчюсю, юй иесини арбазында этилген маулутда хар ким аш-суу къайгъылы болуб, этилген маулутну эшителмей къаладыла, ол бир джанындан. Бирси джаны бла уа, кимини мекямы уллу, кимини гитче, ол 9-10 окъурукъ адамдан сора бёлмеге да киши сыйыналмай, дуния бла бир джунчуулукъ, табсызлыкъ болуб, этилген маулут биягъы джамагъатха джетмей къалады. Межгитде уа эркишиси, тиширыуу да, хар ким кесини орнунда, тынгылы эшитген да, къошулгъан да этиб, къылыннган маулутну сууаблыгъын да аллай бир мийик дараджалы этерлей мадар боллукъду.
Тёртюнчюсю, энчи арбазда бирерибиз бирер мюйюшде, отоуда, бауда, къазан къыйырда энчи болуб, дуния ушакъгъа сингиб къалыучанбыз. Алай бла дин джыйылыуну баш джоругъун бузуб, гюнах да алабыз. Межгитде дуния ушакъ этген адет джокъду, джангы адетни да киши къураялмаз ? барыбыз да бир залда, барыбыз да ачыкъ кёз туурада болабыз. Бузукъчуну бек дженгил орнуна саллыкъдыла.
Бешинчиси, ауузда джюрюгенича айтсам, иги ангылашыныр: ?бюгюн аны-муну маулутуду; аны-муну маулутуна барыб келебиз? деб сёлешебиз. Башыбызгъа ауузубуз бла гюнах ала тургъаныбызны уа эслеген да этмейбиз! Маулут къуру да Мухаммат файгъамбарныкъыды (с.а.с.), къылыннган маулутубузну ёлгенибизге джангыз да сууаблыгъын тилейбиз. Межгитге джюрюучю болсакъ, бир джангы ауаз да эшитирге, ол затланы араларын айырыргъа да, керексиз гюнах алмазгъа да себеб болур.
Алтынчысы, юйде къылыннган намаз бла межгитде къылыннган намазны дараджалары тенг болмагъаны хакъды. Маулутну да межгитде этсек, Ин-ша Аллах буюрса, аны дараджасы да анча мийик болур, ёлгенибизге джетерик сууабы да аны кибик ёсер. Бютеу дыгаласыбыз ол ауушхан джарлы ючюн эсе!
Джетинчиси, тутуб алыб намазгъа ийилиб къалалмай, джумагъа къошулуб къалалмай тургъан къауумла да болурла... Маулутлагъа, дуалагъа межгитге джюрюй башласала, ким билсин, тюшюнюрге ол да бир ашхы себеб болур, ?юйреннген? аякъ кеси атлаб да къалыр межгитни босагъасындан.
Сегизинчиси, адамла да, маулут да межгитде эселе, ол джарлы юйню арбазы да тебленмез, джоюлмаз, джарсымаз. Аны да къулакъгъа алмай, ?Джоюлама!? деген, кеси берсин джуабын ? аны не диннге, не маулутха, не апенди къауумгъа, не маулутха келиб тынгылагъанлагъа бир тукъум бир джууукълугъу джокъду. Маулутдан (ол 3 кюнден сорача) хар ким кесини юйюне, джумушуна чачылыб кетселе, къайсы бирине хызен ташырыкъдыла?!
Тогъузунчусу, ахыры, бу затла болур ючюн, Дин управление кесини имамларына бу затны (дагъыда иги затла да къоушб) буюрукъ халда берирге керекди. Тюз джамагъатха айтханы ётмегенликге, имамлагъа, апендилеге сёзлери тынгылы ётеди, аллай бир эркинликлери барды. Айтханда да, бирем-бирем айтмай, бютеу республикагъа бир белгили кюнден башлаб бютеу маулутланы межгитледе этерге, ?юй маулутлагъа? джюрюмезге, деген халда этилсе, сен-мен демегенлей, бирден тынчыракъ джолгъа чыгъыб кетерге болурбуз, Аллах болушса.
Джангурда, къарда, сууукъда, танг къаралдыда кёз да кёрмей, аякъ да тутмай, къабырлада неллей бир джунчуй эдик барыбыз да...Эшта, ол юч кюнню дуасын межгитге джыйгъанлары дин къуллукъчуланы эм уллу хорламлары болур бюгюнлюкде. Энди межгитни джылы мекямларында саныбыз джибимейди, юшюмейди, джаныбыз джарсымайды. Алай а бу маулутлада зырафына джоюлгъан ашха-суугъа, мюлкюбюзге, тыйыншлы джерине берилмеген садакъаларыбызгъа, тыйыншлы болмагъанлай ашагъан хызенлерибизге берлик джууабыбызны джарсыуу ол сан джарсыуларыбыздан эсе ненча кереге ауур болур, экен?!
Аны айтханым, Дин управление да, элде имамла да бу маулутланы межгитге джыйыугъа джораланныкъ кюрешлерин алгъындан эсе (къабырладан межгитге джыйыу кюрешлеринден эсе) кёбге деменгили да, биригиб да, къаджыкъмай да бардырыргъа керекдиле. Биз а, тюз джамагъат, башыбызгъа игиси келген заманда, эмизик къозу артына ыхтырылгъанча этмей, тюзге тюз дерге, игиликге, ашхылыкъгъа бойсуна билирге керекбиз.
Аллах тынчы бла берген динибизни кесибиз ауур этсек, джууабыбыз, базман джюгюбюз да ауур болмазмы? Аллах сакъласын барыбызны да аллай джюкледен!
АКЪБАЙЛАНЫ Харун
_________________

АУУШХАННЫ КЕМИК ДУАСЫНДА (52 КЮНЮНДЕ)
МУСЛИМАННЫ ШАРТЫНА КЕЛИШМЕГЕН ИШЛЕРИБИЗ:

1.Муслиман шериатда ?кемик дуа? (52-чи кюню) деген зат джокъду ? Аллах дженгил этиб берген динибизни кесибиз а?ур этсек, ол гюнахха барады.
2.?Ма?лут? ? Мухаммат файгъамбарны (с.а.с.) ту?гъанына къу?аныб, аны бизге келечи этиб джибергени ючюн, Аллахха бюсюре? эти?дю. Биз а ёлген адамыбызгъа этебиз (аны-муну маулуту деб).
3.?Ма?лут? деген зат не фарызгъа, не уаджибге неда сюннетге кирмейди ? не Аллахдан, не файгъамбардан (с.а.с.) келген зат тюлдю: файгъамбар (с.а.с.) а?ушхандан сора бир 300 джылдан адамла къурагъан адетди. Бу "хасана бидгъаны" биз кесибизге борч (фарыз, уаджиб) этиб турабыз.
4.Ма?лут ? ол дин джыйылы?гъа келиши?людю: дин джыйылы?ну кёзю?юнде (аны кибик, межгитде, къабырлада да) дуния сёз ачыкъдан харамды.
5.А?ушханы болгъан адамны ачы?ун андан да а?ур этерге джарамайды: биз а аны юсюн теблеб, ашын-су?ун ашаб, эт-хызен юлюшле да алыб, джарсы?ларын андан да кёб этебиз.
6.Кемик дуаны кёзю?юнде этилген ашны-су?ну, хызенлени, эт юлюшлени биз садакъагъа санаб, ?джандет аш болсун? деб, су?аблыгъын ол ёлгеннге теджейбиз ? болса да биле-биле САДАКЪАНЫ ич эмда тыш шартларын бузабыз:
7.Тыйыншлы джерине берилмеген зат ? ол садакъа тюлдю: садакъа кесине къараялмагъан онгсуз, джарлы адамгъа неда дин джолунда джюрюген адамгъа бериледи.
8.Садакъаны амалсыз этиллик, анча-мынча дегенча ёлчеми болмайды ? биреуден ёнгкючге алыб бергенинг, кесинге заран салырлай бир джоюлгъанынг, дуниялыкъда джюрюген ?ёлчемлеге? эришиб тергегенинг садакъаны шартларын бузадыла.
9.Садакъа къолунгдан келгенича, таблыгъы тюшген заманда бериледи: биз а кемик дуа бла байламлы этебиз, ол кюн кимден эмда ким ючюн берилгенин ачыкъдан айта, алгъанны, бергенни да мадарсыз этебиз.
10.Садакъаны ?онг къолунг бергенни сол къолунг билмесин? деген ташалыкъ джоругъун ачыкъдан бузабыз.
11.Садакъагъа тыйыншлы болмагъан адамны садакъагъа юретирге болмайды: биз а бир-бирибизни ?хызенлеге? юретебиз.
12.Садакъагъа тыйыншлы болмагъан адам садакъа алыргъа эркин тюлдю: алай бла ол факъырланы юлюшлерин ашайды.
13.Аллах берген мюлкюбюзню керти тыйыншлы джерине джоймасакъ ? ол гюнах
 
Алай терен да окъуялмадым заманым азыракъды да, автор джазгъанча огъуна болсун чыртданда болмай эсе.. Биз не да ол автор айтханнга тынларыкъ бар эсе..)) (башха заман теренирек джазаргъа кюреширме..)

*"тема про маулут где-то тут была" демегенлей да ёталмайма модераторлукъ аурууу десемми))
 
А на русском этой же статьи нет. А то я два дня читать буду это.
 
Юрен ана тилинги, сабийлеринге да юретирсе
 
всезнайка
Аллах разы болсун Акъбайланы Харунну айтхан сезлеринден.
бек керекли затладыла.. Динде болмагъан адетлени айрыргъа керекди... тынч-тынч.. а хар неда джахилликденди... адамла динлерин адетлерин танымагъанлай..бири биринден кёргенни къайтарып турадыла. хар ким бир жангы зат чыгъара..ол бирсида анга эрише.. кёпле кёзбаулукъгъа бата.. адамла кёрсюнле дегенча..
адамла кеслерини жуукъларын ёлгенинден сора ол юч кююню ичинде неда этиб Джаннетге киргизир умут юземи бюлурла?
.. керти таза ниетлери бла этилген садакъаланы Аллах тийишли этсин.. алай а кёбюсюнде ол садакъалада садакъа берген адамдан эсе онглуракълагъа берилипда къалады...
дагъыда..билген Аллахды, вообще ёлгенни жанына барамыдыла ол садакъаланы сууаблары..
не хадис не аят бармыды ол ишлеге?
мен эшитип хадисден, ёлгенни битеу ишлери тохтайдыла, т.е. человек прекращает получать сууаблыкъла , кроме 3 : МОЛЬБА праведных потомков за своих родителей..и то что человек сам при жизни сделал, чем люди продолжают пользоваться и получать пользу...и знания которые человек передал и которыми люди продолжают пользоваться..
анга кёре лишний раз подумать о целесообразности своих действий.. и не приводит ли это к усугублению и без того плачевного положения в этих вопросах...
была на эту тему хорошая статья "Эльбрус районуну имамларыны Советини чакъырыу сёзю"..может и на этом форуме есть где-то..
 
Abdullah
"тема про маулут где-то тут была" демегенлей да ёталмайма модераторлукъ аурууу десемми))
Лишней не будет
Zulya
А на русском этой же статьи нет. А то я два дня читать буду это.
Я как-то наткнулась в инете, что в Москве есть бюро переводов с балкарского на русский, очень удивилась. Буквы те же, что и русские, кесчигинг окъу
МЭН
мен эшитип хадисден, ёлгенни битеу ишлери тохтайдыла, т.е. человек прекращает получать сууаблыкъла , кроме 3 : МОЛЬБА праведных потомков за своих родителей..и то что человек сам при жизни сделал, чем люди продолжают пользоваться и получать пользу...и знания которые человек передал и которыми люди продолжают пользоваться..
да, есть такой хадис и я его не раз приводила
 
я вот что скажу многие апендиле как говорят специально ходят и читают дуа именно из за пакетов которые родные раздают как садакъа апендиле я сама видела как собирают н количество продуктов и знакомых просят продать ( да ну с одной стороны это хорошо так как продты не испортятся) а с другой стороны не лучше ли отдать тем кто действительно нуждается в продуктам ... Семьям где много детей детские дома и тд... Сейчас соревнуются кто лучше пакет сделает для показухи зачем??? я не думаю что все те кто приезжает на поминки юмирают с голода что бы получить это пакет... посматри сколько бездомных детей которые ищут еду в мусорных баках отдайте им пакет они покушают и сыты будут и представь какая у нах лучезарная улыбка появиться на лице от того что им кто то даст покушать... а еще сейчас часто в пакеты ставят просроченные продукты.. Наши дети не подозревая об этом могут покушать раз уж делать тогда надо делать от души... я думаю что поминки это лишнее лучше постоянно просить Аллаха что бы он простил грехи человеку который умер делать дуа раздавать бедным и тд
 
Ассаламу Алейкум! Бу ёлген/ асырагъан жумушла бла даулаш кёп барады. Бир- бир элледе бир жолгъа ахыры бла тохтатыргъа кюрешедиле уруш- тюйюш бла. Башха элледе акъырын- акъырын динге келишмеген затланы кетерирге кюрешедиле.
Харун да алай этип, ол керексиз жангылыкъланы акъырын кетерирге дей эсе, не билейим. Алай тюйюл эсе маулутну, эрттен дууаны межгитге кёчюргенни магъанасы неди? Файхамбарны, салля Ллаху 'алейхи уа саллям, заманында не ол дууала, не маулутла болмагъандыла. Не арбазлада, не межгитледе. Сора бир бид'аны кетерип, башхасын неге келтиребиз?
 
ассаламу аллейкум!
я против нововведений и очень обидно, что иногда приходится в этом участвовать.........
кесиме осият джазарыкма, Аллах айтса, чтоб этого не делали
Страницы: 1
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам