Войти на сайт
28 Марта  2024 года

 

  • Ачылгъан эт джабылыр, кёрген кёз унутмаз.
  • Эл ауузу – элек, анга ийнаннган – халек.
  • Джылкъыдан – ат чыгъар, тукъумдан – джаш чыгъар.
  • Бетинги сатма, малынгы сат.
  • Зар адам ашынгы ашар, кесинги сатар.
  • Байны оноуу, джарлыгъа джарамаз.
  • Къарнынг къанлынга кийирир.
  • Кесинге джетмегенни, кёб сёлешме.
  • Къулакъдан эсе, кёзге ышан.
  • Бек ашыкъгъан меннге джетсин, дегенди аракъы.
  • Эркишиге тары кебек танг кёрюнюр.
  • Ауругъанны сау билмез, ач къарынны токъ билмез.
  • Ётюрюкню башын керти кесер.
  • Гугурук къычырмаса да, тангны атары къалмаз.
  • Бал чибинни ургъаны – ачы, балы – татлы.
  • Айран ичген – къутулду, джугъусун джалагъан – тутулду.
  • Къазанны башы ачыкъ болса, итге уят керекди.
  • Тойгъандан сора, ашны сёкме.
  • Чакъырылмагъан къонакъ къачан кетерин сормаз.
  • Айтылгъан сёз ызына къайтмаз.
  • Эр сокъур болсун, къатын тилсиз болсун.
  • Джашлыкъ этмеген, башлыкъ этмез.
  • Ата Джуртун танымагъан, атасын да танымаз.
  • Джолунга кёре – джюрюшюнг, джагъанга кёре – юлюшюнг.
  • Къызбайны юйюне дери сюрсенг, батыр болур.
  • Садакъачыны джаны – къапчыгъында.
  • Аманнга игилик этсенг, юйюнге сау бармазса.
  • Сормай – алма, чакъырылмай – барма.
  • Баш болса, бёрк табылыр.
  • Джаш къарыу бла кючлю, къарт акъыл бла кючлю.
  • Хатерли къул болур.
  • Хазыр ашха – терен къашыкъ.
  • Хаухну атма, ёнгкючню сатма.
  • Таякъ этден ётер, тил сюекден ётер.
  • Чакъырылмагъан къонакъ тёрге атламаз.
  • Абынмазлыкъ аякъ джокъ, джангылмазлыкъ джаякъ джокъ.
  • Кийимни бичсенг, кенг бич, тар этген къыйын тюлдю.
  • Ишлемеген – тишлемез.
  • Хата – гитчеден.
  • Эринчекни аурууу – кёб.
  • Акъдан къара болмаз.
  • Акъыллы эркиши атын махтар, акъылсыз эркиши къатынын махтар.
  • Мухар, кеси тойса да, кёзю тоймаз.
  • Аурууну келиую тынч, кетиую – къыйын.
  • Джырчы ёлсе, джыры къалыр.
  • Кёз – сюйген джерде, къол – ауругъан джерде.
  • Билим къая тешер.
  • Таукел къуру къалмаз.
  • Кёбден умут этиб, аздан къуру къалма.
  • Ана кёлю – балада, бала кёлю – талада.

 

Страницы: 1
RSS
Эл берген джомакъла
 
Эл берген джомакъла - загадки.

"Эл берген" деб а нек айтадыла? Джууабын билмесенг - эл бересе. Джууабын билсенг, джууабын айтаса. Джууабын билмесенг:
- Айт кесинг, - дейсе. Ол да санга:
- Билмей эсенг эл бер, айтырма, - дейди.
- Берейим. Къайсы элни джаратаса?
- Да сайла да бер игисин.
- Элтаркъачны береме.
- Огъай-огъай, джолу къынгырды.
- Къызыл-Къаланы береме.
- Къызыл-къаланы адамлары огъурлу, Гошаяъ къаласы, къалын бичени, не сёз барды! Къызыл-Къаланы да игилиги-ашхылыгъы - мени, аманлыгъы - ташдан-таудан кери, ол да неди десенг, - дейди да, эл берген джомакъны джууабын айтады.

Кёзюм къысылса - кёреме, Кёзюм ачылса - кёрмейме. Бичигиз, не затды))
Я самая классная на форуме))))))))))))))
 
Джомакъны айтылыуу

Биреу биреуге бир джомакъны айтыб, тынгылагъан адам аны билалмаса, айтхан адамгъа эл неда тийре бериб, джууабын алай айтдырады. Сёз ючюн:
— Эл ашагъан эмеген. Билчи, не затды?
— Бёрю болурму?
— Огъай.
— Айю болурму?
— Огъай.
— Сарыубек болурму?
— Огъай.
— Сора билмейме, кесинг айт.
— Эл берсенг — айтырма.
— Къайсы элни берейим?
— Сюйген элинги бер.
— Учкуланны береме.
— Учкуланны да игилиги-ашхылыгъы — мени, аманлыгъы — ташдан-таудан кери, ол да неди десенг: тирмен!

Джомагъы билинмеген адам, сен берген элни алыб къоймай, кеси сайлаб, ушатхан элин алыргъа эркинди. Алай а, башдан-башха излеген элин кеси ачыкъ дауламай, сен эллени бере келиб, аны джюрегиндегин сагъыннгынчы сакълайды. Сёз ючюн:
— Аллы — бургъуч, арты — къургъуч. Не затды? Бил.
— Комбайн?
— Огъай.
— Трактор?
— Огъай.
— Сора билмейме, кесинг айт.
— Эл бер, айтайым.
— Къайсы элни берейим?
— Бир маджал элни бермесенг, айтырыкъ тюлме.
— Джазлыкъны береме.
— Джолу аманды.
— Джёгетейни береме.
— Сууу къобады да адам элтеди.
- Ташкёпюрню береме.
— Тикди, кесинги болсун.
— Алай эсе, Хурзукну береме.
— Аллах-аллах, къойчу джашлары, тойчу къызлары, не сёз барды! Хурзукну да игилиги-ашхылыгъы — мени, аманлыгъы — ташдан-таудан кери, ол да неди десенг: сют мешна!

Джомакъны джомакълыгъына кёре, джомакъчы джомагъына талай эл дауларгъа эркин болгъанды. Бек багъалы джомакъ а, асламысына, анга ненча эл бериллиги ичинде белгили болуб къуралады. Сёз ючюн: «Мингджашар ханны къызыма — минг эл бермей айтмазма» (Тау).

Бурун Къарачайда эллени саны къуру эки-юч болгъан заманда, эл береме деб, джомакъгъа тийрелени бергендиле. Байчораланы береме, Биджиланы береме, дегендиле. X VIII—XIX ёмюрледе Дууут, Джазлыкъ, Схауат дегенча джангы элле чыгъыб, эллени саны кёбейгенинде, тийре бергенча, уллу эллени да бериб башлагъандыла. Джомакъ айтышхан кёзюуде бир эл къайтарылыб эки кере берилмегенди. Хар билинмеген джомакъгъа джангы эл берилгенди.

Джомакъ айтыу не тамададан, неда кёзюу санаб, джыйырманы ким алгъа айтса, андан башланнганды. Джомакъ айтырыкъ адам ким болса да, джомакъ айтырын чынг алгъа адамны юсюнден джомакъладан башлаб, ахырын ташла-таула бла бошагъанды. Айтылгъан джомакъны ким алгъа билсе, джомакъ айтыуну эркинлиги анга кёчгенди.

Джомакъны къайда эки адам бир-бири бла, къайда да эки къауум адам, эки джанлы болуб, эришиб айтышхандыла. Бир-бирде уллула айтыб, сабийле тынгылагъандыла, неда устала дженгишиб, къалгъанла къарашхандыла. Ала оюнну башлардан алгъа, сау Къарачайны эллерин экиге «бёлюб», хар ким элни кесини эркинлигине джетгенден бергенди. Джыйылгъан джерде джомакъ айтыу эллени санлары бошалгъаннга кёре тохтагъанды. Ким эллени башдан аякъ къолгъа джыйса, ол саналгъанды хорлагъаннга. Эл, тийре къоймай, алыб бошаб, Алийланы Матчича, Хасанланы Аппийча, нечиксиз, бютеу Къарачайны ууучума джыйдыммы деяллыкъ устала табылгъандыла.

Уллу Октябрь революцияны кючю бла джыйырманчы джыллада къарачай халкъ, тюз джерлеге чыгъыб, кесини эллерини санына Элкъуш, Кичи-Балыкъ, Терезе дегенча кёб эл къошулгъанында, джомакъчыланы «хакъларын» табдырыргъа эллени саны азлыкъ этмегенди. Ёзгени къой, 1927 джыл Къарачайгъа джангы шахар ишленнгенинден сора, джомакъгъа эл, тийре бергеи бла биргелей, шахар берген адет да чыкъгъанды. 30-чу джыллада джаш тёлюню джомакъ айтханына тынгыласанг, эл-мел кибиклени бергенлигйнсе, айталлыкъ тюлме, Микоян-Шахарны бермесенг, деб силдегенлени кесинг къулагъынг бла эшитирик эдинг. Соруу, чам, эсеб, хапар джомакълагъа эл берген адет асыры джюрюмегенди. «Юч сёз сорайым да, алагъа тюз джууаб этала эсенг, ому-буму береме» деб, ёч салыныб айтылгъанды. Ёчге тюшген адам къайда атын, къайда къызын, къайда юйюн бергенди.

http://www.elbrusoid.org/upload/iblock/5c8/5c815dc1d852158d0c3c270f13e5e1ab.pdf
Я самая классная на форуме))))))))))))))
 
Кёзюм къысылса - кёреме, Кёзюм ачылса - кёрмейме. Бичигиз, не затды))
Я самая классная на форуме))))))))))))))
 
Цитата

Сэстренка пишет:
Кёзюм къысылса - кёреме, Кёзюм ачылса - кёрмейме. Бичигиз, не затды))

Тюш)
Страницы: 1
Читают тему (гостей: 1)

 

Написать нам