- Кюн кёрмеген, кюн кёрсе, кюндюз чыракъ джандырыр.
- Суу ичген шауданынга тюкюрме.
- Тойну къарнашы – харс, джырны къарнашы – эжиу.
- Алма терегинден кери кетмез.
- Айранын берсенг, челегин да къызгъанма.
- Гитче джилтин уллу элни джандырыр.
- Тешик этген тынчды, аны джамагъан къыйынды.
- Уллу суу бла уллу ауруудан башынгы сакъла.
- Ётген ёмюр – акъгъан суу.
- Аллахха ийнаннган кишини, Аллах онгдурур ишин.
- Билмезни кёзю кёрмез, этмезни къулагъы эшитмез.
- Мен да «сен», дейме, сен да «кесим», дейсе.
- Акъыл аздырмаз, билим тоздурмаз.
- Аманнга алтын чыдамаз.
- Ойнай билмеген, оюн бузар.
- Уллу атлама – абынырса, уллу къабма – къарылырса.
- Эл ауузу – элек, анга ийнаннган – халек.
- Ашарыкъда сайлагъаннга – чий гырджын.
- Хар зат кесини орнуна иги.
- Намыс болмагъан джерде, насыб болмаз.
- Ушамагъан – джукъмаз.
- Билим ат болуб да чабар, къуш болуб да учар.
- Игини сыйлагъан адетди.
- Къозулугъунда тоймагъан, къойлугъунда тоймаз.
- Чомартны къолу берекет.
- Телиге акъыл салгъандан эсе, ёлгеннге джан салырса.
- Тойгъан джерге джети къайт.
- Кийимни бичсенг, кенг бич, тар этген къыйын тюлдю.
- Къар – келтирди, суу – элтди.
- Окъуусуз билим – джокъ, билимсиз кюнюнг – джокъ.
- Джарлыны эшигин махтагъан джабар.
- Рысхы – сют юсюнде кёмюк кибикди.
- Таукел къуру къалмаз.
- Суугъа – чабакъ, къаягъа – ыргъакъ.
- Бал – татлы, балдан да бала – татлы.
- Адамны сабийин сюйген джюреги, бычакъча, джитиди.
- Ач да бол, токъ да бол – намысынга бек бол.
- Элде адам къалмаса, ит тахтагъа минер.
- Айырылгъанланы айю ашар, бёлюннгенлени бёрю ашар.
- Акъылсызны джууукъгъа алма, акъыллыны кенгнге салма.
- Адам бла мюлк юлешмеген эсенг, ол адамны билиб бошагъанма, деб кесинги алдама.
- Чомарт къолда мал къалмаз.
- Чёбню кёлтюрсенг, тюбюнден сёз чыгъар.
- Ауузу аманнга «иги», деме.
- Тили узунну, намысы – къысха.
- Босагъагъа джууукъ орун болса, ашыгъыб тёрге озма.
- Зарда марда джокъ.
- Эски джаугъа ышанма.
- Халкъны юйю – туугъан джери.
- Акъыл бла адеб эгизледиле.
Джолубуз: Тейриден - Аллахха.
08.11.2011 04:03:41
Читайте в "Диалогах" сайта очень интересную статью Хусея Бичиева
"Древняя религия балкарцев и карачаевцев" "И до принятия ислама мы верили в единого Бога - Тейри..." |
|
|
|
09.11.2011 21:41:55
Очень интересная статья!
|
|
|
|
10.11.2011 11:03:52
АМИН АЛЛАХ
|
|
|
|
10.11.2011 11:53:22
Sabr
Сора Сынты, Шоана, Тёбен Архыз клисала бизникиле тюльдюмюле? |
|
|
|
11.11.2011 01:02:36
Sabr
Тюркиени милли маршында Аллах деген магъанада Тангры (Тейри) деб айтлгъан джери бармыды, джангылгъанмы этеме? Бар эсе, алайчыгъын былайгъа бир сал. магъанасын да ачыкълай. Сорганымда Ертенлени Казбек эфенди илах'ны магъанасын бек тап англатканеди, Аллах разы болсун. "арабча илях деб не тюрлюда табынылг'ан затха айтылады алая Аллах деб джангыз бир Аллахха айтылады." танры да илах магъанасында болур. Юнус Емре барды Тюрклени кёп ёмюрледен бери сыйлы кёргенлери халк поет, зикирлери де кёптю. Ол бир назмусунда "Гёнюл Чалаб'ын тахты, Чалап гёнюле бакты" дейди. Чалап деп танрыга, Аллахха айтады. Бисмиллахиррахманиррахим Ве кялер ресюлу йя рабби инне кавмиттехазю хязел кур'яне мехджюря(мехджюран). 25/30.Расул да ол кюн: "Эй, Раббим! Мени халкъым бу Къуранны ташлаб къойгъанды (тутмагъанды)", - дер. Тюркия'да Истиклал Марш'ны (Милли Марш) Мехмет Акиф Ерсой джазганды. Бек зеки, диндар, алим, поет болганды. Базылары анга Исраил катышыгъы да барды дерге кюрешселе де, ёмрю хеп Ислам, Мюслюманлык деп турганды. Арнаут (Албаниа) асыллы болса Тюрк-Ислам миллиетчиси болгъанды. Истиклал Маршы'ндан (Тюркияны Милли Маршы) сонра Кур'ан'ны да Тюркче терджюмасын джаз дегъендиле. Джаза келип джарты койганды, сонра Мысыр'га кетип алайда джыллача калып картлыгъында Тюркия'га келип рахматлы болгъанды. Кур'ан терджюмасыны джазган кесегъин тас етип койгъанды, ортагъа чыгъармагъанды, Кур'ан'ны Тюркче терджюмесин етип бошагъанесе де ким биледи. Тюркче терджюмагъа карап аныбла Тюркче намаз кылдырыктыла деп аллай коркуугъа келгенинде, терджюмасын ортагъа чыгъармайын койганды дегъенле де бардыла. Мехмет Акиф Ерсой'ну джазганы Тюркие'ни милли маршында еки джерде "Хаккыдыр, Хакк'а тапан миллетимин истиклал." (Хаккыды Хакк'га тапкан миллетими истиклал) дениледи. Былайда Хакк деп Аллахха айтады, истиклал=еркинлик магъанасындады. Истиклал Маршы'нда кёп Османлыча, Арапча, Фарсча сёзле де бардыла. Андан англагъан бираз кыйынды. Кайдам Сабр, маршы 10 кытады, 40 тизгин, аны Карачай тилге кёчюрюрсенг сен кёчюрюрсе, керекли болса. Дагъыда: "Догъаджактыр сана ва'деттигъи гюнлер Хакк'ын," - Аллах'ны сёз бергени кюнле саннга туарыкты. "Рюхумун сенден Илахî, шудур анджак емели:" - джангыла да болурма, былай англадым: Илахи деп Аллахым дей болур, Аллахым рухуму сенден излегъени, емел еткени... Рюхумун сенден Илахî, шудур анджак емели: Дегъмесин ма' бедимин гёгъсюне ня-махрем ели! - Кутсал джерлериме гаур колу тиймесин. Бу езанлар-ки шехядетлери динин темели- Бу азангла, шахадетлери тинни темелиди. Ебедî юрдумун юстюнде беним инлемели. - Ебеди (сонсузгъа дери) джуртуму юсюнде игъи кычырсын (инлесин). (Былайда сейирди, Мехмет Акиф Ерсой да Карачай-Малкарлы да болуп калмасын. ![]() ![]() Sabr, дагъыда бир айтырыгъым. Аскерде, бизге гырджын ашагъан сагъатта "Танрымыза хамдолсун, миллетимиз вар олсун" (Танрымызга хамд болсун, шюкюр болсун, миллетибиз бар болсун) деп айттыраеле, биз уа аны джерине Бисмиллахиррахманиррахим дерге разыек ![]() ![]() Истиклял Маршы Коркма, сёнмез бу шафакларда йюзен ал санджак Сёнмеден юрдумун юстюнде тютен ен сон оджак. О беним миллетимин йылдызыдыр парлаяджак! О бенимдир, о беним миллетиминдир анджак! Чатма, курбан олайым, чехрени ей назлы хилал! Кахраман ыркыма бир гюл... не бу шиддет, бу джелял? Сана олмаз дёкюлен канларымыз сонра хелал. Хаккыдыр, Хакк'а тапан миллетимин истиклал. Бен езелден беридир хюр яшадым, хюр яшарым; Ханги чылгын бана зинджир вураджакмыш? Шашарым! Кюкремиш сел гибийим, бендими чигънер, ашарым. Йыртарым дагълары, енгинлере сыгъмам, ташарым. Гарбын яфякыны сармышса челик зырхлы дувар. Беним иман долу гёгъсюм гиби серхаддим вар. Улусун, коркма! Насыл бёйле бир имяны богъар, 'Медениет!' дедигъин тек диши калмыш джанавар? Аркадаш, юрдума алчаклары угъратма сакын; Сипер ет гёвдени, дурсун бу хайясызджа акын. Догъаджактыр сана ва'деттигъи гюнлер Хакк'ын, Ким билир, белки ярын, белки ярындан да якын. Бастыгъын ерлери 'топрак' диерек гечме, таны! Дюшюн алтындаки бинлердже кефенсиз ятаны. Сен шехид огълусун, инджитме, языктыр, атаны. Верме, дюнйялары алсан да бу дженнет ватаны. Ким бу дженнет ватанын угъруна олмаз ки феда? Шюхедя фышкыраджак топрагъы сыксан, шюхедя! Джяны, джяняны, бютюн варымы алсын да Худя, Етмесин тек ватанымдан бени дюнйяда джюдя. Рюхумун сенден Илахî, шудур анджак емели: Дегъмесин ма' бедимин гёгъсюне ня-махрем ели! Бу езанлар-ки шехядетлери динин темели- Ебедî юрдумун юстюнде беним инлемели. О заман веджд иле бин седжде едер -варса- ташым. Хер джерîхамдан, Иляхî, бошанып канлы яшым; Фышкырыр рюх-ы мюджерред гиби ерден на'шым; О заман йюкселерек арша дегъер белки башым! Далгалан сен де шафаклар гиби ей шанлы хилял! Олсун артык дёкюлен канларымын хепси хелял. Ебедийен сана ёк, ыркыма ёк измихлял; Хаккыдыр, хюр яшамыш, байрагъымын хюрриет, Хаккыдыр, Хакк'а тапан миллетимин истиклял! |
||||
|
|
|||
Читают тему (гостей: 1)